Cán bộ làm sai, đâu thể để dân chịu thiệt?

4 hộ dân nộp tiền mua 4 lô đất ở theo quy hoạch khu dân cư Nam Đường 8, thôn Nhật Tân, xã Thanh Thủy (thị xã Nghi Sơn) từ năm 2007 đến nay vẫn chưa cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (GCNQSDĐ). Đáng nói, những vi phạm của cán bộ thời kỳ bấy giờ trong việc quản lý, sử dụng số tiền sử dụng đất đã thu, khiến các hộ dân phải “gánh” nhiều hệ lụy.

Khu dân cư Nam Đường 8 tại thôn Nhật Tân, xã Thanh Thủy (thị xã Nghi Sơn). Ảnh: Tiến Đông

Mua đất 17 năm chưa được cấp GCNQSDĐ

Báo Thanh Hóa nhận được đơn của ông Mai Viết Trúc và 3 hộ dân ở thôn Nhật Tân, xã Thanh Thủy (thị xã Nghi Sơn) khiếu nại về đất đai.

Trong đơn, ông Trúc trình bày: Năm 2007, bốn hộ dân ở thôn Nhật Tân, xã Thanh Thủy mua 4 lô đất theo quy hoạch đất ở khu dân cư Nam Đường 8. Cụ thể, ông Mai Viết Trúc mua lô số 09, diện tích 219m2; ông Lường Đình Đức mua lô số 11, diện tích 170m2; bà Nguyễn Thị Đằng mua lô số 12, diện tích 170m2; ông Đoàn Đình Tinh mua lô số 13, diện tích 170m2.

Khi mua đất, 4 hộ gia đình được UBND xã giải thích rằng đất này thuộc MBQH đất ở xen cư khu vực Nam Đường 8, đã được UBND huyện Tĩnh Gia (nay là thị xã Nghi Sơn) phê duyệt quy hoạch nhưng bán đấu giá không thành nên ủy quyền cho UBND xã Thanh Thủy giao đất có thu tiền sử dụng đất. Tin tưởng vào văn bản của Nhà nước, cán bộ địa phương, các hộ dân đã đồng ý mua 4 lô đất còn lại và nộp tổng số tiền 92.036.200 đồng cho UBND xã Thanh Thủy, có phiếu thu đầy đủ. Sau khi mua đất nhiều năm, đến nay, các hộ dân vẫn chưa được cấp GCNQSDĐ với lý do cán bộ thời kỳ đó vi phạm trong quản lý, sử dụng số tiền các hộ đã nộp.

Có mặt tại khu vực khu dân cư Nam Đường 8, con đường dẫn vào các lô đất mới chỉ đổ đá cấp phối. Người dân ở đây cho biết, thời điểm đó, Nhà nước quy hoạch đất xen cư và tổ chức đấu giá song không đầu tư cơ sở hạ tầng. Do vậy, sau khi được giao đất và về đây làm nhà, các hộ đã chung nhau làm một đoạn đường hơn 60m, rộng 4m để có đường đi lại. Trong số 4 lô đất được đề cập trong đơn, lô đất của hộ ông Mai Viết Trúc đã làm nhà ở và xưởng đồ gỗ từ năm 2013; lô đất của hộ ông Đoàn Đình Tinh đã được chuyển nhượng lại cho hộ ông Mai Viết Lưu, ông Lưu đã làm nhà ở ổn định từ năm 2012; 2 lô còn lại vẫn chưa xây dựng nhà ở.

Gặp gỡ người đại diện cho các hộ dân, ông Mai Viết Trúc bức xúc chia sẻ: “Vì tin tưởng cán bộ địa phương thời bấy giờ vận động, chúng tôi mới mua 4 lô đất đấu giá không thành. Thời điểm đó, số tiền mua đất mà các hộ phải nộp là con số không hề nhỏ, riêng gia đình tôi nộp hơn 27,6 triệu đồng để mua đất, phiếu thu có dấu đỏ, chữ ký đầy đủ, thế là yên tâm. Song sau bao nhiêu năm chờ đợi và đã nhiều lần làm đơn đề nghị được cấp GCN nhưng vẫn không được giải quyết. Cho đến bây giờ, từ UBND xã Thanh Thủy đến UBND thị xã Nghi Sơn đã nắm rất rõ về sự việc, song vẫn chưa đưa ra được phương án hợp lý để giải quyết vụ việc”.

“Chúng tôi chỉ mong muốn cơ quan Nhà nước nghiên cứu, làm đúng theo nguyên tắc khi người dân đã mua đất, đã nộp tiền đầy đủ cho UBND xã, có hóa đơn đầy đủ thì phải được cơ quan có thẩm quyền xem xét, giải quyết đề nghị được cấp GCNQSDĐ cho các hộ, để người dân yên tâm sinh sống, làm ăn, không phải mất quá nhiều thời gian “chạy theo” để đi đòi quyền lợi. Các hộ dân đã nộp đủ số tiền cần phải nộp ở thời điểm đó, do đó, chúng tôi không đồng ý với nội dung phải nộp tiền một lần nữa để thực hiện nghĩa vụ tài chính, như thế là không công bằng với các hộ dân!”, ông Trúc bức xúc nói.

Thu tiền sử dụng đất nhưng không nộp vào ngân sách

Tìm hiểu thông tin vụ việc tại UBND xã Thanh Thủy, phóng viên được biết, từ năm 2006, UBND huyện Tĩnh Gia quy hoạch chi tiết đất ở xen cư tại một số khu vực thuộc xã Thanh Thủy, gồm 26 lô đất, trong đó có 13 lô tại khu vực Nam Đường 8. Thời điểm đó, mức giá sàn tại khu vực Nam đường 8 được phê duyệt cụ thể: từ lô 1 đến lô 8 là 325.000 đồng/m2; từ lô 9 đến lô 13 là 125.000 đồng/m2. Quá trình tổ chức đấu giá các lô đất tại khu vực Nam Đường 8, có 4 lô đất 09, 11, 12, 13 đấu giá không thành do không có người tham gia.

Ngày 14/9/2006, UBND xã Thanh Thủy đã có tờ trình đề nghị UBND huyện Tĩnh Gia ủy quyền cho UBND xã Thanh Thủy giao đất ở và thu tiền sử dụng đất. UBND huyện Tĩnh Gia đã có công văn thống nhất ủy quyền cho UBND xã Thanh Thủy thực hiện giao đất có thu tiền sử dụng đất đối với 4 lô đất đấu giá không thành, mức giá thu tiền sử dụng đất là 125.000 đồng/m2 theo mức giá sàn.

Trên cơ sở đơn đề nghị giao đất của các hộ, ngày 9/1/2007, Hội đồng đăng ký đất đai xã Thanh Thủy đã họp xét và thống nhất giao đất cho 4 hộ gia đình, cá nhân. Mức giá thu tiền sử dụng đất là 125.000 đồng/m2 thì tổng số tiền mà các hộ dân phải nộp thời điểm bấy giờ là 91.125.000 đồng. Các hộ đã nộp số tiền 92.036.200 đồng về UBND xã Thanh Thủy, có phiếu thu tiền. Phiếu thu tiền là loại phiếu thu do UBND xã Thanh Thủy phát hành, trong đó có thể hiện thông tin về số phiếu thu, quyển lưu, người nộp tiền, số tiền nộp và có đầy đủ chữ ký của chủ tài khoản, kế toán, thủ quỹ UBND xã thời bấy giờ. Số tiền các hộ nộp tăng 1% để nộp lệ phí trước bạ khi cấp GCN.

Sự việc sẽ không có gì vướng mắc, nếu không có việc UBND xã Thanh Thủy không nộp tiền sử dụng đất và lệ phí trước bạ đã thu của các hộ vào ngân sách Nhà nước theo quy định. Đáng nói hơn, hiện nay, UBND xã Thanh Thủy cũng không cung cấp được hồ sơ chứng minh việc sử dụng số tiền đã thu của 4 hộ gia đình, cá nhân; không cung cấp được sổ quỹ tiền mặt và các hồ sơ liên quan.

Làm việc tại UBND xã Thanh Thủy, một số cán bộ địa phương cũng kể lại rằng, từ năm 2003-2006, xã Thanh Thủy rơi vào tình thế khó khăn, nợ đọng trầm trọng. Số công nợ đến thời điểm cuối năm 2007 là hơn 2,1 tỷ đồng, trong đó nợ lương cán bộ, công chức, hưu trí, phụ cấp cán bộ xã từ năm 2003-2006 là hơn 315 triệu đồng. Do vậy, sau khi thu tiền sử dụng đất, cán bộ UBND xã thời kỳ đó đã sử dụng để chi trả tiền giải phóng mặt bằng và chi trả lương, phụ cấp cho cán bộ, công chức, chuyên trách, cán bộ thôn, không có việc trục lợi cá nhân, tham ô, tham nhũng.

Liên quan đến việc giao đất của UBND xã Thanh Thủy cho 4 hộ gia đình, cá nhân nêu trên, năm 2022, UBND thị xã Nghi Sơn đã ban hành Kết luận thanh tra số 9246/KL-UBND ngày 23/9/2022. Kết luận đã khẳng định việc giao đất cho các hộ gia đình không thông qua đấu giá QSDĐ là đúng. Các hộ gia đình đã nộp tổng số tiền 92.036.200 đồng cho UBND xã Thanh Thủy là có thật và đúng, đủ đối với diện tích đất được giao theo mức giá quy định. Tuy nhiên, việc giao đất, ủy quyền giao đất, thu tiền sử dụng đất, quản lý, sử dụng số tiền sử dụng đất đã thu của 4 hộ gia đình, cá nhân có những vi phạm.

Ông Lê Thế Sơn, Chủ tịch UBND xã Thanh Thủy, cho biết: Theo kết luận thanh tra năm 2021, phiếu thu chứng minh các hộ dân đã nộp tiền cho UBND xã Thanh Thủy là có thật, đúng, đủ theo diện tích được giao theo mức giá quy định thời điểm đó, song vướng mắc hiện nay là không tìm được hồ sơ chứng minh cán bộ xã thời kỳ đó đã sử dụng nguồn kinh phí trên vào nhiệm vụ chung của UBND xã. Cán bộ xã thời kỳ đó đã nghỉ hưu từ lâu, già yếu, bệnh tật, kinh tế khó khăn, 2 cán bộ kế toán liên quan ở giai đoạn đó đều đã qua đời. Năm 2016, xã di chuyển nơi làm việc nên khó khăn trong việc tìm kiếm các hồ sơ liên quan.

Ông Sơn cho biết thêm, theo quy định hiện hành, người sử dụng đất phải thực hiện nghĩa vụ tài chính vào thời điểm cấp GCNQSDĐ. Tính toán sơ bộ, số tiền phải nộp vào ngân sách để thực hiện nghĩa vụ tài chính đối với 4 lô đất là gần 2 tỷ đồng để được cấp GCNQSDĐ. Cán bộ địa phương hiện cũng rất trăn trở và mong muốn tìm được phương án hợp lý để giải quyết vụ việc, tạo điều kiện cấp GCN cho các hộ dân, ổn định tình hình địa phương. UBND thị xã Nghi Sơn đã đề nghị UBND tỉnh xem xét, thống nhất tạo điều kiện cho các hộ nộp tiền sử dụng đất theo mức giá sàn ở thời điểm đấu giá đất năm 2006, song không được chấp thuận. Thị xã đã hướng dẫn công dân khởi kiện ra tòa.

Được biết, đối với vụ việc nêu trên, các hộ dân đã có đơn khởi kiện gửi Tòa án Nhân dân tỉnh đề nghị giải quyết.

Việt Hương