Quản lý Nhà nước về phát triển du lịch: Còn nhiều “lỗ hổng” (Bài cuối): “Quả bóng” trách nhiệm thuộc về ai?

Những tồn tại, hạn chế, sai phạm trong triển khai các dự án du lịch là minh chứng cụ thể cho thấy công tác quản lý Nhà nước vẫn còn những “lỗ hổng”. Thực trạng này xuất phát từ nhiều nguyên nhân, trong đó không thể không nhấn mạnh đến công tác chỉ đạo, điều hành của các cấp, ngành, địa phương, đơn vị có lúc, có nơi còn thiếu tập trung, chưa quyết liệt.

Khu văn hóa bản Năng Cát, xã Trí Nang (Lang Chánh) được cho là xây dựng trên đất trồng lúa, đất trồng cây lâu năm và một phần đất giao thông. Ảnh: Hoài Anh

Tháng 5-2023, sau khi giám sát công tác quản lý Nhà nước về phát triển du lịch tại một số địa phương trên địa bàn tỉnh, Ban Văn hóa - Xã hội, HĐND tỉnh đã có buổi làm việc với Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch (VH,TT&DL). Phát biểu ý kiến tại buổi làm việc, các thành viên đoàn giám sát đã chỉ ra một số tồn tại, hạn chế trong công tác quản lý Nhà nước về du lịch và vi phạm tại các dự án. Điển hình như sai phạm về thủ tục đầu tư, xây dựng, mục đích sử dụng đất tại khu du lịch Eo Gió Bãi Ngang, Quang Thai Homestay & Restaurant (Quảng Xương); khu du lịch sinh thái cộng đồng bản Năng Cát - thác Ma Hao... Đồng thời đề nghị Sở VH,TT&DL nêu quan điểm giải quyết các nội dung này.

Riêng đối với dự án khu du lịch sinh thái cộng đồng bản Năng Cát - thác Ma Hao (Lang Chánh), các thành viên đoàn giám sát đề nghị Sở VH,TT&DL làm rõ nguyên nhân dự án chậm tiến độ và thực trạng công trình được xây dựng trên đất trồng lúa, đất trồng cây lâu năm và một phần đất giao thông tại khu vực bản Năng Cát, do Công ty CP Đầu tư và Phát triển Ma Hao làm chủ đầu tư.

Về vấn đề này, Chủ tịch UBND huyện Lang Chánh Hoàng Văn Thanh cho biết: “Dự án khu du lịch sinh thái cộng đồng bản Năng Cát - thác Ma Hao chậm tiến độ huyện rất trăn trở, đã nhiều lần trao đổi với nhà đầu tư để tháo gỡ khó khăn, đồng thời đề xuất nhà đầu tư đẩy nhanh tiến độ. Tuy nhiên, kể từ thời điểm công bố quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500 (3-2021) đến nay do ảnh hưởng của dịch bệnh COVID-19 nên mọi hoạt động đều cầm chừng, cần chia sẻ khó khăn với nhà đầu tư”.

Còn theo lý giải của ông Lê Trung Dũng, Trưởng Phòng Quy hoạch phát triển tài nguyên du lịch, Sở VH,TT&DL: “Việc giải quyết các nội dung sai phạm dự án du lịch liên quan đến rất nhiều lĩnh vực, sở, ngành, do đó sai phạm ở lĩnh vực nào thì đơn vị chức năng lĩnh vực đó xử lý. Đối với các dự án điều chỉnh quy hoạch, chủ đầu tư sẽ có văn bản gửi Sở Kế hoạch và Đầu tư, sau đó Sở Kế hoạch và Đầu tư sẽ mời các bên liên quan xem xét. Riêng dự án khu du lịch sinh thái cộng đồng bản Năng Cát - thác Ma Hao, theo tiến độ được giao, Sở Tài nguyên và Môi trường sẽ có trách nhiệm tham mưu cho huyện chuyển đổi mục đích sử dụng đất. Trường hợp nếu có vi phạm trên đất cần thành lập đoàn thanh tra, kiểm tra làm rõ”.

Theo quy định, đối với các dự án quy hoạch do Sở VH,TT&DL làm chủ đầu tư, sau khi được phê duyệt đã tổ chức công bố và bàn giao cho các địa phương và các đơn vị có liên quan quản lý, triển khai thực hiện theo đúng quy định. Đối với các dự án quy hoạch khác, Sở VH,TT&DL sẽ phối hợp với UBND các huyện, thị xã, thành phố công bố công khai, rộng rãi đến quần chúng Nhân dân và doanh nghiệp biết để thực hiện. Sau khi công bố, hàng năm lãnh đạo Sở VH,TT&DL có kế hoạch làm việc với các địa phương về tình hình thực hiện đầu tư quy hoạch để nắm bắt kết quả triển khai, có khó khăn, vướng mắc kịp thời kiến nghị báo cáo cơ quan có thẩm quyền.

Cũng theo ông Lê Trung Dũng, thời gian qua Sở VH,TT&DL đã phối hợp chặt chẽ với Sở Kế hoạch và Đầu tư, các ban, ngành, đơn vị có liên quan lập danh mục các dự án cần thu hút đầu tư, đẩy mạnh xúc tiến quảng bá; rà soát các dự án, đặc biệt là các dự án chậm tiến độ; tổng hợp ý kiến của các chủ đầu tư để báo cáo UBND tỉnh tại hội nghị đối thoại doanh nghiệp nhằm góp phần tháo gỡ khó khăn, tạo điều kiện thuận lợi cho các dự án; phối hợp thẩm định có chất lượng các dự án xin chấp thuận chủ trương đầu tư nhằm hạn chế việc phá vỡ quy hoạch, hướng đến sự phát triển bền vững.

Trước những sai phạm trong việc triển khai thực hiện quy hoạch, một trong những nguyên nhân chủ quan được nêu ra đó là nhiều địa phương chưa tích cực đôn đốc, chỉ đạo thực hiện và giải ngân vốn của các dự án, chưa quyết liệt chỉ đạo các ban quản lý dự án cấp huyện đẩy nhanh tiến độ thực hiện dự án; công tác giải phóng mặt bằng chậm. Bên cạnh đó, một số dự án đầu tư trực tiếp được chấp thuận chủ trương địa điểm, song nhà đầu tư chưa có trách nhiệm cao, năng lực tài chính còn hạn chế nên sau khi được chấp thuận chủ trương đầu tư chưa tập trung hoàn chỉnh hồ sơ, thủ tục, máy móc, nhân lực để thi công làm chậm tiến độ triển khai dự án.

Trước đó, ngày 1-1-2020 UBND tỉnh Thanh Hóa ban hành Chỉ thị số 26/CT-UBND về việc tăng cường công tác quản lý Nhà nước, đẩy mạnh phát triển du lịch trên địa bàn tỉnh. Trong đó yêu cầu Ban Chỉ đạo phát triển du lịch tỉnh nâng cao tính chủ động, phát huy vai trò, chức năng, nhiệm vụ được giao, chủ động tham mưu cho UBND tỉnh, Chủ tịch UBND tỉnh triển khai thực hiện có hiệu quả các nhiệm vụ, giải pháp phát triển du lịch của tỉnh. Đồng thời yêu cầu thủ trưởng các sở, ban, ngành, đoàn thể cấp tỉnh; Chủ tịch UBND các huyện, thị xã, thành phố tiếp tục tập trung chỉ đạo làm tốt công tác phổ biến, quán triệt, tuyên truyền sâu, rộng nội dung Nghị quyết số 08-NQ/TW, ngày 16-1-2017 của Bộ Chính trị về phát triển du lịch trở thành ngành kinh tế mũi nhọn; chỉ đạo thực hiện có hiệu quả Luật Du lịch năm 2017; Nghị quyết số 92/NQ-CP, ngày 8-12-2014 của Chính phủ về một số giải pháp phát triển du lịch Việt Nam trong thời kỳ mới; Chiến lược phát triển du lịch Việt Nam đến năm 2030 và các quy hoạch, chương trình, đề án, dự án, kế hoạch phát triển du lịch của tỉnh đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt...

Quy định đã rõ, trách nhiệm của các sở, ngành, đơn vị chức năng và chính quyền địa phương cũng được giao cụ thể, thế nhưng sai phạm trong việc triển khai thực hiện quy hoạch các dự án du lịch vẫn diễn ra. Theo đó, bên cạnh việc thực hiện nghiêm luật nên chăng “mổ xẻ” lại quy hoạch các dự án “treo” để tìm hiểu vấn đề, tháo gỡ khó khăn cho nhà đầu tư?. Trường hợp nếu nhà đầu tư không có năng lực, không thể thực hiện dự án đúng tiến độ hoặc có biểu hiện lợi dụng quy hoạch để phục vụ “lợi ích riêng”, thì có phương án mới thay thế, đảm bảo quy định pháp luật. Qua đó giảm thiểu tình trạng dự án chậm tiến độ kéo dài nhiều năm, kìm hãm sự phát triển của du lịch cũng như làm chậm sự phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh. Để làm được điều đó, trước hết cần có sự vào cuộc một cách đồng bộ, tích cực của các sở, ngành, đơn vị chức năng, tránh tình trạng đùn đẩy, “đá bóng” trách nhiệm.

Hoài Anh