Hội Luật gia tỉnh Thanh Hóa nỗ lực cống hiến trong kỷ nguyên vươn mình

Hội Luật gia Việt Nam được thành lập ngày 4 /4/1955. Trải qua 70 năm xây dựng và phát triển, dưới sự lãnh đạo của Đảng, sự quan tâm của Nhà nước, các thế hệ luật gia Việt Nam đã không ngừng phấn đấu, rèn luyện và trưởng thành cùng với sự phát triển đi lên của đất nước và dân tộc Việt Nam. Đóng góp vào thành tích chung của Hội Luật gia Việt Nam, Hội Luật gia tỉnh Thanh Hóa đã ghi được những dấu ấn quan trọng trong hành trình phát triển.

Hội Luật gia tỉnh Thanh Hóa tư vấn pháp luật, hỗ trợ pháp lý cho phạm nhân Trại Tạm giam Công an tỉnh Thanh Hóa. Ảnh: CTV

Lần giở lại lịch sử, sau thắng lợi của Cách mạng Tháng Tám, nước Việt Nam dân chủ cộng hòa ra đời, mở đầu một thời đại lịch sử mới của dân tộc Việt Nam. Hưởng ứng lời kêu gọi của Chủ tịch Hồ Chí Minh, bên cạnh các nhà hoạt động chính trị được phân công nhiệm vụ xây dựng chính quyền mới, một số luật gia, sinh viên Trường Đại học Luật Đông Dương và một số luật gia được đào tạo tại các trường đại học Pháp cũng tích cực tham gia vào sự nghiệp xây dựng chính quyền mới. Ngay trong những năm đầu dựng nước, đội ngũ luật gia Việt Nam yêu nước đã hình thành trong bộ máy chính quyền mới từ trung ương đến cơ sở.

Tháng 12/1946, hưởng ứng lời kêu gọi toàn quốc kháng chiến của Chủ tịch Hồ Chí Minh, nhiều luật gia Việt Nam đã không ngại gian khó, hy sinh hăng hái dấn thân vào cuộc kháng chiến trường kỳ chống thực dân Pháp. Một số luật gia tiêu biểu vinh dự được Chủ tịch Hồ Chí Minh giao trọng trách trong Chính phủ, như các luật sư: Phan Anh, Vũ Trọng Khánh, Nguyễn Văn Hưởng, Trần Công Tường, các luật gia Dương Đức Hiền, Vũ Đình Hòe. Được tôi luyện trong cuộc kháng chiến, đội ngũ luật gia cách mạng từng bước trưởng thành.

Sau chiến thắng Điện Biên Phủ năm 1954, thực dân Pháp đã phải ký Hiệp định Giơ-ne-vơ công nhận nền độc lập và thống nhất của Việt Nam. Tuy nhiên, hai miền Bắc, Nam vẫn tạm thời bị chia cắt. Với âm mưu biến miền Nam thành một thuộc địa kiểu mới, đế quốc Mỹ đã không ngừng tiếp tay cho nguỵ quyền miền Nam phá hoại Hiệp định. Nhiệm vụ tham gia cùng Nhân dân cả nước đấu tranh để thực hiện Hiệp định Giơ-ne-vơ đã có sức lôi cuốn mạnh mẽ các luật gia yêu nước. Được sự động viên, khuyến khích của Đảng và Nhà nước, ngày 29/3/1955, khoảng 40 luật gia ở các ngành khác nhau tham gia hội nghị thành lập Hội Luật gia Việt Nam. Hội nghị đã thông qua Điều lệ Hội và bầu luật sư Phan Anh làm Chủ tịch Hội. Ngay sau đó, ngày 4/4/1955, Chính phủ đã công nhận việc thành lập Hội và Điều lệ của Hội bằng Nghị định số 130/NĐ-NV. Ngày 4/4/1955 đã đi vào lịch sử vẻ vang của hội, là ngày thành lập và ngày truyền thống của Hội Luật gia Việt Nam.

Từ ngày thành lập đến nay, Hội Luật gia Việt Nam đã trải qua 14 kỳ đại hội và không ngừng phát triển, trưởng thành về mọi mặt. Từ 40 hội viên ở ngày đầu thành lập, đến nay hội đã có hơn 102.000 hội viên đang công tác ở khắp mọi miền đất nước. Nhiều thế hệ luật gia đã có những đóng góp tích cực xây dựng nền khoa học pháp lý, góp phần xây dựng Nhà nước pháp quyền XHCN, của Nhân dân, do Nhân dân, vì Nhân dân và bảo vệ độc lập, chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc.

Tại Thanh Hóa, Hội Luật gia tỉnh được thành lập ngày 23/1/2002 theo Quyết định số 244/QĐ-UBND của Chủ tịch UBND tỉnh. Chặng đường đồng hành cùng sự phát triển của Hội Luật gia Việt Nam, các cấp hội và hội viên Hội Luật gia tỉnh đã không ngừng xây dựng, phát triển, củng cố tổ chức, tập hợp, đoàn kết hội viên. Đến nay, Hội Luật gia tỉnh Thanh Hóa đã có 2.225 hội viên hoạt động tại 17 hội luật gia cấp huyện và 13 chi hội luật gia trực thuộc. Các cấp hội luật gia trong tỉnh đã thực hiện tốt chức năng, nhiệm vụ theo quy định của pháp luật, Điều lệ hội và các nhiệm vụ do cấp ủy, chính quyền giao, góp phần quan trọng vào sự nghiệp xây dựng và phát triển của tỉnh. Chỉ tính riêng 5 năm gần đây, các cấp hội luật gia trong tỉnh đã phối hợp với các cơ quan chức năng, đơn vị, chính quyền cơ sở tổ chức hàng nghìn hội nghị tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật cho cán bộ, hội viên, công chức, viên chức và Nhân dân trên địa bàn tỉnh.

Thực hiện có hiệu quả công tác tư vấn pháp luật, trợ giúp pháp lý cho cán bộ, hội viên, người dân, tổ chức, nhất là các đối tượng chính sách, người nghèo, người dân tộc thiểu số, người yếu thế trong xã hội. Riêng trong 5 năm qua, Trung tâm Tư vấn pháp luật của Hội Luật gia tỉnh đã tư vấn pháp luật 560 vụ việc; tham gia tố tụng, bảo vệ quyền lợi cho đương sự tại phiên tòa 32 vụ việc; đại diện ngoài tố tụng 38 vụ việc. Các Chi hội Luật gia trực thuộc đã tư vấn pháp luật, trợ giúp pháp lý 14.250 vụ việc thông qua việc thực hiện công tác chuyên môn của cơ quan, đơn vị; tư vấn, giải đáp pháp luật trên các phương tiện thông tin đại chúng, website của cơ quan, đơn vị. Hội luật gia các huyện, thị xã, thành phố trực tiếp tư vấn pháp luật 23.380 vụ việc; tư vấn pháp luật thông qua công tác chuyên môn 13.760 vụ việc. Thông qua công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục, tư vấn pháp luật, trợ giúp pháp lý đã giúp cán bộ, hội viên, công chức, viên chức và Nhân dân tiếp cận, nâng cao hiểu biết, tuân thủ chấp hành pháp luật, chủ động tham gia các quan hệ pháp luật và có thể tự bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của mình; đồng thời, giúp chính quyền các cấp tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc trong quản lý hành chính ở cơ sở.

Tham gia có chất lượng, hiệu quả trong công tác xây dựng, phản biện chính sách, pháp luật khi được giao, nhiều ý kiến, đóng góp của Hội Luật gia tỉnh được cơ quan có thẩm quyền ghi nhận nghiên cứu. Chỉ tính riêng trong giai đoạn 2019-2024, Hội Luật gia tỉnh Thanh Hóa đã chủ trì, phối hợp cùng với các cơ quan chức năng tổ chức cho cán bộ, hội viên hội luật gia và chuyên gia pháp lý tham gia đóng góp ý kiến vào 38 dự thảo văn bản pháp luật của Trung ương; phản biện, đóng góp ý kiến vào 25 dự thảo đề án, dự án, văn bản quy phạm pháp luật của HĐND, UBND tỉnh. Các chi hội luật gia trực thuộc đóng góp ý kiến vào 190 dự thảo văn bản pháp luật và 160 văn bản quy phạm pháp luật của HĐND và UBND tỉnh; hội luật gia các huyện, thị xã, thành phố đóng góp ý kiến vào 1.980 dự thảo văn bản của HĐND, UBND cấp huyện, các quy ước, hương ước, quy chế của địa phương.

Bên cạnh đó, các cấp hội luật gia và hội viên trong tỉnh tham gia tích cực, có trách nhiệm các hoạt động giám sát việc thi hành pháp luật ở địa phương; cử, giới thiệu cán bộ, hội viên làm hội thẩm và hòa giải viên TAND hai cấp; tham gia giải quyết khiếu nại, tố cáo, kiến nghị phản ánh của Nhân dân, tăng cường khối đại đoàn kết toàn dân; tích cực tham gia xây dựng Đảng, chính quyền và hệ thống chính trị ở địa phương; đấu tranh bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng; gương mẫu chấp hành và vận động mọi người chấp hành tốt chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, nghĩa vụ công dân.

70 năm thành lập, phát triển là dấu mốc rất quan trọng, là dịp để cùng nhau ôn lại truyền thống lịch sử xây dựng và phát triển của Hội Luật gia Việt Nam, đây cũng là niềm tự hào của giới luật gia cả nước. Trước các yêu cầu của tình hình mới, trong bối cảnh cả hệ thống chính trị dưới sự lãnh đạo của Đảng, cùng với quyết tâm cao của Nhà nước và sự đồng tình, ủng hộ của Nhân dân đang thực hiện những bước đi mạnh mẽ, khẩn trương để đưa đất nước vào kỷ nguyên phát triển mới - kỷ nguyên vươn mình của đất nước, bên cạnh các cơ hội và thách thức đan xen, đòi hỏi mỗi tổ chức, đơn vị và từng hội viên luật gia phải nỗ lực không ngừng học tập, nâng cao kiến thức và trình độ để hiểu đúng, thực hiện đúng các đường lối, chính sách, quan điểm của Đảng, pháp luật của Nhà nước và áp dụng phù hợp vào công tác của hội; tiếp tục đổi mới phương thức hoạt động của các cấp hội; quan tâm củng cố, kiện toàn phát triển tổ chức hội và hội viên, trước mắt tham gia với cơ quan có thẩm quyền trong việc sắp xếp, tinh gọn các hội quần chúng được Đảng, Nhà nước giao nhiệm vụ trên địa bàn tỉnh đảm bảo hoạt động hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả, góp phần vào việc thực hiện thắng lợi nhiệm vụ chính trị của tỉnh và các mục tiêu, chỉ tiêu và nhiệm vụ mà Nghị quyết Đại hội đại biểu Hội Luật gia tỉnh Thanh Hóa lần thứ V và Nghị quyết Đại hội đại biểu Hội Luật gia Việt Nam lần thứ XIV đã thông qua.

Bùi Anh Linh

Phó Chủ tịch Hội Luật gia tỉnh Thanh Hóa