Hạ tầng và phát triển sản xuất: “Bệ phóng” xây dựng nông thôn mới ở huyện Thọ Xuân

Huyện Thọ Xuân xác định và kiên định việc lấy sản xuất làm nền tảng cho quá trình thực hiện Chương trình Mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới (XDNTM). Từ vận động, tập huấn, đến ban hành các cơ chế khuyến khích các mô hình sản xuất được huyện tổ chức, tạo thành phong trào rộng khắp.

Mô hình sản xuất nông nghiệp trong nhà lưới theo hướng công nghệ cao tại xã Xuân Khánh.

Theo đó, tốc độ tăng trưởng giá trị sản xuất bình quân giai đoạn 2011-2019 của huyện ước đạt 15%. Đến nay, huyện đã xây dựng, duy trì thực hiện được 16 cánh đồng mẫu lớn liên kết sản xuất và tiêu thụ lúa giống, lúa thương phẩm, mỗi cánh đồng với diện tích thấp nhất là 20 ha/vụ và diện tích lớn nhất trên 100 ha/vụ. Hàng chục nhà màng, nhà lưới được xây dựng để sản xuất các cây trồng hàng hóa theo hướng nông nghiệp công nghệ cao, mang lại lợi nhuận hơn 800 triệu đồng/ha/năm. Toàn huyện cũng phát triển 216,9 ha cây ăn quả có múi tập trung với giá trị thu nhập từ 400 - 500 triệu đồng/ha/năm.

Đáng nói, việc liên kết sản xuất gắn với thị trường tiêu thụ nông sản của huyện Thọ Xuân đã trở thành điển hình của tỉnh. Địa phương đã phát triển các vùng liên kết sản xuất và bao tiêu sản phẩm giữa Công ty CP Mía đường Lam Sơn với các HTX, các hộ nông dân ở 15 xã vùng bán sơn địa nằm trong quy hoạch vùng mía nguyên liệu, với diện tích 2.000 ha. Các xã trong huyện đều xây dựng được các vùng liên kết sản xuất với Công ty CP Thực phẩm xuất khẩu Đồng Giao, Công ty Cây trồng xuất nhập khẩu Á Châu sản xuất ngô ngọt với tổng diện tích trên 300 ha/năm, thu nhập 26 triệu đồng/ha/vụ (75 ngày/vụ); liên kết với Công ty CP Nông nghiệp quốc tế An Việt, sản xuất khoai tây giống với quy mô 150 ha, thu nhập đạt 45 triệu đồng/ha/vụ. Công ty TNHH Anh Thôi, Công ty Tình Cầm, Công ty CP Rau quả Việt Thanh cũng có hợp đồng với các HTX trong huyện để sản xuất ớt, thu nhập 290 triệu đồng/ha/vụ. Các xã: Thọ Hải, Xuân Lai, Thọ Xương, Tây Hồ, Xuân Tân... cũng đã xây dựng được vùng sản xuất rau an toàn tập trung, diện tích hơn 33,5 ha và 65.000 m2 nhà lưới để cung cấp cho các siêu thị, chợ đầu mối và các cửa hàng an toàn thực phẩm trong và ngoài huyện.

Trong chăn nuôi, hiện nay, trên địa bàn huyện có 105 trang trại, gia trại với tổng diện tích 283,5 ha, trong đó có 61 trang trại, gia trại chăn nuôi, 9 trang trại trồng trọt và 35 trang trại tổng hợp. Các xã Xuân Thành, Bắc Lương, Xuân Minh, Xuân Sơn đã xây dựng được các vùng chăn nuôi lợn ngoại tập trung đảm bảo vệ sinh môi trường với diện tích 30 ha, quy mô 100-200 nái và 1.500-3.000 con lợn/lứa cho một trang trại.

Huyện đang xây dựng mô hình chuỗi liên kết chăn nuôi gà thịt xuất khẩu 4A với Công ty CP Nông sản Phú Gia tại Xuân Phú với quy mô 80.000 gà bố mẹ và 1.560.000 con gà thịt mỗi năm tại xã Xuân Trường. Vùng chăn nuôi gà lông màu liên kết bao tiêu sản phẩm với Công ty Happy Farm tại xã Xuân Thành có quy mô 10.000 con/lứa; và tại các xã Xuân Thắng, Xuân Hưng với Công ty Tín Nghĩa 6.000 con/lứa; tại xã Thọ Lập, Quảng Phú với Công ty Gasavi cùng quy mô 6.000 con/lứa. Huyện cũng đã hình thành được 12 chuỗi cung ứng thịt gia súc, gia cầm an toàn tại các xã: Thọ Nguyên, Xuân Thành, Xuân Giang, Bắc Lương, Xuân Trường, Xuân Quang, Xuân Minh, Xuân Vinh, Quảng Phú.

Từ việc phát triển mạnh hoạt động sản xuất đã góp phần quan trọng để huyện nâng cao thu nhập cho nhân dân. Dự ước năm 2019, thu nhập bình quân đầu người toàn huyện đạt 42,6 triệu đồng. Tỷ lệ hộ nghèo của huyện liên tục giảm nhanh. Nếu cuối năm 2011 tỷ lệ hộ nghèo của huyện là 18,53%, thì đến ngày 30–6–2019, còn 2,42%.

Khi sản xuất phát triển kéo theo điều kiện kinh tế của địa phương, của từng hộ gia đình đều được nâng cao, là điều kiện để huyện, các xã huy động các nguồn lực XDNTM. Với tổng nguồn lực huy động hơn 7.000 tỷ đồng, gần 10 năm qua, huyện Thọ Xuân đã nhựa hóa và bê tông hóa 100% đường liên xã, liên thôn trên địa bàn. Bên cạnh đó, 265,5 km đường thôn và trục thôn, 474 km đường ngõ xóm, hơn 610 km đường giao thông nội đồng... đã được kiên cố. Các công trình thủy lợi được đầu tư xây dựng nâng cấp, phục vụ có hiệu quả cho sản xuất; trong đó, có 51 trạm bơm tưới với tổng công suất 94.410m3/h; 4 trạm bơm tiêu tổng công suất 86.600m3/h; 740,89 km kênh tưới các cấp và 47,7km trục tiêu liên xã phục vụ tưới tiêu cho hơn 15.000 ha đất sản xuất nông nghiệp.

Giai đoạn 2011-2019, huyện đã đầu tư 242,6 tỷ đồng để nâng cấp, xây mới 57 công trình trường học với 362 phòng học và 57 nhà hiệu bộ, chỉnh trang khuôn viên các nhà trường; mua sắm, bổ sung trang thiết bị, đồ dùng dạy học. 100% số xã có trung tâm văn hóa thể thao và khu vui chơi, giải trí cho người già và trẻ em; 239/239 thôn trên địa bàn đã xây dựng được nhà văn hóa và khu thể thao thôn.

Cùng với Bệnh viện Đa khoa với quy mô 417 giường bệnh và trung tâm văn hóa thông tin, trung tâm thể dục thể thao huyện đang được hoàn thành trên diện tích 40.000m2, gồm: 1 nhà thi đấu đa năng sức chứa 2.000 người, 1 sân vận động với diện tích 17.000m2, công viên cây xanh, các phòng chức năng...

Sau khi trở thành huyện NTM tháng 9-2019, cấp ủy, chính quyền và nhân dân huyện Thọ Xuân đang tập trung duy trì, củng cố và không ngừng nâng cao chất lượng các tiêu chí xã, huyện NTM. Phấn đấu đến năm 2025, huyện có 36/36 xã đạt chuẩn NTM nâng cao, 10 xã đạt NTM kiểu mẫu trở lên và huyện đạt chuẩn NTM nâng cao. Cùng với đó, huyện đã vạch ra nhiều nhóm giải pháp để không ngừng nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của nhân dân; xây dựng xã hội nông thôn ổn định, an toàn, văn minh, giàu đẹp, giàu bản sắc văn hóa truyền thống.

Bài và ảnh: Lê Đồng