Tích tụ, tập trung đất ở các hợp tác xã nông nghiệp

Phát huy vai trò nòng cốt trong nhiệm vụ phát triển sản xuất tại địa phương, những năm gần đây, bên cạnh việc xây dựng phương án, kế hoạch sản xuất hiệu quả, nhiều HTX trên địa bàn tỉnh đã đẩy mạnh tích tụ, tập trung đất để phát triển nông nghiệp quy mô lớn, ứng dụng công nghệ cao (CNC). Đồng thời, khuyến khích, hỗ trợ các hộ thành viên tham gia tích tụ đất để chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi góp phần nâng cao hiệu quả sản xuất.

Diện tích sản xuất nông nghiệp quy mô lớn ứng dụng công nghệ cao của HTX Dịch vụ nông nghiệp công nghệ cao Hoằng Đạt (Hoằng Hóa).

Nhờ tích tụ, tập trung đất hiệu quả, những năm gần đây, huyện Thọ Xuân đã hình thành được nhiều mô hình kinh tế nông nghiệp mang lại thu nhập hàng trăm triệu đồng đến hàng tỷ đồng mỗi năm. Trong đó, có hàng chục mô hình tích tụ đất nông nghiệp do HTX trực tiếp đầu tư, phát triển sản xuất. Với diện tích sản xuất trực tiếp là 60ha, HTX Dịch vụ nông nghiệp Toàn Năng, xã Trường Xuân đã mở rộng diện tích sản xuất lúa giống, lúa thương phẩm và rau màu liên kết theo chuỗi giá trị, dần hình thành được tư duy sản xuất hàng hóa trong Nhân dân. Ông Ngô Đình Sự, Giám đốc HTX cho biết: Những năm qua, HTX đã đầu tư kinh phí để tích tụ đất nông nghiệp, từng bước hình thành các vùng sản xuất nông nghiệp quy mô lớn. Từ việc thuê, thầu lại đất sản xuất của người dân và địa phương, HTX đã tích tụ được hơn 60ha đất để trực tiếp sản xuất và vận động được hàng chục thành viên HTX tham gia tích tụ, tập trung từ 1ha trở lên để phát triển sản xuất nông nghiệp theo quy mô hàng hóa. Từ những vùng sản xuất quy mô lớn, HTX đã xây dựng được 2 chuỗi liên kết bền vững với Trung tâm rau, củ, quả Việt Nam (thuộc Viện Nông nghiệp) và Học viện Nông nghiệp để tiêu thụ các sản phẩm lúa gạo, ngô ngọt, ớt, khoai tây... Nhờ đó, mỗi năm HTX tiêu thụ khoảng 3.000 tấn lúa, hơn 1.000 tấn rau màu.

Được biết, ngoài việc tích tụ tập trung đất tại địa phương, vụ xuân 2024, HTX Dịch vụ nông nghiệp Toàn Năng còn thuê 30ha đất tại xã Yên Trung (Yên Định) để sản xuất quy mô lớn giống lúa TBR225 liên kết với Công ty Cổ phần Tập đoàn ThaiBinh Seed. Hiệu quả kinh tế vượt trội từ việc tích tụ, tập trung đất để sản xuất nông nghiệp quy mô lớn, HTX Dịch vụ nông nghiệp Toàn Năng đã đầu tư 4 máy cấy, 5 máy cày bừa, 2 máy sấy, 1 máy gặt đập liên hợp để phát triển các khâu dịch vụ và nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh. Nhờ đó, những năm qua hiệu quả canh tác cũng như thu nhập của HTX, thành viên HTX ngày càng được nâng lên. Doanh thu trung bình của HTX đạt hơn 7 tỷ đồng/năm, lợi nhuận 450 - 500 triệu đồng/năm.

Vốn là địa phương thuần nông, song việc sản xuất nông nghiệp của người dân xã Hoằng Đạt (Hoằng Hóa) khá manh mún, nhỏ lẻ, hiệu quả kinh tế không cao. Do đó, ngay từ khi thành lập, HTX Dịch vụ nông nghiệp CNC Hoằng Đạt đã chú trọng tích tụ, tập trung đất để sản xuất nông nghiệp quy mô lớn, ứng dụng CNC vào sản xuất để “khắc chế” những tồn tại trong sản xuất nông nghiệp địa phương. Theo ông Lê Ngọc Nam, Giám đốc HTX, cánh đồng thôn Hạ Vũ 1 vốn trồng 2 vụ lúa/năm nhưng chân đất không đều, việc sản xuất không hiệu quả dẫn tới người dân không thiết tha sản xuất, thậm chí có những hộ bỏ 1 vụ/năm. Xuất phát từ nghề nông và mong muốn phát triển kinh tế từ nông nghiệp nên ngay khi thành lập, HTX đã đứng ra thuê, thầu gần 2,5ha đất của người dân để phát triển sản xuất. Đồng thời, đầu tư hàng tỷ đồng để cải tạo đất, xây dựng cơ sở hạ tầng cho vùng sản xuất. Sau hơn 4 năm kiên trì tích tụ tập trung đất nông nghiệp và đầu tư ứng dụng khoa học - kỹ thuật, đến nay, HTX đã xây dựng được khu nhà lưới sản xuất rau, củ, quả an toàn diện tích khoảng 3ha và hàng chục ha sản xuất lúa.

Ông Lê Ngọc Nam, Giám đốc HTX, cho biết: Thành lập từ năm 2019, ban đầu HTX chủ yếu trồng một số cây truyền thống, song cây trồng phát triển không đều, hiệu quả kinh tế thấp. Sau khi tích tụ được diện tích đất nhất định, HTX đầu tư ứng dụng công nghệ nhà màng, nhà lưới và áp dụng tiến bộ khoa học - kỹ thuật vào sản xuất, thâm canh các loại cây trồng mới như: dưa Kim hoàng hậu, cà chua Cherry, dưa leo, dâu tây, xà lách thủy tinh, xà lách tím Mỹ... Đến nay, chất lượng các sản phẩm, năng suất cây trồng của HTX cũng tăng lên đáng kể. Rau, quả sản xuất theo quy trình VietGAP đã cung ứng cho nhiều chuỗi nông sản thực phẩm an toàn, đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của người tiêu dùng. Nhờ đó, doanh thu của HTX đạt hơn 3 tỷ đồng/năm, cao hơn 2 lần so với khi mới thành lập. Đồng thời, lan tỏa giá trị, hiệu quả của việc tích tụ, tập trung đất để sản xuất nông nghiệp quy mô lớn, ứng dụng CNC tại địa phương.

Để kích cầu, hỗ trợ người dân, HTX trên địa bàn tỉnh đẩy mạnh việc tích tụ, tập trung đất để phát triển sản xuất nông nghiệp quy mô lớn, ứng dụng CNC, ngày 11/1/2019, Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh đã ban hành Nghị quyết số 13-NQ/TU về tích tụ, tập trung đất đai để phát triển nông nghiệp quy mô lớn, CNC đến năm 2025, định hướng đến năm 2030. Đồng thời, đặc biệt quan tâm đến công tác chuyển đổi, tổ chức lại hoạt động của các HTX theo Luật Hợp tác xã năm 2012, phát triển các mô hình HTX kiểu mới hoạt động hiệu quả. Ông Lê Hồng Hải, Phó Chủ tịch Liên minh HTX tỉnh, cho biết: Nhằm khuyến khích các HTX đẩy mạnh tích tụ tập trung đất để sản xuất nông nghiệp quy mô lớn, ứng dụng CNC, Liên minh HTX tỉnh đã phối hợp với các địa phương tổ chức tập huấn, hướng dẫn các quy định về Luật Đất đai, Luật Đất đai sửa đổi để người dân và HTX nắm rõ. Đồng thời, đẩy mạnh tuyên truyền, giới thiệu và nhân rộng các mô hình sản xuất để HTX ứng dụng nâng cao hiệu quả trên những diện tích đã tích tụ được. Cùng với đó, thông qua các hoạt động kết nối, sẽ hỗ trợ các HTX có vùng sản xuất quy mô lớn tìm kiếm, liên kết với doanh nghiệp, đẩy mạnh tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp cho HTX và người dân.

Bài và ảnh: Lê Hòa