Nỗ lực thực hiện tiêu chí môi trường trong xây dựng nông thôn mới

Nhận thức rõ tầm quan trọng của tiêu chí môi trường trong XDNTM, thời gian qua, các cấp ủy đảng, chính quyền, ngành chức năng đã đặc biệt quan tâm, chỉ đạo phát triển kinh tế - xã hội phải gắn với bảo vệ và cải thiện môi trường. Đồng thời đẩy mạnh công tác truyền thông nhằm thay đổi thói quen, tập quán và nâng cao ý thức, trách nhiệm của người dân trong bảo vệ môi trường nói chung và thực hiện tiêu chí môi trường trong XDNTM nói riêng.

Người dân xã Hoằng Đại (TP Thanh Hóa) tham gia dọn vệ sinh chỉnh trang cảnh quan đường giao thông.

Theo thống kê, đến nay, trên địa bàn toàn tỉnh có 13 đơn vị cấp huyện đạt chuẩn/hoàn thành nhiệm vụ XDNTM; 363 xã đạt chuẩn NTM; 97 xã đạt chuẩn NTM nâng cao và 23 xã đạt chuẩn NTM kiểu mẫu. Để được công nhận đạt chuẩn NTM, các chỉ tiêu về môi trường và chất lượng môi trường sống đã được các địa phương quan tâm, chỉ đạo, triển khai, đáp ứng được yêu cầu theo quy định, đặc biệt là về cảnh quan môi trường sáng - xanh - sạch - đẹp - an toàn. Tại nhiều địa phương, cấp ủy, chính quyền và người dân đã vào cuộc quyết liệt, phối hợp, chỉ đạo các tổ chức chính trị, đoàn thể tổ chức trồng, chăm sóc hoa, cây xanh, cây cảnh, cây bóng mát trên các tuyến đường và các địa điểm công cộng. Giao các chi hội, đoàn thể phụ trách công tác vệ sinh môi trường đường làng, ngõ xóm, khu công cộng; định kỳ vệ sinh, nạo vét, khơi thông dòng chảy, phát quang, kè bờ, không để xảy ra tình trạng ứ đọng nước thải, rác thải... Trong đó tiêu biểu có các xã: Hoằng Đồng, Hoằng Lộc (Hoằng Hóa); Quảng Trung (Quảng Xương); Đông Thịnh (Đông Sơn); Trường Sơn, Hoàng Giang (Nông Cống); Bãi Trành (Như Xuân)...

Cùng với các địa phương, với chức năng nhiệm vụ được giao, thời gian qua, Sở Tài nguyên và Môi trường đã phối hợp với các đơn vị chức năng triển khai nhiều hoạt động thiết thực như tổ chức các lớp tập huấn thực hiện tiêu chí môi trường trong XDNTM cho các xã đăng ký đạt chuẩn NTM, NTM nâng cao, NTM kiểu mẫu; hướng dẫn công tác thu gom, phân loại và xử lý tại nguồn chất thải rắn sinh hoạt và triển khai xây dựng mô hình phân loại chất thải rắn sinh hoạt tại nguồn trên địa bàn các huyện, như: Đông Sơn, Thiệu Hóa, Hoằng Hóa, Yên Định, Thọ Xuân, Thường Xuân, thị xã Nghi Sơn...

Đặc biệt, qua công tác tuyên truyền, hướng dẫn, chỉ đạo các địa phương, nhiều mô hình BVMT đã được hình thành, duy trì và ngày càng nhân rộng góp phần thực hiện hiệu quả tiêu chí môi trường trong XDNTM ở các địa phương. Đơn cử như mô hình phân loại rác thải tại nguồn kết hợp chống rác thải nhựa do Hội LHPN huyện Nông Cống tổ chức với 368 hộ dân tham gia tại các xã Trường Sơn, Vạn Hòa, Vạn Thắng, Tượng Văn, Tân Thọ. Tại huyện Hoằng Hóa nhiều xã đã xây dựng mô hình xử lý chất thải rắn sinh hoạt hữu cơ làm phân bón vi sinh quy mô hộ gia đình; huyện Hậu Lộc xây dựng mô hình Ngôi nhà thu gom phế liệu phòng chống rác thải nhựa ở Trường THCS Hoa Lộc, THCS Minh Lộc, THCS Ngư Lộc; thành lập Câu lạc bộ bảo vệ môi trường xã Ngư Lộc tổ chức làm vệ sinh môi trường biển 1 lần/tháng...

Tuy nhiên, theo đánh giá của Chi cục Bảo vệ môi trường, Sở Tài nguyên & Môi trường, bên cạnh kết quả đạt được, trong quá trình thực hiện tiêu chí môi trường trong XDNTM vẫn còn một số địa phương chưa thực sự chú trọng tạo cảnh quan môi trường nông thôn, chỉ tiêu cảnh quan môi trường nông thôn sáng - xanh - sạch - đẹp - an toàn mới đạt được tỷ lệ tối thiểu theo quy định. Vẫn còn nhiều khu vực công cộng, các tuyến đường chưa được chính quyền quan tâm, trồng nhiều cây xanh, cây cảnh; tình trạng vứt rác thải, súc vật chết xuống các dòng sông, kênh mương vẫn còn diễn ra. Việc phân loại và áp dụng các biện pháp tận dụng rác thải làm phân bón mới đang ở dạng mô hình; chất thải nguy hại phát sinh từ hoạt động sinh hoạt vẫn chưa được thu gom và xử lý một cách triệt để...

Trước thực trạng trên, để củng cố và phát huy kết quả đạt được trong thực hiện tiêu chí môi trường tại các địa phương đã được công nhận NTM, NTM nâng cao, NTM kiểu mẫu; những địa phương đang phấn đấu đạt chuẩn NTM, NTM nâng cao, NTM kiểu mẫu, ngày 3/6/2024 UBND tỉnh đã ban hành Công văn số 7746/UBND-NN yêu cầu các địa phương tăng cường triển khai các giải pháp duy trì và chỉnh trang cảnh quan môi trường nông thôn trong XDNTM, NTM nâng cao, NTM kiểu mẫu.

Công văn này đã nêu rõ một số nhiệm vụ mà Chủ tịch UBND tỉnh yêu cầu các địa phương tập trung thực hiện trong thời gian tới như: Tăng cường công tác tuyên truyền, vận động người dân duy trì hoạt động dọn vệ sinh môi trường ở địa phương; thực hiện phân loại, xử lý chất thải rắn sinh hoạt tại nguồn; áp dụng các biện pháp xử lý chất thải rắn hữu cơ thành phân bón vi sinh nhằm giảm thiểu lượng rác thải phải thu gom, hợp đồng với đơn vị có chức năng vận chuyển đi xử lý. Đẩy mạnh công tác bảo vệ, giữ gìn và chỉnh trang, trồng hàng rào cây xanh xung quanh các ao, hồ công cộng, tạo cảnh quan, không gian sinh hoạt cộng đồng, khu vui chơi, giải trí,... thân thiện cho người dân. Đồng thời tích cực vận động Nhân dân tham gia bảo vệ môi trường, cải tạo cảnh quan để môi trường ngày càng sáng - xanh - sạch - đẹp - an toàn.

Bài và ảnh: Phong Sắc