Bất cập xưởng chế biến gỗ keo ngay trong khu dân cư

Bụi mịn bao phủ mọi đồ vật, tiếng ồn đinh tai nhức óc, công trình kiên cố còn nứt toác vì độ rung, nhiều người thường xuyên ho dai dẳng, có gia đình phải gửi trẻ đi lánh nạn... Tất cả đang làm xáo trộn cuộc sống, gây nỗi bức xúc lớn đối với người dân thôn Khung, xã Thiết Ống.

Khu xưởng chế biến gỗ keo sát ngay tường nhà dân ở thôn Khung, xã Thiết Ống.

Vừa rửa chiếc ô tô con về sau 2 giờ đồng hồ, anh Đoàn Ngọc Chiến ở thôn Khung đã chỉ cho chúng tôi lớp bụi bám dày phủ kín phần kính và toàn bộ thân xe. Trong nhà, từ bàn ghế, ti vi đến mọi đồ vật đều bám một lớp bụi dày chỉ sau chưa đến nửa ngày lau chùi. Sinh hoạt ngay trong ngôi nhà mình, có khi các thành viên còn phải đeo khẩu trang để hạn chế hít phải bụi mịn và mùi hôi khó chịu.

Chỉ cách đúng một bức tường của gia đình anh Chiến là xưởng chế biến gỗ keo của một ông chủ từ nơi khác đến thuê đất xây dựng. Mỗi khi hệ thống máy băm dăm và ép viên gỗ hoạt động, âm thanh chát chúa vang xa hàng trăm mét, ngồi trong nhà anh Đoàn Ngọc Chiến cũng cảm nhận được độ rung. Theo anh, tiếng rung này là nguyên nhân khiến nhà ở của anh và gia đình bà Hà Thị Ngọc cách đó chừng trăm mét đã bị nứt. Để minh chứng, anh Chiến dẫn chúng tôi đi ghi hình một vết nứt ngang rộng cỡ hai ngón tay chạy dọc phần bếp trong khu nhà kiên cố. Ngoài sân, vết nứt chạy dài gần chục mét khiến bức tường bao là ranh giới giữa phần đất nhà anh và xưởng chế biến lâm sản nguy cơ đổ bất cứ lúc nào.

“Xưởng hoạt động 24/24 giờ, ồn ào mất ăn mất ngủ. Hết đợt mùi gỗ để lâu hôi thối rồi đến mùi hăng của gỗ keo tươi quanh năm gây khó chịu, cộng với bụi khắp nơi khiến nhiều người trong nhà bị ho triền miên. Các đống vỏ keo để thối, sinh ra một loại bọ mạt li ti màu trắng, bay phát tán ra xung quanh, gây ngứa vô cùng khó chịu. Chúng tôi đã đến nhắc nhở, chủ xưởng nói sẽ khắc phục nhưng đâu lại vào đấy. Thực sự không thể ở lâu thêm trong tình trạng như vậy, tất cả các gia đình rất bức xúc”, anh Chiến chia sẻ.

Cách xưởng ép viên gỗ chừng hơn trăm mét là một xưởng băm dăm khác được xây dựng phía chân núi, thông với nhau tạo thành hình chữ L, nằm giữa khu dân cư thôn Khung. Gia đình bà Hà Thị Ngọc đến xây dựng nhà ở từ năm 2011, gần đây khu xưởng băm dăm đến xây dựng ngay phía sau nhà gây rất nhiều phiền toái. Gia đình có 5 nhân khẩu, nhưng mẹ chồng bà đã 82 tuổi, bị bệnh khớp và ốm yếu không đi lại được, phải chịu sự “hành hạ” từ khu xưởng. Gia đình anh Lương Văn Toàn có con nhỏ mới 1 tuổi cũng thường xuyên bị ho, anh từng phải cho vợ con đi thuê nhà để tránh bụi và tiếng ồn quá lớn. Nhiều gia đình phản ánh quần áo phơi hàng ngày cũng bám một lớp bụi gây ngứa.

Nước bẩn tù đọng, vỏ keo để thối, chất bẩn... quanh khu xưởng băm dăm gỗ ở thôn Khung.

Quan sát vùng đất quanh xưởng băm dăm gỗ, màu đất sẫm đen và ẩm ướt. Theo phản ánh của người dân, đó là nước gỗ keo thối lâu ngày ngấm ra xung quanh. Cộng với mạt cưa, vỏ gỗ để thối quanh xưởng nên mỗi lần mưa là chảy tràn, có mùi hắc, gây ô nhiễm.

Nhà ông Nguyễn Văn Thưởng cách xưởng băm dăm hơn trăm mét, cho biết: “Gia đình tôi có ao cá 2 sào, chỉ cách xưởng băm dăm mấy bụi luồng. Năm ngoái sau đợt mưa, nước của vỏ keo thối lâu ngày chảy xuống gây màu đen cả ao, sau đó khoảng 2 tạ cá trắm và trôi gần đến thời điểm thu hoạch đã chết, không tính cá rô phi và cá nhỏ. Năm 2025 cũng có 2 đợt cá chết, đều diễn ra sau đợt mưa khi có nhiều nước và chất bẩn từ xưởng trên cao hơn chảy xuống”.

Theo tìm hiểu của phóng viên, chủ cơ sở chế biến lâm sản này là ông Phạm Anh Tú, quê ở tỉnh Ninh Bình. Hiện ở đây điều hành sản xuất và quản lý thường xuyên là người cha Phạm Văn Sang. Cả 2 xưởng chế biến lâm sản này được xây dựng vào năm 2023 và 2024 trên đất thuê lại của gia đình ông Hà Công Thái nhận thầu để trồng rừng sản xuất. Hiện một trong 2 xưởng đã cho 2 người khác ở huyện Cẩm Thủy cũ thuê lại để tiếp tục vận hành. Để tìm hiểu tính pháp lý của các cơ sở sản xuất giữa khu dân cư cũng như việc có hay không giấy phép môi trường (DTM), phóng viên đã liên hệ với ông Phạm Văn Sang qua điện thoại, song ông trả lời đã về quê, phải chờ dịp khác.

Chủ tịch UBND xã Thiết Ống Lê Thị Tâm cho biết: “Do xã mới sáp nhập, cán bộ chủ chốt cũng từ nơi khác được điều về nên chưa nắm được sự việc. Từ thông tin của phóng viên, tôi sẽ cho các bộ phận liên quan kiểm tra các điều kiện sản xuất, giấy phép, hợp đồng thuê đất với quan điểm là không bao che, nếu cơ sở không bảo đảm các quy định, xã sẽ có giải pháp”.

Trong thời gian chờ xã Thiết Ống vào cuộc thì người dân vẫn liên tục gửi clip về sự hoạt động của các xưởng với mức độ ngày càng nghiêm trọng cho phóng viên. Hiện thôn Khung có khoảng 10 hộ gia đình chịu ảnh hưởng trực tiếp do ở gần 2 cơ sở sản xuất này, chưa tính những hộ ở xa hơn. Người dân địa phương mong xã Thiết Ống, các đơn vị liên quan của tỉnh vào cuộc kiểm tra, xử lý phù hợp.

Bài và ảnh: Nhóm PV