Những đứa trẻ vùng biên

Lên Mường Lát, điều để lại cho chúng tôi nhiều trăn trở nhất chính là hình ảnh những đứa trẻ mình trần, lấm lem, nhỏ còi, hồn nhiên nô nghịch. Ít ai biết được rằng, trong số đó có những cảnh đời éo le, côi cút, thiếu tình thương yêu, sự chăm sóc của cha mẹ...

Những đứa trẻ vùng biên Mường Lát háo hức chờ Tết Trung thu.

Bé Hạ Thị C. (9 tuổi, xã Quang Chiểu) nhìn lũ bạn nô nghịch bên con suối nhỏ trước nhà, mặt rầu rĩ. C. là một trong những đứa trẻ chịu nhiều thiệt thòi, từ nhỏ em đã không biết mặt bố, em sống cùng với mẹ và bà ngoại. Mới đây mẹ C. là chị Lâu Thị D. (32 tuổi) tìm được hạnh phúc mới. Chị D. “đi bước nữa” để lại C. sống cùng bà ngoại, năm nay ngoài 60 tuổi. Thiếu đi tình yêu thương của bố mẹ, C. suốt ngày lầm lũi...

Với C., em còn có bà che chở, còn 4 anh em nhà Hơ Ta Nính, ở bản Cá Tớp, xã Pù Nhi thì phải tự đùm bọc lấy nhau để sống. Hôm tôi đến là ngày nghỉ nên 4 anh em trở về căn nhà nằm ở lưng chừng núi. Mấy đứa đang túm tụm vót nan, gấp giấy màu để làm đèn ông sao chuẩn bị đón trung thu. Nính nói với tôi, ngày đi học, mấy anh em ở lại trường, thầy cô xếp cho 1 phòng để ở lại khỏi phải đi xa. Nói về hoàn cảnh 4 anh em nhà Nính, bà con nơi đây cho biết, bố mẹ Nính bỏ nhau, bố Nính đoạn tuyệt cuộc đời bằng lá ngón, mẹ Nính thì đi lấy chồng mới ở tận bên Lai Châu. Mới 14 tuổi, Nính là anh cả nhưng lại không được nhanh nhẹn nên mọi việc trong nhà đều do một tay em gái là Hơ Thị Tho (13 tuổi) lo toan. Sau Nính và Tho, còn có 2 em là Hơ Thị Xi (9 tuổi) và Hơ Trọng Nghĩa (8 tuổi).

Trường hợp hai anh em Lò Tiến Dũng và Lò Việt Anh (ở bản Lát, xã Tam Chung) còn mồ côi cả bố lẫn mẹ từ nhỏ. Tiến Dũng nói, nhờ cán bộ Đồn Biên phòng Tam Chung mà hai anh em tiếp tục được đi học. Dũng có tấm bằng tốt nghiệp THPT, còn với Việt Anh có tiền hỗ trợ hằng tháng để tiếp tục đến trường. “Sau này, khi đi xuất khẩu lao động có tiền, cháu sẽ gửi về cho ông bà đỡ vất vả, đồng thời xin nhường lại xuất hỗ trợ của cán bộ biên phòng cho những hoàn cảnh khó khăn khác” - Dũng tin tưởng nói.

Quá trưa, ông Hà Văn Dự (63 tuổi, ông ngoại của Dũng và Việt Anh) trở về với con cá trắm cỏ chừng hơn 3kg xách trên tay. Ông Dự mừng ra mặt khi nhà có khách. Ông Dự kể, năm 2017 bố mẹ của cháu Dũng và Việt Anh qua đời vì bệnh tật. Bố mẹ cháu mất đi khi các cháu đang nhỏ. Sau này, Dũng lớn lên, cháu đòi bỏ học đòi đi làm thuê để phụ giúp ông bà nuôi em. May mà có cán bộ biên phòng nhận đỡ đầu, khuyên bảo, 2 cháu mới đi học trở lại”.

Bà Hà Thị Nhơn, Chủ tịch Hội LHPN huyện Mường Lát, cho biết: Trẻ em là mầm non, là tương lai đất nước nhưng đồng thời cũng là đối tượng yếu thế, dễ bị tổn thương, đặc biệt là với trẻ em vùng biên như Mường Lát, đối tượng chịu ảnh hưởng từ hệ lụy hôn nhân không hạnh phúc, hủ tục trong hôn nhân gia đình, cũng như yếu tố về điều kiện kinh tế, xã hội... Để quan tâm, yêu thương, chăm sóc và bảo vệ quyền lợi trẻ em, những năm qua, huyện Mường Lát phối hợp thực hiện nhiều chương trình, mô hình thiết thực như: nâng bước em tới trường, dự án cùng nhau nuôi em Mường Lát, mẹ đỡ đầu, con nuôi biên phòng...Trong đó, chương trình, dự án “Cùng nhau nuôi em Mường Lát” đã kêu gọi, hỗ trợ giúp cho hơn 500 trẻ em có bữa trưa khi đến trường trong năm học 2022-2023. Từ 3 điểm trường ban đầu, đến nay đã có 10 điểm trường, với hàng trăm học sinh được hỗ trợ nuôi cơm. Trong năm học 2023-2024, dự án sẽ tiếp tục mở rộng hỗ trợ lên 831 học sinh, tại 15 điểm trường.

Còn ít ngày nữa là dịp Tết Trung thu cho thiếu nhi, đồng chí Bí thư Huyện đoàn Lâu Văn Phía lại tất bật với những kế hoạch, hoạt động tổ chức. Theo đồng chí Phía, dù còn nhiều khó khăn về nguồn kinh phí, nhưng đây là dịp để các em, các đoàn viên thiếu nhi có sân chơi bổ ích, phấn khởi. Là dịp động viên các em thi đua bước vào năm học mới, phấn đấu trở thành con ngoan, trò giỏi, đội viên tốt, cháu ngoan Bác Hồ. Đồng thời, với chủ đề “Lồng đèn thắp sáng ước mơ” năm nay, các hoạt động trong Tết Trung thu nhằm thể hiện sự quan tâm, chăm lo cho các em thiếu nhi có hoàn cảnh khó khăn, tạo điều kiện để tất cả các em đều được đón Tết Trung thu vui tươi, an toàn và thiết thực.

Bài và ảnh: Đình Giang