Tích tụ, tập trung đất đai để phát triển nông nghiệp quy mô lớn, công nghệ cao

Xác định nông nghiệp là trụ đỡ của nền kinh tế, trong đó tích tụ, tập trung đất đai (TTTTĐĐ) có vai trò quan trọng, bởi vậy trong những năm qua, Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã tập trung chỉ đạo triển khai thực hiện tái cơ cấu ngành nông nghiệp; từ đó, nâng cao đời sống của người dân khu vực nông thôn, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh.

Gia đình anh Lê Minh Hải ở xã Xuân Hòa (Như Xuân) tích tụ đất đai phát triển kinh tế trang trại trồng cây ăn quả, tạo việc làm cho lao động địa phương.

Như Xuân là địa phương có tiềm năng thế mạnh về đất đai, trước đây tình trạng sản xuất nông nghiệp manh mún, nhỏ lẻ, nhiều người dân, doanh nghiệp có ý định đầu tư phát triển trang trại trồng cây ăn quả với quy mô lớn gặp nhiều khó khăn do không có diện tích đủ lớn để triển khai thực hiện. Ngay sau khi có Nghị quyết số 13-NQ/TU, ngày 11/01/2019 của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh khóa XVIII về TTTTĐĐ để phát triển nông nghiệp quy mô lớn, công nghệ cao đến năm 2025, định hướng đến năm 2030 (gọi tắt là Nghị quyết 13), Ban Thường vụ Huyện ủy Như Xuân xem đây là cơ hội "vàng” để phát huy tiềm năng thế mạnh của địa phương, vì vậy đã tập trung chỉ đạo các cấp ủy, chính quyền, đoàn thể trên địa bàn vận động người dân cải tạo vườn tạp gắn với phát triển các vùng trồng cây ăn quả, trong đó tập trung chuyển dịch cơ cấu cây trồng theo hướng hàng hóa với các loại cây trồng có giá trị kinh tế cao như: cam, mít thái, bưởi da xanh, ổi lê đài loan, thanh long ruột đỏ... Từ đó, dần hình thành chuỗi sản xuất sản phẩm trái cây trên địa bàn huyện, xây dựng thương hiệu trái cây Như Xuân. Nhờ sự nỗ lực trên, đến nay, huyện Như Xuân đã TTTTĐĐ để sản xuất nông nghiệp quy mô lớn, ứng dụng công nghệ cao hoặc theo hướng công nghệ cao với diện tích 3.037ha, vượt 117ha, đạt 104% mục tiêu đề ra.

Là một trong những hộ tiên phong trong phát triển kinh tế trang trại, ngay sau khi được cấp ủy, chính quyền xã Xuân Hòa tuyên truyền về Nghị quyết 13, anh Lê Minh Hải đã đầu tư hơn 400 triệu đồng để cải tạo 15 sào đất vườn của gia đình để trồng cam, bưởi. Theo anh, ban đầu khởi nghiệp khá vất vả, do chưa có kinh nghiệm chăm sóc nên cây phát triển chậm, thu nhập thấp. Không nản chí trước khó khăn, anh vừa làm, vừa rút kinh nghiệm, tham khảo học tập kỹ thuật chăm sóc cây trồng từ những mô hình đã thành công ở trong, ngoài địa phương về áp dụng cho gia đình mình. Đến nay, gia đình anh Hải có 15ha cây trồng, trong đó có cam, bưởi da xanh, bưởi diễn, tạo việc làm thường xuyên cho 3 lao động chính và từ 20 lao động thời vụ trở lên.

Mắc-ca là loại cây trồng mới được đưa về trồng tại vùng đồi huyện Như Xuân những năm gần đây cho hiệu quả kinh tế cao. Chị Phạm Thị Thu, xã Cát Vân- người trồng mắc-ca chia sẻ: "Thực hiện việc chuyển đổi cây trồng, đưa các loại cây có giá trị kinh tế cao vào sản xuất, đầu năm 2020, gia đình tôi đã đầu tư hơn 40 triệu đồng để mua cây giống mắc-ca về trồng thử nghiệm, xen canh với trồng sắn, ổi, mít... theo phương châm “lấy ngắn nuôi dài”. Sau 4 năm, cây mắc-ca đã cho thu hoạch, với năng suất khoảng 3,5 tấn/ha. Nhận thấy loại cây trồng này mang lại hiệu quả kinh tế cao nên tôi tiếp tục mở rộng diện tích lên 3,5ha và đầu tư hệ thống máy sấy khô hạt. Sản phẩm được tiêu thụ tại các siêu thị, cửa hàng tiện ích trong tỉnh và trên mạng xã hội; doanh thu đạt khoảng 900 triệu đồng/năm".

Thực hiện Nghị quyết 13, trong năm 5 qua, UBND tỉnh đã chỉ đạo các địa phương trong tỉnh tập trung triển khai hiệu quả mô hình thuê đất, góp đất để tạo thành vùng sản xuất lúa giống, lúa thương phẩm tại các huyện Quảng Xương, Thọ Xuân, Yên Định, Nông Cống; mô hình nhà màng, nhà lưới trồng rau, hoa, quả, ứng dụng các công nghệ tiên tiến (tưới phun sương, tưới nhỏ giọt), trồng thủy canh, khí canh; lắp đặt thiết bị cảm ứng ánh sáng, nhiệt độ, độ ẩm, tại các huyện Nga Sơn, Hậu Lộc, Thọ Xuân, Thiệu Hóa...; mô hình tích tụ, tập trung đất đai, chuyển đổi đất trồng lúa sang trồng cây ăn quả ứng dụng công nghệ cao, gắn sản xuất với chế biến tiêu thụ tại các huyện Thọ Xuân, Yên Định, Ngọc Lặc, Thạch Thành, Như Xuân... Đến nay, diện tích đất sản xuất nông nghiệp được tích tụ, tập trung trên địa bàn tỉnh là 49.807ha; trong đó, lĩnh vực trồng trọt 17.419ha, chăn nuôi 3.500ha... Toàn tỉnh đã có 2.856ha đất nông nghiệp được sản xuất theo tiêu chuẩn công nghệ cao, 36.472ha theo hướng công nghệ cao, giá trị sản xuất trong trồng trọt bình quân đạt 450 triệu đồng/ha/năm.

Bên cạnh những kết quả đạt được, trong quá trình triển khai thực hiện Nghị quyết 13 trên địa bàn tỉnh vẫn còn một số tồn tại, hạn chế, đó là diện tích

TTTTĐĐ so với tổng diện tích đất sản xuất nông nghiệp chưa được nhiều; một số mô hình liên kết sản xuất hiệu quả chưa thực sự ổn định; ứng dụng công nghệ cao trong nông nghiệp còn gặp nhiều khó khăn; công tác phát triển thị trường tiêu thụ hàng hóa nông, lâm sản còn những hạn chế nhất định; chưa có nhiều sản phẩm nông nghiệp đặc trưng có sản lượng lớn, thương hiệu mạnh, tính cạnh tranh chưa cao...

Để tổ chức thực hiện thắng lợi các mục tiêu, nhiệm vụ Nghị quyết 13 đã đề ra, UBND tỉnh tiếp tục chỉ đạo các địa phương trong tỉnh tăng cường công tác quản lý, điều hành của chính quyền các cấp; phát huy vai trò của MTTQ, các tổ chức chính trị - xã hội, người dân và doanh nghiệp trong thực hiện TTTTĐĐ; đẩy mạnh xây dựng và nhân rộng các mô hình tích tụ đất đai, sản xuất nông nghiệp quy mô lớn, ứng dụng công nghệ cao; phát huy vai trò chủ thể của người dân và doanh nghiệp trong phát triển sản xuất nông nghiệp; kịp thời biểu dương, khen thưởng các tổ chức, cá nhân điển hình tiên tiến, có thành tích xuất sắc trong thực hiện TTTTĐĐ, phát triển nông nghiệp quy mô lớn, ứng dụng công nghệ cao...

Bài và ảnh: Minh Hiếu