Định vị văn hóa đọc

Chuỗi hoạt động hưởng ứng ngày sách và văn hóa đọc Việt Nam với các hoạt động tọa đàm, trưng bày, triển lãm sách vừa được tổ chức sôi nổi ở nhiều địa phương. Chứng kiến những hình ảnh này, có người ước ao rằng, giá như những hoạt động như thế được tổ chức thường xuyên hơn và sự hưởng ứng của người đọc không chỉ dừng lại ở sự hiếu kỳ theo đám đông thì tốt biết bao nhiêu.

Ảnh minh họa. Nguồn: Internet

Nói như thế bởi văn hóa đọc trong nước đang xuống cấp nghiêm trọng. Thiết bị điện tử ra đời đã làm thay đổi căn bản thói quen đọc sách của người dân, trong đó có học sinh, sinh viên - là đối tượng đang rất cần phải đọc sách để tích tụ kiến thức, nuôi dưỡng tâm hồn giúp cho những bước chân vào đời của các em vững vàng hơn.

Không ít phụ huynh phàn nàn con họ không chịu đọc sách mà chỉ thích xem các nội dung giải trí trên các nền tảng số. Nhưng khi hỏi thế bố mẹ có thường xuyên đọc sách không, thì họ lắc đầu. Bố mẹ không nêu gương thì sao có thể đòi hỏi những điều tích cực từ con trẻ. Với nhiều gia đình, trẻ nhỏ từ khi đi học mầm non đã được cho làm quen với công nghệ. Ngoài đọc sách giáo khoa như một sự bắt buộc, ít gia đình mua sách khác cho trẻ, nên không hình thành thói quen đọc sách cho chúng. Khi mà những đứa trẻ còn bận xem và làm theo nhiều nội dung nhảm nhí trên không gian mạng, thì còn đâu thời gian để đọc sách?

Còn những người lớn thì sao? Áp lực cuộc sống khiến họ phải tối ngày mưu sinh. Nếu cần thông tin gì thì có thể tìm kiếm nhanh qua các bộ công cụ tìm kiếm và cũng không cần phải thẩm định mức độ tin cậy của thông tin mà họ tiếp cận được. Với nhiều chuyên ngành, việc đọc sách thường xuyên giúp có kiến thức phục vụ công việc, thay cho phải tìm kiếm trên mạng với mức độ rủi ro khá cao.

Sách giúp con người hướng tới những giá trị tâm hồn và cũng giúp tạo ra những giá trị vật chất. Có người bỏ tiền mua sách, sưu tầm sách vì nhận thức được giá trị đó, nhưng lại không có nhiều thời gian để đọc sách, thành ra sách bị lãng phí. Nhưng cũng có những người bỏ tiền mua sách hoặc trịnh trọng nhận sách tặng, nhưng chỉ để bày biện trong thư phòng hoặc phòng làm việc cho sang...

Gần đây ở một số nơi đã thành lập được câu lạc bộ đọc sách. Ở một số trường học thì thành lập tủ sách ngay tại lớp giao cho học sinh tự quản. Hình ảnh học sinh cất điện thoại để cầm sách lên là tín hiệu đáng mừng. Thông qua các hoạt động hưởng ứng ngày sách và văn hóa đọc Việt Nam là dịp để chúng ta thêm truyền thông thay đổi nhận thức, hành vi, nhất là phải tiếp nối, lan tỏa tinh thần đọc sách trong chặng đường sắp tới, từ đó định vị lại văn hóa đọc, để việc tổ chức các hoạt động của ngày hội đọc sách không trở nên hình thức và lãng phí.

Thái Minh