Bài học đắt giá từ việc chủ quan trong điều khiển phương tiện giao thông

Chiều 17/9/2024, Nguyễn Thị H. (sinh năm 1992) đi làm cỏ mía trên đồi. Đến tối, H. điều khiển xe máy đi về nhà. Khi đang lưu thông trên Quốc lộ 45 do trời tối, đèn xe máy không đủ sáng và không chú ý quan sát, không giảm tốc độ nên đã đâm vào người ông Nguyễn Văn C. (sinh năm 1964) đang đứng trên đường. H. chỉ bị xây xước nhẹ, chiếc xe máy do H. điều khiển bị hư hỏng, còn ông C. bị thương nặng, được người nhà đưa đi cấp cứu. Hậu quả, ông C. bị thương với tỷ lệ tổn thương cơ thể 65%.

Trợ giúp viên pháp lý Đường Xuân Anh tham gia bào chữa cho bị cáo tại một phiên tòa.

Sau khi vụ tai nạn xảy ra, cơ quan cảnh sát điều tra đã tiến hành khám nghiệm hiện trường, khám nghiệm phương tiện, thu giữ dấu vết, phương tiện liên quan, kiểm tra nồng độ cồn, ma túy đối với H.; đồng thời rà soát camera, người làm chứng, trưng cầu giám định dấu vết cơ học, dấu vết sinh học có liên quan trong vụ án. Đáng chú ý, cơ quan cảnh sát điều tra đã yêu cầu cơ quan chức năng xác minh giấy phép lái xe của Nguyễn Thị H. Kết quả xác minh tại thời điểm xảy ra tai nạn, H. không có giấy phép lái xe theo quy định. Hành vi của H. đã cấu thành tội “Vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ” theo điểm a khoản 2 Điều 260 Bộ luật Hình sự. H. bị truy tố về tội danh trên và bị xử phạt 36 tháng tù cho hưởng án treo về tội “Vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ”; đồng thời phải thực hiện trách nhiệm bồi thường dân sự cho gia đình bị hại.

Một vụ tai nạn giao thông nghiêm trọng khác cũng khiến 1 người thiệt mạng, một thanh niên bị tổn hại tới 99% sức khỏe. Một trong những nguyên nhân xảy ra tai nạn là do người điều khiển xe máy đi sai làn đường. Cụ thể, cuối năm 2023, Nguyễn Minh Q. (sinh năm 2004) đi xe máy chở theo Lê Đức L. lưu thông trên đường. Do đi không đúng phần đường quy định, không nhường đường cho xe đang lên dốc dẫn đến xảy ra va chạm với xe máy do ông Nguyễn Xuân B. (sinh năm 1968) điều khiển đang lưu thông ngược chiều. Vụ va chạm nghiêm trọng đã làm ông B. thiệt mạng; người ngồi sau xe là anh Lê Đức L. bị tổn hại 99% sức khỏe. Nguyễn Minh Q. bị xử phạt 15 tháng tù cho hưởng án treo về tội “Vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ”, quy định tại điểm b khoản 1 Điều 260 Bộ luật Hình sự.

Thực tế những năm qua, tai nạn giao thông được xem là vấn nạn của xã hội. Nguyên nhân dẫn đến tai nạn thì có nhiều, song một số nguyên nhân phổ biến là do người điều khiển phương tiện giao thông chủ quan, không quan sát, không giữ đúng khoảng cách an toàn, không làm chủ tốc độ, phóng nhanh, vượt ẩu, đi sai phần, làn đường, vượt đèn đỏ... Đáng chú ý, nhiều người tham gia giao thông còn chưa hiểu hết các quy tắc giao thông, thiếu hiểu biết về pháp luật giao thông đường bộ và các hệ quả pháp lý phải đối diện nếu vi phạm.

Khi tham gia bào chữa cho các bị cáo, bảo vệ quyền lợi cho các bị hại trong các vụ án liên quan đến tội danh “Vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ”, mới thấy nhiều vụ việc thực sự trở thành bài học cảnh tỉnh cho rất nhiều người khi tham gia giao thông. Pháp luật đã quy định rõ, mọi hành vi điều khiển phương tiện tham gia giao thông trong tình trạng mất kiểm soát đều có thể bị khởi tố hình sự nếu gây ra hậu quả nghiêm trọng. Tội “Vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ” đã được quy định tại Điều 260 Bộ luật Hình sự năm 2025 với khung hình phạt thấp nhất là phạt cải tạo không giam giữ đến 3 năm; cao nhất là phạt tù từ 7 - 15 năm và các mức phạt tiền tương ứng.

Nhanh một phút, lơi là một vài giây có thể dẫn đến cú va chạm trong tích tắc, kéo theo đó có thể còn là chuỗi hệ luỵ pháp lý không thể đảo ngược. Vì vậy, tuân thủ quy tắc, chấp hành quy định khi tham gia giao thông sẽ hạn chế các vụ tai nạn, góp phần bảo vệ tính mạng, sức khỏe, tài sản của người dân.

Trợ giúp viên pháp lý Đường Xuân Anh

Chi nhánh 5, Trung tâm TGPL Nhà nước tỉnh