Thanh tra để phòng, chống tham nhũng, tiêu cực “từ sớm, từ xa”

Sinh thời Chủ tịch Hồ Chí Minh đã chỉ rõ vai trò đặc biệt của thanh tra trong hoạt động của Nhà nước và đời sống xã hội: “Thanh tra là tai mắt của trên, là người bạn của dưới”. Thấm nhuần tư tưởng của Người, ngành thanh tra tỉnh Thanh Hóa không ngừng đổi mới, nâng cao hiệu quả hoạt động thanh tra, nhằm tăng cường pháp chế, kỷ luật kỷ cương hành chính, phòng ngừa vi phạm pháp luật của các tổ chức, cá nhân để phòng, chống tham nhũng, tiêu cực “từ sớm, từ xa”.

Thanh tra Sở Xây dựng tiến hành thanh tra việc chấp hành pháp luật về đầu tư xây dựng tại huyện Thiệu Hóa.

Hàng năm, bám sát định hướng, sự chỉ đạo trực tiếp của Chủ tịch UBND tỉnh, lãnh đạo các sở, ngành, huyện, thị xã, thành phố và tình hình thực tế địa phương, đơn vị, ngành thanh tra tỉnh đã chủ động xây dựng, triển khai các đoàn thanh tra theo kế hoạch, gắn với thanh tra đột xuất. Đồng thời, thanh tra, kiểm tra chuyên ngành đối với các tổ chức, cá nhân trên tất cả các lĩnh vực. Quá trình tiến hành thanh tra chú trọng chỉ đạo việc thực hiện quy trình nghiệp vụ thanh tra, đảm bảo các cuộc thanh tra được tiến hành đúng quy định của pháp luật. Với tinh thần thượng tôn pháp luật, phát hiện kịp thời, chính xác, kiến nghị xử lý nghiêm đối với những hành vi vi phạm pháp luật của các tổ chức, cá nhân đảm bảo khách quan; các tổ chức thanh tra của tỉnh đã lựa chọn tiến hành các cuộc thanh tra có trọng tâm, trọng điểm, tập trung vào lĩnh vực có nguy cơ cao về vi phạm pháp luật và dư luận quan tâm, như: quản lý sử dụng đất đai, bồi thường giải phóng mặt bằng, khai thác tài nguyên khoáng sản, đầu tư xây dựng cơ bản, tài chính ngân sách, thực hiện chế độ chính sách xã hội và đấu thầu mua sắm các trang thiết bị phục vụ công tác ở các địa phương, đơn vị.

Thực hiện kế hoạch thanh tra năm 2023, Thanh tra TP Thanh Hóa đã thực hiện 19 cuộc thanh tra ở các địa phương, đơn vị. Từ thực tiễn hoạt động thanh tra, Thanh tra thành phố đã tham mưu cho Thành ủy, UBND TP Thanh Hóa chỉ đạo các cơ quan, đơn vị, địa phương chấn chỉnh công tác thu chi, khắc phục, xử lý các thiếu sót, vi phạm. Bên cạnh đó, kiến nghị kiểm điểm rút kinh nghiệm đối với 2 tập thể, 7 cá nhân; kiểm điểm trách nhiệm đối với 3 tập thể và 5 cá nhân có sai phạm trong việc quản lý, sử dụng đất nghĩa trang; thu hồi 89,4 triệu đồng, yêu cầu nộp ngân sách 58,8 triệu đồng; thực hiện thu hoàn ứng 203 triệu đồng.

Tương tự, năm 2023, Thanh tra huyện Hà Trung triển khai 14 cuộc thanh tra theo kế hoạch và 2 cuộc thanh tra đột xuất. Nội dung các cuộc thanh tra tập trung vào hoạt động quản lý, đầu tư xây dựng cơ bản tại các xã; hoạt động quản lý và sử dụng ngân sách của trường học; lĩnh vực quản lý, sử dụng đất. Qua công tác thanh tra đã kiến nghị thu hồi số tiền hơn 151,241 triệu đồng, xử lý kinh tế 140,299 triệu đồng; phát hiện vi phạm về đất đai với diện tích vi phạm là 15.147m2; kiến nghị kiểm điểm đối với 2 tập thể và 9 cán bộ, công chức có liên quan. Đồng thời chấn chỉnh kịp thời những tồn tại, hạn chế trong việc thực hiện Luật Tiếp công dân, Luật Khiếu nại, Luật Tố cáo, Luật Phòng, chống tham nhũng ở một số xã trên địa bàn huyện.

Theo báo cáo, năm 2023, các tổ chức thanh tra trong tỉnh đã triển khai 430 cuộc thanh tra hành chính, bao gồm 334 cuộc thanh tra theo kế hoạch; 96 cuộc thanh tra đột xuất. Qua công tác thanh tra, các tổ chức thanh tra đã phát hiện sai phạm hơn 38,017 tỷ đồng và 20.430m2 đất. Căn cứ vào nội dung, tính chất các khuyết điểm, sai phạm, các tổ chức thanh tra đã kiến nghị thu hồi 25,485 tỷ đồng; kiến nghị xử lý khác hơn 12,531 tỷ đồng và 20.430m2 đất; xử lý hành chính 60 tổ chức và 159 cá nhân; chuyển hồ sơ cơ quan điều tra 1 vụ. Trong đó, Thanh tra tỉnh và các sở, ngành triển khai 127 cuộc thanh tra kinh tế - xã hội trên các lĩnh vực; phát hiện vi phạm với tổng số tiền 30,792 tỷ đồng. Thanh tra các huyện, thị xã, thành phố triển khai 303 cuộc thanh tra hành chính, tập trung vào các lĩnh vực quản lý đất đai, tài chính ngân sách và đầu tư xây dựng tại các xã, quản lý thu chi tài chính ở một số trường học; phát hiện sai phạm với số tiền 7,224 tỷ đồng.

Cùng với toàn ngành, thanh tra các sở, ngành đã triển khai 491 cuộc thanh tra, kiểm tra chuyên ngành. Qua thanh tra đã phát hiện 505 tổ chức và 512 cá nhân vi phạm, với tổng số tiền sai phạm hơn 8,334 tỷ đồng. Trong đó các tổ chức sai phạm với số tiền là 7,318 tỷ; các cá nhân sai phạm với số tiền hơn 1,015 tỷ đồng. Căn cứ vào kết luận thanh tra và các quy định của pháp luật, thanh tra các sở, ngành đã kiến nghị thu hồi hơn 1,212 tỷ đồng, đã thu được 1,090 tỷ đồng; kiến nghị xử lý khác hơn 7,121 tỷ đồng; ban hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính 363 tổ chức và 462 cá nhân với số tiền phạt hơn 15,812 tỷ đồng. Qua những con số biết “nói” trên cho thấy, công tác thanh tra tiếp tục được các cấp, các ngành trong tỉnh quan tâm chỉ đạo, quyết liệt, có trọng tâm, trọng điểm, phục vụ hiệu quả nhiệm vụ phòng ngừa tham nhũng, tiêu cực. Qua thanh tra đã phát hiện nhiều dạng sai phạm của các tổ chức, cá nhân thu hồi số tiền lớn về ngân sách Nhà nước.

Năm 2024 có ý nghĩa đặc biệt quan trọng trong việc hoàn thành các mục tiêu, nhiệm vụ Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XIX đã đề ra. Đây cũng là năm đầu triển khai thực hiện kế hoạch thanh tra theo Luật Thanh tra năm 2022. Nhằm phòng ngừa vi phạm “từ sớm, từ xa”, bảo vệ lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của cơ quan, tổ chức, cá nhân, ngành thanh tra tỉnh tập trung thực hiện tốt thanh tra công tác quản lý Nhà nước và trách nhiệm của người đứng đầu trong triển khai các nhiệm vụ được giao. Trọng tâm vào các ngành, lĩnh vực, địa phương phát sinh nhiều đơn thư khiếu nại, tố cáo, dư luận có nhiều ý kiến, như: tài chính, ngân sách, đầu tư xây dựng, tình trạng lãng phí đất đai, đất được giao, cho thuê nhưng chậm đưa vào sử dụng. Qua đó, góp phần cùng các cấp, các ngành hoàn thành cao nhất các mục tiêu, nhiệm vụ của năm, tạo tiền đề thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XIX, theo tinh thần Nghị quyết số 15-NQ/TU của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh về phương hướng, nhiệm vụ năm 2024.

Bài và ảnh: Trần Thanh