Linh vật Rắn và phong tục đón Tết cổ truyền tại các quốc gia châu Á

Phong tục đón năm mới cổ truyền ở mỗi quốc gia đều mang một màu sắc và nét độc đáo khác nhau.

Tết Nguyên đán là lễ tết quan trọng nhất trong năm của người Trung Quốc (Ảnh: AFP)

Rắn là linh vật năm Tỵ 2025, mang ý nghĩa cầu mong một năm mới suôn sẻ, thành công. Rắn cũng biểu thị sự tái sinh và thay đổi, hy vọng một năm mới với nhiều cơ hội mới.

Trong văn hóa tâm linh của người Việt, rắn là con vật đứng thứ 6 trong 12 con giáp. Rắn có những đặc điểm riêng biệt trong văn hóa phương Đông, được coi là loài vật tượng trưng cho sự khôn ngoan, bí ẩn và tĩnh lặng. Rắn có khả năng lẩn tránh và sự nhanh nhạy trong các tình huống, vì vậy năm Tỵ thường được gắn liền với những người thông minh, thận trọng và khéo léo.

Theo quan niệm Á Đông, Rắn là biểu tượng của sự ẩn giấu, thông thái và sức mạnh tiềm ẩn. Nó đại diện cho sự thay đổi, lột xác và phát triển không ngừng. Đặc biệt trong năm Ất Tỵ 2025, Rắn được xem như Linh vật giúp điều hòa năng lượng, bảo vệ gia đình khỏi những điều xấu xa, mang lại may mắn và thịnh vượng.

Đường phố Trung Quốc được trang trí rực rỡ bởi linh vật rắn (Ảnh: AP)

Quan niệm về Tết năm Tỵ:

May mắn và tài lộc : Hình ảnh rắn xuất hiện trong các đồ vật trang trí, phong thuỷ biểu tượng cho sự giàu có và thịnh vượng. Nhiều người tin rằng năm con Rắn sẽ mang lại nhiều may mắn, tài lộc và thành công.

Sức khoẻ và bình an : Trong năm này, nhiều người thường cầu bình an, sức khoẻ cho bản thân và gia đình.

Cơ hội mới : Người ta thường tìm nhiều cơ hội mới trong công việc và cuộc sống trong năm con Rắn.

Tết năm Rắn ở các quốc gia châu Á

Không chỉ ở Việt Nam, các quốc gia Đông Nam Á như: Maylaysia, Singapore, Philippines, Indonesia... cũng đón Tết Âm lịch. Ngoài ra, Tết Nguyên đán cũng là một ngày lễ quan trọng tại các nước châu Á khác như: Trung Quốc, Hàn Quốc, Mông Cổ, Triều Tiên, Ấn Độ, Bhutan,...

Dù cùng đón Tết Âm lịch nhưng Tết ở các nước trong khu vực Đông Nam Á được đánh giá tương đối đa dạng và khác biệt bởi đặc điểm đa dân tộc, đa tôn giáo và đa văn hoá. Theo nhiều quan điểm, ý nghĩa của Tết có thể gắn liền với thời khắc giao thoa năm cũ sang năm mới như tại Singapore và Việt Nam; hay là khoảng thời gian chuyển mùa từ mùa khô sang mùa mưa như Lào, Campuchia, Myanmar. Còn tại Malaysia, Indonesia, Brunei, Philippines, Đông Timor, dịp Tết gắn liền với một cột mốc quan trọng trong lịch sử phát triển tôn giáo chính của quốc gia.

Ngày lễ tết quan trọng nhất của người Trung Quốc

Tết Nguyên đán hay Tết Âm lịch là những ngày lễ tết quan trọng nhất trong năm đối với người Trung Quốc. Tuy đã bỏ lại nhiều tập tục dân gian cổ xưa cho phù hợp với nếp sống hiện đại, nhưng ngày Tết cổ truyền vẫn rất ý nghĩa với người dân nước này.

Để chuẩn bị cho ngày lễ trọng đại này, người Trung Quốc thường trang hoàng nhà cửa với màu đỏ chủ đạo như treo câu đối đỏ, đèn lồng đỏ, dán giấy đỏ, treo chữ Phúc ngược với ngụ ý “Phúc đáo” (Phúc đến nhà). Đến Trung Quốc vào dịp Tết Nguyên đán, du khách sẽ thấy tràn ngập màu sắc ấm nóng này.

Không khí năm mới ở Trung Quốc (Ảnh: Xinhua)

Bữa cơm đoàn viên vào đêm Giao thừa là thời khắc rất quan trọng với mọi thành viên gia đình. Ai ở đâu xa quê cũng cố về đoàn tụ trong ngày họp mặt lớn nhất của năm.

Mâm cơm ngày Tết không thể thiếu món bánh sủi cảo vốn là món ăn truyền thống của người Hoa. Đây là món ăn may mắn trong dịp năm mới vì những chiếc sủi cảo có hình dáng giống thỏi tiền vàng từng dùng vào thời phong kiến. Nhiều gia đình còn cho tiền xu vào trong bánh rồi hấp lên. Nếu ai ăn trúng chiếc bánh có nhân chứa tiền xu, được coi sẽ gặp may mắn cả năm.

Cũng trong dịp này, mọi người sẽ ghé thăm để trò chuyện về một năm cũ đã qua, gửi tặng nhau “hong bao” (phong bì lì xì màu đỏ) và không quên chúc những lời may mắn. Ở một số địa phương, ngày Tết sẽ kết thúc vào Tết Nguyên tiêu ngày 15/1 âm lịch. Vào dịp này, người dân có truyền thống cùng nhau đi ngắm đèn lồng, xem đua thuyền rồng, ăn bánh trôi nước...

Singapore ăn Tết Nguyên đán giống như ở Việt Nam

Bên cạnh Trung Quốc, quốc gia cùng ăn Tết Nguyên đán giống như ở Việt Nam phải nhắc tới “quốc đảo sư tử” Singapore. Là một quốc gia đa sắc tộc mà phần lớn là người gốc Hoa, Tết ở Singapore nhộn nhịp với hàng loạt lễ hội mang đậm phong cách phương Tây xen lẫn nét văn hoá truyền thống của người Trung Quốc. Trong những ngày này diễn ra các cuộc thăm viếng, chúc Tết và đi chùa cầu may. Ngoài ra là các hoạt động vui chơi như múa lân, múa rồng; hoạt động lễ hội lớn như Lễ hội hoa đăng, Lễ hội River Hongbao...

Singapore trang hoàng đón năm mới

Trong đó, sôi động và tập trung đông người tham gia nhất chính là Lễ hội đường phố Chingay (theo tiếng Hoa có nghĩa là “nghệ thuật trang phục và hoá trang”), thường bắt đầu diễn ra từ ngày Thứ Bảy đầu tiên của năm mới ở khu vực Vịnh Marina và kết thúc vào ngày Rằm tháng Giêng. Hoạt động độc đáo này thu hút rất đông du khách và người dân địa phương cùng tham gia diễu hành trên đường phố, góp phần thắt chặt tình đoàn kết giữa các sắc tộc trong nước và với các cộng đồng dân tộc trên toàn thế giới.

Tết Seollal ở Hàn Quốc

Người Hàn Quốc quan niệm, năm nay là “rắn xanh” 60 năm mới có một lần là điềm lành sinh nở con đàn cháu đống

Cũng giống như người Việt, Hàn Quốc đón Tết Nguyên đán cổ truyền vào ngày mồng 1 tháng giêng Âm lịch với tên gọi Seollal. Bên cạnh tết Trung thu thì đây là ngày lễ quan trọng nhất trong năm của người Hàn Quốc, không chỉ đánh dấu sự chuyển giao năm cũ - năm mới, mà còn là dịp để con cháu trong nhà tụ họp, tỏ lòng thành kính với tổ tiên, ông bà, cha mẹ.

Vào ngày 30 Tết, các gia đình cùng nhau dọn vệ sinh nhà cửa sạch sẽ. Buổi tối trước giao thừa, mọi người sẽ tắm nước nóng để tẩy trần, mặc trang phục Hanbok truyền thống để cử hành nghi lễ thờ cúng tổ tiên. Trẻ nhỏ thể hiện sự tôn trọng với người lớn bằng nghi thức bái lạy, chúc thọ và nhận được tiền lì xì cùng những lời chúc đầu năm.

Sau nghi lễ, mọi người cùng nhau thưởng thức nhiều món ăn truyền thống như mandu (bánh bao Hàn Quốc), dduk guk (súp bánh gạo cắt lát mỏng), galbijjim (sườn bò kho) hay japchae (miến trộn).

Seollal còn là dịp để các thành viên trong nhà cùng nhau tham gia nhiều hoạt động vui chơi gắn kết. Trò chơi phổ biến nhất là “yutnori” tương tự như trò chơi cá ngựa ở Việt Nam, với các bước di chuyển phụ thuộc vào kết quả tung 4 thanh gỗ. Ngoài ra, người Hàn Quốc còn có nhiều trò chơi dân gian khác như đá cầu, chơi ném tên, bập bênh.

Tết ở Vương quốc Phật giáo hạnh phúc nhất thế giới

Tết cổ truyền Losar thường trùng với Tết Nguyên đán của Việt Nam, nhưng người Bhutan không cúng giao thừa, không có tục lệ xông đất hay mừng tuổi năm mới. Ngày lễ này sẽ diễn ra trong vòng 15 ngày và 3 ngày đầu tiên của năm là thời gian quan trọng nhất.

Vào những ngày cuối năm cũ, các gia đình lại tất bật dọn dẹp nhà cửa, bày biện lễ cúng tổ tiên. Những mâm cơm thịnh soạn gồm nhiều loại hoa quả, thực phẩm tươi ngon là cách người dân tạ ơn thần linh và tổ tiên đã ban cho cuộc sống no ấm trong năm cũ. Tới ngày 30 Tết, mọi thành viên trong nhà sẽ chuẩn bị cho lễ Puja Losar diễn ra vào sáng mùng 1.

Tết cổ truyền ở Bhutan

Là quốc gia theo đạo Phật nên vào dịp năm mới, người dân thường tới tu viện để cầu nguyện. Họ ghi lại những lời nguyện ước lên các lá cờ treo khắp mọi nơi, luôn có niềm tin lạc quan vào năm mới. Và đặc biệt, trong dịp Tết Losar, người dân sẽ không sát sinh động vật.

Vào dịp đầu xuân, mỗi quốc gia trên thế giới lại có những phong tục đón Tết khác nhau. Nhưng tựu chung lại, bất cứ truyền thống cũng được người dân gửi gắm niềm hy vọng về một năm mới bình an, thịnh vượng.

Theo VTV