Xây dựng cơ chế giám sát phường, họ

Có hiệu lực từ ngày 5-4-2019, Nghị định 19/2019/NĐ-CP của Chính phủ về họ, hụi, biêu, phường yêu cầu thỏa thuận về dây họ bắt buộc phải được lập thành văn bản thay cho có thể được thỏa thuận bằng lời nói như trước kia.

Ảnh minh họa.

Cũng theo nghị định, trong văn bản thỏa thuận về dây họ phải có thông tin cá nhân của chủ họ và các thành viên, số lượng thành viên, phần họ, thời gian diễn ra dây họ, kỳ mở họ, thể thức góp họ, lĩnh họ...

Việc tổ chức họ phải tuân thủ các nguyên tắc của pháp luật dân sự và chỉ thực hiện nhằm tương trợ lẫn nhau giữa những người tham gia, không tổ chức họ để cho vay lãi nặng, lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản, huy động vốn trái pháp luật... Chủ họ phải thông báo bằng văn bản cho UBND cấp xã nơi cư trú về việc tổ chức dây họ khi giá trị các phần họ tại một kỳ mở họ từ 100 triệu đồng trở lên. Mức lãi suất trong họ có lãi không vượt quá 20%/năm.

Vỡ hụi, họ liên tục xảy ra trong những năm qua gây mất trật tự trị an. Sự lỏng lẻo trong mối quan hệ giữa những người tham gia phường, họ cũng như thiếu một cơ chế pháp lý đủ mạnh trong xử lý vi phạm đã tạo ra lỗ hổng vô cùng lớn để những kẻ cơ hội lợi dụng.

Phần đa người tham gia hụi, họ chỉ có điểm tựa duy nhất là niềm tin và khi niềm tin bị “đánh cắp”, nhiều người trở nên trắng tay, cơ quan bảo vệ pháp luật không đủ cơ sở để xử lý và truy thu số tiền bị chiếm đoạt một cách đầy đủ.

Dù biết rủi ro, nhưng vì nhu cầu về nguồn vốn lớn hoặc bởi sự hấp dẫn của mức lãi suất cũng như sự dễ dàng trong quá trình tham gia luôn là ma lực thôi thúc người chơi hụi, họ liều mình tìm vận may.

Nghị định 19/2019/NĐ-CP có hiệu lực thi hành sẽ khắc phục được khoảng trống pháp lý này, hình thành cơ chế quản lý phường, họ có tính pháp quy hơn. Tuy nhiên sự tham lam là điều có sẵn ở nhiều người, nên khó để cho rằng sẽ không có những người tiếp theo bị chiếc bẫy họ, bẫy phường cuốn vào.

Cùng với hiệu lực thi hành của Nghị định 19/2019/NĐ-CP, điều mà nhiều người chờ đợi là cơ quan chức năng, nhất là UBND cấp xã, phường sẽ tăng cường trách nhiệm, xây dựng một cơ chế giám sát đủ mạnh ngăn chặn hiệu quả các hình thức phường, họ trái quy định tại địa phương.

Lâu nay có nhiều quy định trên giấy thì rất hay, nhưng khi đi vào cuộc sống lại dễ dàng thất bại vì thiếu sự tôn trọng của cả đối tượng áp dụng lẫn người thực thi.

Và nếu như chúng ta không nhận thức đầy đủ để thoát khỏi điều đó, thì phường, họ phi pháp vẫn là một nguy cơ, dù chúng ta đã có những quy định pháp luật đủ mạnh.

Lam Vũ