Chăn nuôi theo chuỗi giá trị

Trong điều kiện thời tiết, khí hậu, dịch bệnh trên đàn gia súc, gia cầm diễn biến phức tạp và đòi hỏi về vệ sinh an toàn thực phẩm ngày càng cao của thị trường, việc đổi mới phương thức chăn nuôi và tổ chức liên kết theo chuỗi giá trị là một trong những giải pháp mà ngành nông nghiệp, người chăn nuôi tỉnh ta đang hướng tới. Đây được cho là giải pháp ổn định và lâu dài để nâng cao giá trị, phát triển chăn nuôi bền vững.

Trang trại chăn nuôi gà xã Trường Xuân (Thọ Xuân) liên kết bao tiêu sản phẩm với doanh nghiệp.

Những năm gần đây, chăn nuôi đang chuyển dịch theo hướng tích cực, như: Giảm số hộ chăn nuôi nhỏ lẻ sang chăn nuôi tập trung theo mô hình doanh nghiệp, trang trại, gia trại với hình thức công nghiệp, bán công nghiệp; hình thành các cơ sở chăn nuôi an toàn dịch bệnh, các trang trại đạt tiêu chuẩn thực hành chăn nuôi tốt VietGAP, chăn nuôi theo hướng hữu cơ... Tuy nhiên, việc đối mặt với những khó khăn do dịch bệnh, giá thức ăn chăn nuôi tăng cao, giá các loại lợn hơi, trứng, sản phẩm gia cầm không ổn định,... ngành nông nghiệp đã khuyến cáo các hộ chăn nuôi đầu tư phát triển trang trại quy mô lớn, tiếp cận với khoa học - kỹ thuật, ký kết hợp đồng với các doanh nghiệp chăn nuôi theo chuỗi giá trị. Hiện nay, có 2 phương thức chăn nuôi theo chuỗi, đó là: Chăn nuôi theo chuỗi giá trị khép kín và chăn nuôi theo chuỗi liên kết sản xuất và tiêu thụ sản phẩm, nhiều tổ chức, cá nhân cùng liên kết với nhau để chăn nuôi và tiêu thụ sản phẩm con nuôi theo hợp đồng. Cả 2 phương thức chăn nuôi theo chuỗi này đều giúp các thành phần tham gia chia sẻ quyền lợi và trách nhiệm với nhau, người chăn nuôi hạn chế được rủi ro về dịch bệnh, thị trường tiêu thụ ổn định, sản phẩm bảo đảm an toàn thực phẩm và đạt hiệu quả kinh tế cao.

Ông Trịnh Tô Xuân, người chăn nuôi gia cầm tại xã Trường Xuân (Thọ Xuân), cho biết: "Khi gặp khó khăn do tiêu thụ tự do qua thương lái, tôi đã tìm hiểu và thực hiện liên kết sản xuất, tiêu thụ gà thương phẩm với các doanh nghiệp. Tham gia liên kết, tôi được doanh nghiệp cung ứng thuốc, hướng dẫn kỹ thuật chăm sóc, phòng trừ dịch bệnh và công ty sẽ thu mua gà thành phẩm khi đạt yêu cầu. Bên cạnh đó, liên kết chăn nuôi gia cầm theo hình thức gia công được các doanh nghiệp quản lý chất lượng nguồn thức ăn, con giống, bảo đảm quy trình kỹ thuật trong chăn nuôi nên hạn chế dịch bệnh; nhất là người chăn nuôi ít bị ảnh hưởng bởi thị trường tiêu thụ. Với tổng đàn khoảng 6.000 con/lứa, tôi đang ký kết hợp đồng bao tiêu sản phẩm với Công ty TNHH Japfa Comfeed Việt Nam”.

Hiện nay, các chuỗi liên kết chăn nuôi được hình thành đối với các loại con nuôi như gia cầm, lợn, trâu, bò, như: Chuỗi liên kết chăn nuôi gà gắn với chế biến và tiêu thụ tại các huyện Yên Định, Thọ Xuân, Triệu Sơn, Nông Cống... với Tập đoàn Japfa Việt Nam, Công ty CP Chăn nuôi C.P Việt Nam, Công ty CP Nông sản Phú Gia...; chuỗi liên kết chăn nuôi lợn ngoại hướng nạc hầu hết ở các huyện có điều kiện về đất đai, đồng bộ về hạ tầng, kiểm soát dịch bệnh gắn với bảo vệ môi trường và có thị trường tiêu thụ ổn định, như: Nga Sơn, Triệu Sơn, Hà Trung, thị xã Nghi Sơn,... và tập trung phát triển tại các huyện miền núi như Thạch Thành, Bá Thước, Lang Chánh... Chuỗi chăn nuôi trâu, bò hiện vẫn còn hạn chế với 2 doanh nghiệp lớn đầu tư vào chăn nuôi bò sữa gắn với nhà máy chế biến sữa của Công ty CP sữa Việt Nam Vinamilk và Tập đoàn TH... Đi đôi với đó, các doanh nghiệp nhỏ và vừa trên địa bàn tỉnh cũng tham gia khá tích cực trong việc phát triển chăn nuôi gia cầm theo chuỗi liên kết sản xuất, tiêu thụ sản phẩm, như: Chuỗi sản xuất và cung ứng trứng gà công nghiệp của Công ty TNHH Thực phẩm sạch Phúc Vinh, Công ty CP Dịch vụ nông nghiệp Happy Farm Việt Nam triển khai chuỗi liên kết sản xuất và tiêu thụ, chế biến với 50 trang trại chăn nuôi gà thả vườn...

Có thể khẳng định, các chuỗi liên kết đang hoạt động đã góp phần hạn chế rủi ro cho người chăn nuôi trước thực trạng dịch bệnh gia súc, gia cầm diễn biến phức tạp, thị trường tiêu thụ không ổn định, giá cả bấp bênh... Ngành nông nghiệp Thanh Hóa đặt ra mục tiêu đến năm 2025, có 50% tổng đàn gia cầm được các tập đoàn, doanh nghiệp liên kết sản xuất, chế biến và tiêu thụ theo chuỗi giá trị. Vì vậy, tỉnh Thanh Hóa đã và đang tạo điều kiện để các doanh nghiệp, tập đoàn lớn xây dựng nhà máy, ký kết hợp đồng với các trang trại, hộ chăn nuôi phát triển chuỗi liên kết, đảm nhiệm vai trò tổ chức sản xuất, cung ứng tiến bộ khoa học - kỹ thuật và thị trường tiêu thụ... Bên cạnh đó, các địa phương cần xây dựng các cụm, khu trang trại chăn nuôi tập trung; hướng dẫn người dân thực hiện các biện pháp chăn nuôi an toàn dịch bệnh; tạo điều kiện thông thoáng để thu hút các doanh nghiệp đầu tư phát triển chăn nuôi. Mặt khác, người chăn nuôi cũng cần chủ động đầu tư cơ sở hạ tầng, máy móc hiện đại, nâng cao hiệu quả, tuân thủ đúng điều kiện ký kết hợp đồng với công ty, thực hiện tốt công tác đảm bảo vệ sinh trong chăn nuôi.

Bài và ảnh: Lê Ngọc