Giá trị của những khoảng không gian xanh trong xây dựng nông thôn mới

Trong quá trình XDNTM, bên cạnh việc quan tâm đầu tư xây dựng hệ thống cơ sở hạ tầng, nhiều địa phương trong tỉnh đã đặc biệt quan tâm đến việc giữ gìn không gian xanh bằng cách trồng những hàng rào cây xanh, những đường hoa đẹp mắt. Từ đó, vừa tạo cảnh quan môi trường sáng - xanh - sạch - đẹp, lại góp phần điểm tô cho bức tranh làng quê thêm tươi mới.

Các tuyến đường “Hàng rào xanh” trên địa bàn huyện Ngọc Lặc.

Dưới bóng cây xanh mát, khoảng sân tại nhà văn hóa thôn Bồng Trung, xã Minh Tân (Vĩnh Lộc) là không gian trò chuyện, vui chơi của trẻ em và người dân trong thôn mỗi buổi sáng, chiều. Trong những ngày thời tiết nắng nóng, không gian này còn trở thành địa chỉ yêu thích của bà con trong thôn đến đây để tránh nóng. Bà Nguyễn Thị Hoa, người dân trong thôn cho biết: Người dân trong thôn rất mừng bởi vì trong quá trình XDNTM địa phương luôn quan tâm đến việc xây dựng không gian xanh bằng cách hỗ trợ giống cây xanh, cây hoa và khuyến khích người dân tham gia trồng, chăm sóc. Hiện tại, xung quanh khuôn viên nhà văn hóa và khắp các đường làng, ngõ xóm trong thôn đều được tô điểm bởi những hàng cây xanh, cây hoa rực rỡ sắc màu, góp phần tạo nên cảnh quan môi trường trong lành, mát mẻ và tạo dựng nên miền quê đáng sống.

Tỉ mỉ giới thiệu từng loại cây trong khuôn viên nhà văn hóa, Bí thư Chi bộ kiêm trưởng thôn Bồng Trung Nguyễn Thị Hằng phấn khởi cho biết: Việc giữ gìn không gian xanh mà cụ thể là thực hiện phong trào trồng hàng rào xanh, trồng hoa, không những là một trong những giải pháp XDNTM bền vững mà còn là hành động bảo vệ môi trường một cách thiết thực, tạo nét đẹp bình yên cho làng quê và xây dựng nếp sống văn hóa cho người dân. Chính vì vậy, sau khi được UBND xã hỗ trợ cây giống, cây hoa, chúng tôi đã tích cực tuyên truyền, vận động bà con trong thôn tham gia trồng cây, và cứ vào cuối tuần người dân đều tập trung lại để dọn dẹp vệ sinh đường làng ngõ xóm, đặc biệt là cắt tỉa, tạo hình cho các loại cây xanh. Ngoài ra, nhiều hộ dân trong thôn cũng thực hiện cải tạo vườn, tích cực trồng cây xanh làm hàng rào và cắt tỉa gọn gàng, nhờ đó đã tạo nên diện mạo NTM mới trong thôn luôn sáng - xanh - sạch - đẹp.

Thời gian qua, xác định giữ gìn, xây dựng không gian xanh là nhiệm vụ quan trọng của địa phương trong hoàn thành các tiêu chí XDNTM, UBND xã Minh Tân đã hỗ trợ giống cây xanh, đồng thời giao các thôn tích cực huy động người dân trồng cây tại các nhà văn hóa thôn và tại các tuyến đường trong xã, sau khi trồng thì tiến hành chăm sóc, bảo vệ. Đến nay, toàn xã đã trồng được 9,5km đường hoa, cây xanh các loại. Ngoài ra, xã cũng phân công cho các chi hội, hội đoàn thể đảm nhiệm thực hiện các phong trào, hoạt động giữ gìn đường làng, ngõ xóm sáng - xanh - sạch - đẹp, lắp đặt thùng rác công cộng gắn với tuyên truyền người dân thực hiện nền nếp thu gom, vận chuyển, xử lý rác thải đúng quy định... Nhờ sự vào cuộc của các cấp ủy, chính quyền và Nhân dân, nhiều tuyến đường nông thôn trong xã đã được phủ màu xanh của các loại cây cảnh, cây hoa. Từ đó, tạo cảnh quan, không gian môi trường xanh - sạch - đẹp làm điểm nhấn trong XDNTM.

Tại huyện Ngọc Lặc, trong quá trình XDNTM, địa phương đã xác định lấy phong trào tạo “Hàng rào xanh” làm điểm nhấn. Bởi việc thực hiện phong trào không chỉ mang lại lợi ích về môi trường mà còn góp phần tạo cảnh quan đẹp mắt, lại vừa gần gũi và tiết kiệm chi phí và tạo cơ hội để huyện phát triển du lịch cộng đồng, du lịch sinh thái.

Để phong trào làm hàng rào xanh ngày càng được lan tỏa và triển khai sâu rộng trong Nhân dân, huyện đã xây dựng và ban hành Đề án “Phát triển trồng hàng rào xanh trên địa bàn huyện Ngọc Lặc, giai đoạn 2024-2025”, trong đó có cơ chế hỗ trợ kinh phí nhằm khuyến khích các xã, thị trấn tạo hàng rào xanh như hỗ trợ mỗi địa phương 5 triệu đồng xây dựng vườn ươm giống và kêu gọi nguồn xã hội hóa từ các tổ chức, doanh nghiệp, hộ gia đình, cá nhân, cộng đồng; hỗ trợ cây giống cho 2 loại (chè mạn, dâm bụt), mức hỗ trợ 2,8 triệu đồng/km chiều dài; hỗ trợ mỗi thôn, khu phố 1 máy cắt tỉa, tạo tán cho thôn, khu phố có hàng rào xanh đạt tiêu chuẩn từ 1km chiều dài trở lên, tổng kinh phí hỗ trợ 1,539 tỷ đồng. Đồng thời, chỉ đạo MTTQ phối hợp với các tổ chức chính trị - xã hội xây dựng kế hoạch tổ chức tuyên truyền, vận động Nhân dân thực hiện. Trong đó, tập trung vào một số giải pháp như đẩy mạnh công tác tuyên truyền để Nhân dân hiểu được mục đích, ý nghĩa của việc trồng “Hàng rào xanh” là nhiệm vụ quan trọng, do đó cán bộ, đảng viên phải nêu gương đi đầu trong việc thực hiện, coi đây là cách tuyên truyền thiết thực và hiệu quả nhất để vận động Nhân dân thực hiện. Việc tổ chức phong trào trồng “Hàng rào xanh” phải gắn với việc thực hiện xây dựng thôn đạt chuẩn NTM, NTM nâng cao và gắn với mô hình “Khu dân cư sáng - xanh - sạch - đẹp - an toàn” do Ủy ban MTTQ tỉnh triển khai nhằm tạo sự đồng bộ...

Được sự hỗ trợ của các ban, ngành, đoàn thể và sự đồng lòng của người dân, chỉ sau một thời gian ngắn triển khai thực hiện “Hàng rào xanh” đã xuất hiện ở hầu hết các thôn, bản dọc theo các tuyến đường, xung quanh các nhà văn hóa thôn, trường học, UBND các xã, thị trấn trong huyện. Đến nay, toàn huyện có tổng chiều dài hơn 500km “Hàng rào xanh”; 100% xã, thị trấn, cơ quan, đơn vị đã xây dựng các vườn ươm giống cây (chè mạn, cây mắt ngọc, dâm bụt...) phục vụ làm hàng rào xanh; nhiều xã đã có mô hình hay, hàng rào đẹp, tiêu biểu như các xã Ngọc Sơn, Ngọc Liên, Mỹ Tân, Cao Thịnh... Từ đó, góp phần tạo cho diện mạo NTM của huyện thêm thân thiện với môi trường, góp phần hoàn thành tiêu chí môi trường trong XDNTM.

Trong quá trình XDNTM, bám sát Tiêu chí số 17 về môi trường, nhiều địa phương trong tỉnh đã chú trọng đến việc giữ gìn không gian xanh tạo cảnh quan môi trường sáng - xanh - sạch - đẹp. Nhiều tuyến đường ở các địa phương được phủ xanh bằng các loại cây như chè mạn, chiều tím... Tại khuôn viên các trường học, nhà văn hóa thôn cũng được quan tâm trồng nhiều loại cây xanh, cây hoa. Ngoài ra, các ban, ngành, đoàn thể trong tỉnh cũng tích cực thực hiện nhiều phong trào, hoạt động nhằm giữ gìn không gian xanh và tạo dựng cảnh quan môi trường sạch đẹp, mát mẻ. Điển hình là Hội LHPN có mô hình “Đường hoa”; “Hàng rào xanh", “Phân loại và xử lý rác thải hữu cơ”; Đoàn Thanh niên có các phong trào “Ngày thứ 7 tình nguyện”, “Ngày chủ nhật xanh”...

Việc giữ gìn không gian xanh chính là hành động bảo vệ môi trường một cách hiệu quả. Đồng thời, cũng góp phần tô điểm, làm đẹp thêm bức tranh ở mỗi làng quê và thúc đẩy XDNTM một cách bền vững.

Bài và ảnh: Nguyễn Đạt