Để vỉa hè tại các khu đô thị mới được thông thoáng

Ở bất kỳ thành phố nào, không gian vỉa hè cũng luôn được coi là một phần bộ mặt cảnh quan đô thị, là nơi thể hiện rõ trật tự đô thị. Khác với vỉa hè tại các khu dân cư cũ, vỉa hè tại nhiều khu đô thị mới trên địa bàn TP Thanh Hóa được quy hoạch rộng. Song, cũng đang dần bị người dân lấn chiếm theo nhiều cách khác nhau.

Một đoạn vỉa hè tại phố Lý Nam Đế, phường Đông Hương (TP Thanh Hóa) bị chiếm dụng.

Muôn kiểu tận dụng

Gần 10 năm trở lại đây, phố Lý Nam Đế, thuộc khu đô thị Bình Minh, phường Đông Hương đã trở nên sầm uất. Đây không chỉ là nơi tập trung các tòa nhà văn phòng, trụ sở cơ quan, đơn vị mà còn có các tòa nhà chung cư, các hộ dân về đây sinh sống. Dọc con phố này, các cơ sở kinh doanh dịch vụ ăn uống, cà phê, tạp hóa... cũng vì thế mà trở nên tấp nập hơn. Nhiều hộ tận dụng vỉa hè làm nơi để xe, nơi bán hàng, đặt chậu cây, ghế đá, cản trở lối đi lại của người đi bộ.

Chị Nguyễn Phương A., một hộ dân sinh sống ở khu đô thị Bình Minh, chia sẻ: Họ đặt các chậu hoa, cây cảnh phía trước nhà là để tạo màu xanh, làm đẹp thêm cho không gian sống, song cũng không nên chiếm hết diện tích vỉa hè làm cho người đi bộ không có lối đi, phải đi xuống lòng đường.

Tuyến đường Nguyễn Phúc Chu, đoạn qua địa phận phường Đông Thọ và phường Nam Ngạn được quy hoạch rộng rãi. Song, một điểm trừ mà nhiều người dễ nhận thấy dọc tuyến đường này là tình trạng lộn xộn ở một số đoạn vỉa hè. Một số hộ tận dụng vỉa hè làm nơi để xe, kinh doanh. Họ không chỉ lắp đặt mái che cố định trên vỉa hè mà còn bày bàn ghế, chậu hoa, cây cảnh để “quây” vỉa hè thành không gian riêng, cản trở lối đi của người đi bộ, thậm chí là che khuất tầm nhìn của người tham gia giao thông.

Tận dụng một phần vỉa hè trước nhà một cách hợp lý để kinh doanh buôn bán là điều dễ hiểu, có thể nhận được sự cảm thông. Song không vì thế mà nhiều người nghiễm nhiên “bao trọn” cả không gian công cộng vỉa hè.

Thiết lập trật tự ngay từ đầu

Theo quy định của pháp luật, vỉa hè là bộ phận của đường đô thị, phục vụ chủ yếu cho người đi bộ và kết hợp là nơi bố trí hệ thống hạ tầng kỹ thuật đô thị dọc tuyến. Bảo đảm trật tự đô thị bắt đầu từ... vỉa hè cũng là vấn đề được nhiều địa phương tập trung thực hiện.

Ông Nguyễn Đình Tiến, Phó Chủ tịch UBND phường Đông Thọ, cho biết, ngay từ đầu năm UBND phường đã xây dựng kế hoạch, phương án tăng cường kiểm tra, xử lý các vi phạm về trật tự công cộng, trật tự đô thị. Trong 9 tháng năm 2024, UBND phường đã lập biên bản xử phạt 356 trường hợp vi phạm, với số tiền hơn 50 triệu đồng. Tháo dỡ và thu giữ 30 biển quảng cáo treo, đặt ở vị trí không đúng quy định; tháo dỡ 189 banner treo trái quy định; sắp xếp lại 172 chậu hoa, cây cảnh trên các vỉa hè. Phường cũng đang tập trung lực lượng xử lý tháo dỡ biển, bảng quảng cáo không đúng quy định tại Quốc lộ 1A, đường Nguyễn Chí Thanh và một số tuyến đường trung tâm trên địa bàn; phối hợp với các tổ dân phố vận động Nhân dân, các hộ kinh doanh sắp xếp lại cây cảnh trên các vỉa hè, đảm bảo hành lang cho người đi bộ... Tuy nhiên, để bảo đảm đường thông, hè thoáng, điều quan trọng nhất vẫn phụ thuộc vào ý thức của mỗi người dân, mỗi hộ gia đình.

Bảo đảm trật tự đô thị là chủ đề được TP Thanh Hóa đặc biệt quan tâm. Các lực lượng chức năng cũng đã tập trung kiểm tra, xử lý đối với việc lấn chiếm vỉa hè, lòng đường kinh doanh trái phép, đảm bảo trật tự an toàn, không gây ùn tắc giao thông, đặc biệt là trong các dịp lễ, tết. Chỉ tính riêng 6 tháng đầu năm 2024, UBND các phường, xã trên địa bàn TP Thanh Hóa đã xử phạt hành chính 1.758 trường hợp vi phạm về trật tự đô thị, vệ sinh môi trường với số tiền hơn 615,2 triệu đồng.

Tuy nhiên, phải thẳng thắn thừa nhận rằng việc bảo đảm trật tự tại các vỉa hè đô thị nói chung, các khu đô thị mới nói riêng được đồng bộ theo hướng sáng, xanh, sạch, đẹp là điều khó khả thi. Đây đã được xem là “bệnh nan y” mà các cơ quan chức năng chưa giải quyết được một cách thấu đáo cả về lý và tình trong giai đoạn hiện nay. Bởi nếu vỉa hè phải gánh thêm một số chức năng “thương mại”, thì công tác giữ gìn an ninh trật tự, xử lý lấn chiếm vỉa hè sẽ gặp phải rất nhiều khó khăn, thậm chí được ví như “bắt cóc bỏ đĩa”.

Trong khuôn khổ bài viết này, chúng tôi chỉ muốn đề cập đến vấn đề thiết lập trật tự vỉa hè tại các khu đô thị mới. Khi tình trạng lấn chiếm vỉa hè tại khu đô thị mới chỉ manh nha, giản đơn từ những chậu hoa, cây cảnh thì việc nhắc nhở, kiểm tra, xử lý dứt điểm và đồng bộ trên tất cả các tuyến phố là việc cần làm ngay. Bởi, sự đồng bộ sẽ tạo thành nền nếp cần thiết để mỗi người tự nhắc nhở nhau ý thức tôn trọng không gian chung và mỹ quan cho phố phường.

Bài và ảnh: Minh Hiền