Tăng cường truyền thông, nâng cao nhận thức về phòng, chống tác hại của thuốc lá

Diễu hành, cổ động, tuyên truyền kêu gọi mỗi người dân tích cực tham gia phòng chống tác hại thuốc lá và không hút thuốc lá.

Sau 8 năm thực hiện Luật Phòng, chống tác hại thuốc lá (PCTHTL), nhiều cơ quan, đơn vị trên địa bàn tỉnh đã xây dựng được môi trường không khói thuốc lá, với tỷ lệ người hút thuốc lá và hút thuốc lá thụ động đang có xu hướng giảm. Tuy nhiên, việc nâng cao nhận thức và hành động trong PCTHTL, hạn chế số người hút thuốc vẫn còn nhiều khó khăn, thách thức.

Xác định công tác tuyên truyền về PCTHTL là nhiệm vụ quan trọng để giảm thiểu tình trạng hút thuốc lá, hàng năm, Ban Chỉ đạo PCTHTL tỉnh đều tổ chức phát động hưởng ứng ngày thế giới không thuốc lá, Tuần lễ quốc gia không khói thuốc lá (từ ngày 25-5 đến 31-5). Ngành y tế phối hợp với các cơ quan, đơn vị, địa phương đẩy mạnh công tác tuyên truyền đến công chức, viên chức và người lao động trên địa bàn tỉnh về thực hiện PCTHTL bằng nhiều hình thức như phát động phong trào xây dựng cơ quan, đơn vị, trường học không khói thuốc... Đồng thời, đẩy mạnh công tác tuyên truyền về tác hại của thuốc lá trên các phương tiện thông tin đại chúng; thực hiện truyền thông trực tiếp tại các trường học, doanh nghiệp, các cơ quan, đơn vị trong tỉnh. Nội dung tập trung tuyên truyền về Luật PCTHTL và các văn bản liên quan; tác hại của hút thuốc lá và hút thuốc lá thụ động; tiêu chí xây dựng nơi làm việc, cơ sở y tế, trường học không khói thuốc; lợi ích của môi trường không khói thuốc...

Sở Y tế - cơ quan thường trực Ban Chỉ đạo PCTHTL tỉnh có công văn gửi các ban, sở, ngành, cơ quan cấp tỉnh, UBND các huyện, thị xã, thành phố đẩy mạnh tuyên truyền tác hại của việc sử dụng thuốc lá và các quy định của Luật PCTHTL. Nêu cao trách nhiệm của người đứng đầu cơ quan, tổ chức, địa phương, người đứng đầu các địa điểm cấm hút thuốc lá, trong việc tổ chức thực hiện quy định cấm hút thuốc và nêu cao vai trò gương mẫu không hút thuốc của người đứng đầu. Thực hiện các quy định về môi trường không khói thuốc như treo biển cấm hút thuốc lá tại các địa điểm cấm hút thuốc (tại nơi làm việc, cơ sở y tế, trường học, khách sạn, nhà hàng...). Đưa quy định về việc hạn chế hoặc không hút thuốc trong các đám cưới, đám tang, lễ hội trên địa bàn dân cư vào hương ước. Đưa nội dung PCTHTL vào kế hoạch hoạt động năm của đơn vị; xây dựng kế hoạch hoạt động PCTHTL hàng năm và triển khai thực hiện tại cơ quan, đơn vị... Tổ chức các hoạt động hưởng ứng Ngày Thế giới không thuốc lá 31-5-2020 và Tuần lễ quốc gia không thuốc lá từ ngày 25 đến 31-5-2020: Lồng ghép tuyên truyền về tác hại của thuốc lá trong các cuộc họp, hội nghị, hội thảo; treo băng zôn, khẩu hiệu tại cổng ra vào của cơ quan, đơn vị với nội dung chủ đề ngày thế giới không thuốc lá “Bảo vệ thanh, thiếu niên khỏi tác động của việc quảng cáo các sản phẩm thuốc lá và sử dụng thuốc lá”. Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh phối hợp với các đơn vị có liên quan xây dựng kế hoạch, tổ chức thực hiện các hoạt động truyền thông, giáo dục sức khỏe. Các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh phát video, clip truyền thông PCTHTL tại khu vực khoa khám bệnh. Trung tâm y tế các huyện, thị xã, thành phố phối hợp với phòng y tế tham mưu cho UBND huyện, thị xã, thành phố xây dựng kế hoạch cụ thể, chỉ đạo các ban, ngành từ huyện đến các xã, phường, thị trấn tổ chức có hiệu quả đợt tuyên truyền nhân Ngày Thế giới không thuốc lá 31-5 và Tuần lễ quốc gia không thuốc lá; treo băng zôn trên các trục giao thông chính, các bến xe, công viên, cửa ngõ của huyện, thị, thành phố, các xã, phường, thôn, bản và cổng các cơ quan, trường học... Qua đó, kiến thức, nhận thức về tác hại của thuốc lá và tầm quan trọng của việc PCTHTL đối với sức khỏe người dân ngày càng nâng cao.

Tuy đã đạt được những kết quả nhất định, nhưng trên thực tế, việc thực thi Luật PCTHTL vẫn còn nhiều khó khăn, hạn chế. Bởi lẽ, sử dụng thuốc lá có khả năng gây nghiện, trong khi đây là loại hàng hóa có giá bán rẻ, người dân rất dễ tiếp cận để mua bán. Ý thức tuân thủ quy định của pháp luật về PCTHTL trong một bộ phận cán bộ, công chức, viên chức và người dân còn thấp, nên tình trạng vi phạm quy định cấm hút thuốc lá tại một số nơi làm việc và công cộng còn diễn ra nhiều. Tại nhiều điểm bán thuốc lá, vẫn còn tình trạng trưng bày, khuyến mại không theo quy định. Trong khi đó chế tài trong luật chưa được triển khai mạnh mẽ, quyết liệt, khó thực hiện, chủ yếu cũng chỉ là vận động tuyên truyền. Thẩm quyền xử phạt chưa cụ thể, lực lượng chuyên trách còn rất thiếu, mỏng, không thể bao phủ hết tất cả những địa điểm, vị trí cần phải kiểm tra, giám sát như luật quy định. Công tác triển khai thực hiện Luật PCTHTL tại một số đơn vị, cơ sở trên địa bàn tỉnh còn chậm, chưa hiệu quả; chất lượng công tác truyền thông chưa đạt hiệu quả cao, mới chỉ tập trung tại một số kênh truyền thông của tỉnh với thời lượng, số lượng còn khiêm tốn; công tác kiểm tra thực hiện quy định cấm hút thuốc lá tại các địa điểm cấm hút thuốc chưa được thực hiện tốt, do đó hiện tượng vi phạm quy định cấm hút thuốc lá tại nơi công cộng vẫn còn diễn ra nhiều nơi.

Để tăng cường thực thi Luật PCTHTL, nâng cao nhận thức của cộng đồng về tác hại của thuốc lá, lợi ích của môi trường không khói thuốc lá, các cấp, các ngành, các đoàn thể và địa phương tiếp tục phối hợp với ngành y tế, đẩy mạnh tuyên truyền Luật PCTHTL. Đồng thời, vận động cán bộ, công chức, viên chức, đoàn viên, thanh niên ký cam kết không hút thuốc lá. Tại các khu dân cư, lồng ghép phong trào xây dựng khu dân cư văn hóa gắn với việc không có người hút thuốc. Các cơ quan truyền thông đẩy mạnh thông tin, tuyên truyền nâng cao nhận thức của mỗi người dân về tác hại của thuốc lá.

Tô Hà