Đổi thay ở các chợ nông thôn

Những năm gần đây, cùng với thực hiện nhiệm vụ xây dựng nông thôn mới (NTM), các địa phương đã chú trọng đầu tư, nâng cấp và cải tạo cơ sở hạ tầng của nhiều chợ nông thôn. Đồng thời, tổ chức cơ cấu, chuyển đổi lại mô hình quản lý để xây dựng các chợ khang trang, sạch đẹp, góp phần đẩy mạnh giao thương, tiêu thụ sản phẩm, nâng cao đời sống và thu nhập của người dân.

Chợ huyện Nga Sơn được đầu tư khang trang, hiện đại, đáp ứng nhu cầu mua sắm của người dân.

Chợ Bãi Trành (Như Xuân) nằm ở khu vực trung tâm của xã, có diện tích 2.727 m2. Trước đây, do truyền thống sinh hoạt, giao thương của người dân, chợ chỉ hoạt động theo phiên vào ngày lẻ trong tháng, cơ sở hạ tầng chưa được đầu tư nên chợ khá xập xệ. Tuy nhiên, sau khi triển khai xây dựng NTM, xã Bãi Trành coi việc đầu tư cải tạo chợ là một trong những nhiệm vụ trọng tâm để hoàn thành các tiêu chí. Theo đó, UBND xã đã cân đối nguồn kinh phí, đầu tư cải tạo, nâng cấp, sửa chữa chợ Bãi Trành bảo đảm các tiêu chí chợ NTM và chợ an toàn thực phẩm.

Phó Chủ tịch UBND xã, Trưởng Ban Quản lý chợ Nguyễn Minh Hải cho biết: Để thực hiện nhiệm vụ xây dựng NTM xã đã đầu tư cải tạo, nâng cấp chợ khang trang, hiện đại. Đến nay chợ có gần 30 ki ốt kinh doanh đầy đủ điện, nước, nhà vệ sinh, thiết bị phòng cháy, chữa cháy (PCCC), trong đó có 17 ki ốt được tiểu thương thuê kinh doanh lâu dài. Chợ đã hoạt động ổn định, thường nhật, thu hút hàng nghìn người/phiên. UBND xã đã đứng ra quản lý hoạt động kinh doanh tại chợ và giao các tổ chức đoàn thể phối hợp quản lý, theo dõi. Nhờ đó việc kinh doanh phát triển, đời sống của nhiều hộ dân trong xã được nâng cao.

Được biết, để bảo đảm tình hình an ninh - trật tự và các quy định PCCC, Ban Quản lý chợ Bãi Trành đã thành lập tổ liên gia PCCC gồm 18 hộ thành viên. Đồng thời, thực hiện tuyên truyền, tập huấn về các quy định PCCC tại chợ nông thôn, cũng như trang bị bình chữa cháy, tiêu lệnh chữa cháy cho 100% ki ốt kinh doanh tại chợ. Nhờ đó, chợ Bãi Trành đã được công nhận là chợ kinh doanh an toàn thực phẩm theo tiêu chí chợ tạm, bảo đảm các điều kiện quy định theo tiêu chí chợ NTM.

Tại huyện Nga Sơn, năm 2010 có 18 chợ dân sinh. Để điều chỉnh phù hợp với quy hoạch tổng thể phát triển thương mại của tỉnh, huyện đã chỉ đạo các địa phương thực hiện xóa bỏ các chợ tạm, chợ không bảo đảm tiêu chuẩn để phát triển chợ theo chiều sâu thay vì tăng trưởng về số lượng. Đây cũng là xu hướng phát triển kinh tế - xã hội phù hợp, tập trung phát triển các loại hình thương mại hiện đại thay thế loại hình thương mại truyền thống. Đến nay trên địa bàn huyện còn 13 chợ đang hoạt động, được đầu tư, sửa chữa khang trang, góp phần giúp Nhân dân trên địa bàn đẩy mạnh tiêu thụ sản phẩm, phục vụ tốt hơn đời sống của người dân địa phương.

Theo Phòng Quản lý thương mại (Sở Công Thương), đến tháng 6-2023 toàn tỉnh có 389 chợ đang hoạt động, giảm 9 chợ so với năm 2018. Để nâng cao hiệu quả của các chợ nông thôn, ngoài những cơ chế hỗ trợ của tỉnh về đầu tư hạ tầng thương mại, nhiều địa phương cũng có chính sách thu hút các đơn vị, cá nhân đầu tư xây dựng chợ. Nhờ vậy, mạng lưới chợ nông thôn đã có sự đổi thay so với giai đoạn trước. Đến nay, hầu hết các chợ đều bảo đảm kiên cố và bán kiên cố, nền chợ được cứng hóa, hệ thống tiêu thoát nước bảo đảm theo tiêu chuẩn. Công tác PCCC, bảo vệ môi trường, an toàn vệ sinh thực phẩm ngày càng được quan tâm, chú trọng.

Tuy nhiên, việc phát triển, hoàn thiện hạ tầng thương mại nông thôn tại nhiều địa phương còn gặp khó khăn. Nguyên nhân do nguồn kinh phí để thực hiện tiêu chí cơ sở hạ tầng thương mại nông thôn hạn hẹp. Một số nơi tư nhân tự đầu tư nên không ít hạng mục chưa bảo đảm tiêu chuẩn, thiếu hệ thống PCCC...

Để phát triển và khai thác có hiệu quả hệ thống chợ nông thôn, chính quyền các địa phương cần có giải pháp quản lý hoạt động chợ trên địa bàn hiệu quả, tránh lãng phí; giải tỏa hết chợ tạm, chợ “cóc” gây mất trật tự, an toàn giao thông, ô nhiễm môi trường. Bên cạnh đó, cần đào tạo nhân lực quản lý, chuyển đổi mô hình quản lý chợ để kinh doanh hiệu quả, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội.

Bài và ảnh: Thanh Hòa