Phát triển các hiệp hội, ngành hàng công nghiệp

Công nhân Công ty DG Win Việt Nam trong ca sản xuất.

Trong bối cảnh nền kinh tế hội nhập sâu rộng, các doanh nghiệp (DN) ngày càng có nhiều cơ hội mở rộng thị trường, đẩy mạnh xuất khẩu.

Với các DN sản xuất công nghiệp, đây là điều kiện thuận lợi để các DN mở rộng quy mô sản xuất, khai thác tốt các lợi thế tài nguyên, nguồn nhân lực, tạo thêm nhiều việc làm cho người lao động. Tuy nhiên, để nâng cao tính cạnh tranh, tạo “thế đứng” vững chắc cho hàng hóa sản phẩm công nghiệp của tỉnh, hướng đến mục tiêu phát triển bền vững, việc tăng cường tính kết nối và phát triển các hiệp hội, ngành hàng trong các lĩnh vực sản xuất là hết sức cần thiết.

Trên địa bàn tỉnh ta hiện nay đã hình thành một số hiệp hội ngành hàng, như Hiệp hội Dệt may Thanh Hóa, Hiệp hội Đá Thanh Hóa, Hiệp hội Mỹ nghệ kim hoàn đá quý Thanh Hóa, Hiệp hội Hàng thủ công mỹ nghệ Thanh Hóa... Các hiệp hội, ngành hàng đã tập hợp nhau để hợp tác, liên kết, hỗ trợ và giúp đỡ lẫn nhau nhằm nâng cao hiệu quả sản xuất, kinh doanh, bảo vệ quyền lợi hợp pháp của hội viên.

Hiệp hội Dệt may tỉnh Thanh Hóa có hơn 70 DN hội viên. Mặc dù có bước phát triển khá nhanh về số lượng; tuy nhiên, so sánh với quy mô, công nghệ của các DN có vốn đầu tư nước ngoài, các DN may mặc trong tỉnh vẫn còn “yếu thế” do năng lực tài chính, quản trị còn hạn chế. Bên cạnh đó, sản xuất hàng may mặc trong tỉnh vẫn chủ yếu mang tính chất gia công, đầu ra của sản phẩm phải xuất qua các đối tác trung gian trước khi đến tay đơn vị phân phối. Nhận thấy những yếu tố hạn chế này, các DN trong lĩnh vực may mặc trong tỉnh đã cùng nhau liên kết thành lập Hiệp hội Dệt may tỉnh Thanh Hóa vào năm 2016 với 70 hội viên. Tham gia hiệp hội, các DN dệt may không chỉ được hướng dẫn, tư vấn, thông tin chung về ngành hàng, về thị trường, được tăng cường xúc tiến thương mại, trao đổi hợp tác với các đối tác trong và ngoài nước, mà còn góp tiếng nói xây dựng cơ chế, chính sách liên quan đến hoạt động kinh tế, sản xuất, kinh doanh ngành dệt may. Thông qua hoạt động, hiệp hội luôn tích cực vận động, khuyến khích các DN trong ngành tăng cường các hoạt động hỗ trợ, tập trung đầu tư đổi mới công nghệ, sáng tạo trong sản xuất, đa dạng hóa mặt hàng và thị trường, chú trọng phát triển các sản phẩm hàng có giá trị gia tăng cao, góp phần giải quyết việc làm, nâng cao thu nhập, đẩy nhanh chuyển dịch cơ cấu lao động, nhất là ở khu vực nông thôn, miền núi. Từ năm 2016 đến nay, tăng trưởng sản xuất hàng năm trong lĩnh vực may mặc của tỉnh 10-15%. Nhiều DN trong hiệp hội đã mạnh dạn đổi mới, chinh phục thêm một số thị trường xuất khẩu mới và khó tính trên thế giới. Ông Trịnh Xuân Lâm, Chủ tịch Hiệp hội Dệt may tỉnh Thanh Hóa, cho biết: Trong thời điểm hiện tại, khi hiệp định CPTPP đã có hiệu lực, hiệp hội đang tích cực tuyên truyền cho các hội viên tìm kiếm, đáp ứng nguồn gốc xuất xứ nguyên liệu để hưởng ưu đãi thuế quan khi xuất khẩu ở thị trường các nước nội CPTPP. Hiệp hội cũng luôn tiếp thu, có những ý kiến có trọng lượng và uy tín trong việc tham gia chấp thuận chủ trương xây dựng các nhà máy dệt may trên địa bàn tỉnh nhằm xây dựng khoảng cách hợp lý, tránh cạnh tranh không lành mạnh giữa các DN trong lĩnh vực may mặc, giày da.

Với lĩnh vực đá ốp lát xuất khẩu, tuy giá trị của ngành hàng này lớn nhưng việc xuất khẩu sản phẩm thiếu tính ổn định và bền vững. Ngoài nguyên nhân khách quan từ thị trường, thì nguyên nhân chủ quan là do yếu tố nội lực. Việc phục hồi sản xuất chậm do các DN thiếu vốn, không đáp ứng được những đơn hàng lớn. Trước tình hình đó, các DN ngành đá đã tập hợp lại, hỗ trợ lẫn nhau trong quá trình tổ chức khai thác, chế biến với quy mô lớn, công nghệ hiện đại, nâng cao trình độ kỹ thuật để sản xuất đá chất lượng tốt; đồng thời, đa dạng hóa các sản phẩm, đáp ứng nhu cầu thị trường trong và ngoài nước. Thống nhất tổ chức kinh doanh xuất nhập khẩu thành sức mạnh tổng hợp, có đủ sức cạnh tranh tiến vào thị trường lớn của toàn cầu. Trên cơ sở đó kêu gọi các DN trong nước và nước ngoài vào tỉnh đầu tư liên doanh cùng khai thác và sản xuất, để vừa tận dụng thành tựu khoa học - kỹ thuật của nước bạn, vừa hạn chế lãng phí tài nguyên và bảo vệ môi trường. Nhờ vậy, thời gian gần đây, tình hình xuất khẩu đá trên địa bàn tỉnh tăng trưởng tương đối ổn định. Sản phẩm đá Thanh Hóa ngày càng có mặt tại nhiều thị trường khó tính như châu Âu, châu Á, Trung Đông và ngày càng được thị trường thế giới ưa chuộng bởi chất lượng và màu sắc. Hiện nay, hiệp hội có 120 thành viên đã đóng góp cho ngân sách Nhà nước hàng chục tỷ đồng mỗi năm, giải quyết việc làm cho hàng nghìn lao động. Hiệp hội cũng đã làm tốt vai trò làm đầu mối, tổng hợp ý kiến của hội viên để phản ánh đến các cấp chính quyền kịp thời tháo gỡ khó khăn cho DN trong hiệp hội.

Đại diện Hiệp hội DN tỉnh, cho biết: Với hàng loạt những hiệp định song phương, đa phương mà Việt Nam đã ký kết, khi cạnh tranh trên thị trường quốc tế, đòi hỏi các DN sản xuất phải tích cực vận động, đáp ứng những hàng rào kỹ thuật ngày càng khắt khe. Không những vậy, ngay trên “sân nhà”, sự liên kết, hỗ trợ nhau thông qua các cơ chế hợp tác của các hiệp hội, ngành hàng sẽ giúp hội viên phát huy được thế mạnh, nâng cao năng lực cạnh tranh cũng như tập hợp cùng đề xuất, tháo gỡ những vướng mắc phát sinh, các đề xuất cơ chế, chính sách phù hợp cho mục tiêu phát triển bền vững. Do vậy, có thể khẳng định, các hiệp hội sẽ ngày càng đóng vai trò quan trọng trong công tác hỗ trợ DN trong bối cảnh nền kinh tế hội nhập mạnh mẽ. Để thực hiện tốt “sứ mệnh” của mình, trong thời gian tới, các hiệp hội trong tỉnh cần xây dựng, xác định được phương hướng liên kết, liên doanh và hợp tác trong sản xuất, tiêu thụ sản phẩm trên cơ sở tự nguyện của các hội viên. Từ đó phát huy sở trường, thế mạnh, bảo vệ quyền lợi chính đáng của các hội viên trên thương trường. Đồng thời, phản ánh trung thực ý kiến của các hội viên về quy hoạch và các chính sách phát triển sản xuất, kinh doanh lên các cơ quan liên quan.

Tùng Lâm