Đường hoa xuân

Bao năm yêu phố, thương quê, tôi đã đến bao vùng đất tươi đẹp để thêm yêu làng mình, ngôi làng giản dị bao năm uống dòng nước mát sông Mã, sông Chu... Những ngôi làng tuyệt đẹp, với bao cái tên mộc mạc, trữ tình, gắn với vận mệnh của đất nước. Hôm nay nắng xuân dẫn dụ tôi về, về với đường hoa xuân thắm. Con đường bừng sáng dưới nắng vàng rực rỡ, mang trong mình sức sống. Hoa khoe sắc từ đường chính dẫn vào làng. Một cung đường hoa chiều tím đến cả cây số, đầy sức sống, như một lát cắt của con sông tím vắt qua vùng châu thổ. Đến cổng làng, con đường được chia thêm thành ba nhánh nhỏ hơn, tạo thành một ngã tư tuyệt đẹp có cổng làng, cổ thụ và hoa.

Ảnh: T.L

Con dân được thừa hưởng sự nhu mì nền nã của đời trước, sống nhân nghĩa, hào phóng. Đẹp hơn nữa là từ cổng làng đến cuối đường xóm, tranh được vẽ lên những bức tường, tạo ấn tượng và ngộ nghĩnh. Nào là cảnh lễ hội, cảnh sản xuất, sinh hoạt, tuyên truyền nếp sống mới. Nào là hình nông sản như quả bí, quả bầu, luống rau... với sắc màu tươi mới. Những bức tường trước đây đã không còn là tường nữa, mà có một đời sống khác, biết gửi gắm thông điệp về cuộc sống no ấm, bình yên. Trên mỗi hàng rào thấp, người dân trồng cây sử quân tử bốn mùa hoa. Hàng trăm chậu hoa giấy, tường vi lớn được đặt đan xen nhau, ngay ngắn trải hết con đường trong thôn. Chỗ này thanh niên đứng chụp hình. Chỗ kia, vài cụ già ngồi quây quần bên một bàn cờ, hay mấy em bé khuôn mặt ngời sáng ngồi trên xích đu, đung đưa.

Mẹ tôi bảo làng ta có cung đường đẹp như mộng. Hơn một năm qua người dân của làng quyết tâm biến nơi đây thành một nơi đáng sống. Bao người con thành đạt đi xa đã sẻ chia để góp phần xây dựng làng. Người ở lại cũng góp công góp của. Bao bàn tay hay lam hay làm của người làng, vốn đã vun bồi biết mấy nắng mưa cho thành mùa màng tươi tốt, nay cùng vun xới chăm từng cội hoa, góc vườn. Hoa dâng làng, dâng người hương thơm, cảnh sắc. Hoa làm người gần người hơn.

Ảnh: T.L

Xứ Thanh có nhiều ngôi làng tuyệt đẹp. Tôi đã đi qua bao ngôi làng gần điểm di tích để du xuân. Hà Lĩnh là xã miền núi ở huyện Hà Trung đang phát triển nhanh chóng, nhịp sống sôi động hơn. Qua bao thăng trầm, Hà Lĩnh là làng quê hiếm hoi còn lưu giữ lại những giá trị văn hóa truyền thống quý giá được bảo tồn một cách tự nhiên mộc mạc. Tiên Hòa là ngôi làng đặc biệt ở Thanh Hóa có lịch sử lâu đời, mang trong mình nhiều giá trị lịch sử, văn hóa, khảo cổ. Dân cư làng Tiên Hòa từ xa xưa đã lấy núi, đồi như điểm tựa để quần cư từ thấp lên cao với cấu trúc dân cư kiểu ngõ hạng (ngõ đi tắt). 12 ngõ hạng lên cao theo bậc, tại đây mỗi ngõ hạng bắt đầu bằng con đường độc đạo lên theo độ dốc của đồi, núi. Những bức tường được xây bằng gạch nung, đá, qua thời gian đã phủ đầy rêu phong và đình làng cổ kính hàng trăm năm tuổi... Làng Nguyệt Viên (TP Thanh Hóa), làng Phương Khê (Triệu Sơn), làng Cổ Bôn (Đông Sơn), làng Biện Thượng (Vĩnh Lộc)... đều có điểm chung là truyền thống hiếu học. Tôi mê mẩn khi tham quan các ngôi đình đang hiện diện trong dòng chảy cuộc sống, vẫn hằng tích tụ những giá trị nhân văn. Trong số hàng trăm di tích đình đang hiện hữu ở các làng quê nơi vùng đất xứ Thanh, mỗi di tích không chỉ mang đặc trưng, vẻ đẹp kiến trúc, mà còn lưu giữ những câu chuyện kể gắn liền với truyền thống lịch sử, tập quán văn hóa và tâm sức của tiền nhân khi xây dựng quê hương.

Ảnh: T.L

Mỗi người dân trong các ngôi làng đều có cách gìn giữ nét đẹp văn hóa, để không gian làng mãi thắm tươi. Tôi chợt nghĩ, nơi những con đường dẫn về làng sẽ cần thêm những hàng cây, hàng hoa, để tô thắm thêm cho cuộc sống con người. Bao năm ở làng, tôi sống trong sự thân thương mộc mạc, gần gũi. Thật tự hào, vì thấy quê mình trở nên đáng sống, trữ tình. Hẳn nhiên, vẻ đẹp của làng không tự dưng đến, mà nhờ vào những ước vọng của mỗi người con quê hương. Trong tiết xuân non mềm, tôi xin tặng làng mình bó hoa rực rỡ nhất. Tôi tin, mỗi người cũng có cách tặng hoa cho làng mình. Khi ấy những con đường dẫn về các ngôi làng đều là đường xuân.

Tản văn của Nguyễn Văn Học