Khó khăn trong việc xử lý chất thải tại các cơ sở sửa chữa ô tô, xe máy

Theo Thông tư số 36/2015/TT-BTNMT của Bộ Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) về quản lý chất thải nguy hại thì dầu nhớt thải phát sinh từ các điểm sửa chữa ô tô, xe máy là chất thải nguy hại cần được thu gom, vận chuyển và xử lý theo đúng quy định... Tuy nhiên, hiện nay, công tác quản lý đối với nguồn chất thải này vẫn chưa được các cơ quan chức năng giám sát, thực hiện một cách chặt chẽ.

Các chất thải từ hoạt động của các cơ sở sửa chữa ô tô, xe máy thẩm thấu trong lòng đất hoặc chảy ra môi trường xung quanh, dẫn đến nguy cơ gây ô nhiễm môi trường cao. (Ảnh minh họa).

Nằm xen giữa khu dân cư, ga-ra ô tô N.H, phường Phú Sơn (TP Thanh Hóa) sặc mùi dầu, mỡ, mặt sàn lổ loang bởi dầu thải, phía sau ga-ra là các thùng phuy chứa dầu thải bốc mùi hôi khét lẹt. Chị Hà, phường Phú Sơn (TP Thanh Hóa), cho biết: Nhà ở gần ga-ra ô tô nên khó chịu vô cùng. Bởi, trong quá trình sửa chữa, tiếng ồn do đập gõ, động cơ gầm rú, mùi khét do hàn xì làm cho môi trường sống của người dân bị ảnh hưởng. Ngoài ra, hoạt động sơn bả, sơn phun thô (có chứa dung môi benzen và các đồng đẳng của benzen là những hóa chất cực độc) phát tán ra môi trường xung quanh gây mùi khó chịu, độc hại... Cùng hoàn cảnh với chị Hà, chị Hoa, ở gần ga-ra ô tô T.C, phường Đông Thọ (TP Thanh Hóa) cũng bức xúc cho biết: Ngoài việc sử dụng các thiết bị máy móc công nghiệp trong quá trình sửa chữa gây ra tiếng ồn vượt quá ngưỡng cho phép, thì việc xả thải dầu mỡ ra môi trường đã gây ảnh hưởng không nhỏ đến đời sống và sinh hoạt của người dân chúng tôi...

Số liệu thống kê chưa đầy đủ, hiện trên địa bàn toàn tỉnh có hàng ngàn điểm sửa chữa ô tô, xe máy đang hoạt động nhưng chỉ có khoảng vài chục cơ sở thực hiện báo cáo và được đăng ký chủ nguồn chất thải nguy hại. Tìm hiểu được biết, nguyên nhân của tình trạng trên một phần do các chủ cơ sở còn xem nhẹ và chưa ý thức được nguy hại của các loại chất thải này đối với môi trường. Theo quy định tại Thông tư 36 của Bộ TN&MT, để hoạt động các chủ cơ sở phải xây dựng cam kết bảo vệ môi trường, đăng ký nguồn chất thải nguy hại và có báo cáo giám sát môi trường hàng năm. Cùng với đó, phải hợp đồng với đơn vị có chức năng để thu gom xử lý chất thải nguy hại. Tuy nhiên, theo tiết lộ của một chủ ga-ra ô tô, hầu hết các cơ sở này đều không có bất kỳ một giấy tờ nào liên quan đến môi trường cũng như quy trình xử lý, bảo đảm vệ sinh môi trường. Do đó, lượng dầu thải thường được các đơn vị tập kết lại tại các thùng phuy, sau đó bán cho những người trực tiếp đến thu mua cũng khiến cho một lượng lớn loại chất thải nguy hại này khó được kiểm soát... Mặt khác, đại đa số các điểm sửa chữa này đều không có kho chứa chất thải, cũng như các thiết bị để xử lý chất thải dầu mỡ theo đúng quy định. Vì vậy, nước thải chứa dầu thải được xả thẳng ra các cống tiêu thoát nước dân sinh.

Theo các chuyên gia trong lĩnh vực môi trường, từ hoạt động sửa chữa, rửa ô tô, xe máy, những chất độc hại như dầu nhớt thải ra môi trường rất lớn. Đặc biệt là nước có lẫn dầu mỡ bị thẩm thấu vào lòng đất, thải ra môi trường xung quanh sẽ có tác động không nhỏ đến nguồn nước cũng như sinh hoạt của người dân. Theo quy định việc quản lý, xử lý chất thải nguy hại được thực hiện theo 3 công đoạn là thu gom, bảo quản và xử lý. Vì vậy, các điểm sửa chữa ô tô, xe máy có chất thải nguy hại phải thực hiện đúng theo hướng dẫn, thu gom chất thải và bảo quản đúng quy định. Cụ thể, đối với các chất thải như giẻ lau dính dầu mỡ, luyn thừa... phải bảo quản trong những thùng đảm bảo và các kho an toàn đúng quy định, định kỳ 6 tháng có trách nhiệm báo cáo cho Sở TN&MT để hướng dẫn xử lý. Các chất thải như nước từ hoạt động của các cơ sở sửa chữa cần phải có biện pháp xử lý, không để thẩm thấu trong lòng đất hoặc chảy ra môi trường xung quanh. Bên cạnh đó, để tiến hành hoạt động kinh doanh, chủ các cơ sở phải xây dựng cam kết, đề án bảo vệ môi trường, đăng ký nguồn chất thải nguy hại, những nội dung này phải được UBND huyện, thị xã, thành phố phê duyệt, cấp phép. Tuy nhiên, đến nay chỉ có một số ít cơ sở thực hiện theo đúng hướng dẫn, còn lại hầu hết có dấu hiệu vi phạm trong vấn đề bảo vệ môi trường.

Để khắc phục tình trạng ô nhiễm môi trường tại các điểm sửa chữa ô tô, xe máy thì ngoài việc tăng cường công tác kiểm tra, giám sát của các cơ quan chức năng, thì chủ các cơ sở sửa chữa ô tô, xe máy cần nâng cao ý thức về bảo vệ môi trường, giữ gìn vệ sinh trong khu vực nhà xưởng, đồng thời phải phân loại các nguồn chất thải nguy hại, sau đó hợp đồng với các đơn vị có chức năng xử lý các loại chất thải này.

Bài và ảnh: Trường Giang