Quan Hóa đẩy mạnh thực hiện Chương trình phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số

Xác định việc triển khai Chương trình Mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021-2025 (gọi tắt là chương trình) là nhiệm vụ quan trọng, qua đó khai thác tiềm năng, lợi thế của địa phương, huyện Quan Hóa đã triển khai các giải pháp và đạt được những kết quả tích cực.

Mô hình nuôi cá lồng trên lòng hồ thủy điện xã Trung Sơn.

Trên cơ sở hướng dẫn của Trung ương, của tỉnh, huyện đã kịp thời ban hành các văn bản triển khai các cơ chế, chính sách, hướng dẫn và đôn đốc triển khai thực hiện chương trình. Trong đó, UBND huyện đã tiến hành rà soát, xác định nhu cầu, danh mục đầu tư theo giai đoạn 2021-2025 và chi tiết đến các danh mục dự án theo lĩnh vực... Đồng thời, giao cho các phòng, ban, ngành chủ trì các dự án, tiểu dự án, nội dung thành phần; UBND các xã, thị trấn bám sát các văn bản hướng dẫn, chỉ đạo, đôn đốc để triển khai thực hiện nguồn vốn được giao, hoàn thiện hồ sơ, thủ tục các danh mục dự án đầu tư để trình giao vốn năm 2022, 2023 theo quy định. Bên cạnh đó, huyện Quan Hóa đã thành lập ban chỉ đạo chương trình, do đồng chí Bí thư Huyện ủy, Chủ tịch HĐND huyện làm trưởng ban và phân công nhiệm vụ cho từng thành viên cũng như xây dựng quy chế hoạt động...

Theo số liệu thống kê, năm 2022 tổng nguồn vốn ngân sách Trung ương giao cho huyện Quan Hóa là 37 tỷ 177 triệu đồng. Trong đó, vốn đầu tư phát triển là 27 tỷ 332 triệu đồng; vốn sự nghiệp là 9 tỷ 845 triệu đồng. Năm 2023, tổng nguồn vốn ngân sách Trung ương giao là 52 tỷ 152 triệu đồng. Trong đó, vốn đầu tư phát triển là 24 tỷ 732 triệu đồng; vốn sự nghiệp là 27 tỷ 420 triệu đồng. Kết quả thực hiện các nội dung, hoạt động thuộc từng dự án, tiểu dự án thành phần của chương trình như sau: Năm 2022, đã xây dựng hệ thống cấp nước sinh hoạt tập trung 2 công trình; hỗ trợ nhà ở cho 23 hộ nghèo; quy hoạch, sắp xếp ổn định dân cư 36 hộ tại bản Sạy, xã Trung Thành; hỗ trợ 35 bản, khu phố đầu tư cơ sở hạ tầng bản, khu phố đặc biệt khó khăn; đầu tư cơ sở hạ tầng thiết yếu Trạm Y tế xã Phú Xuân (đã hoàn thành 100%, đang hoàn thiện hồ sơ quyết toán công trình hoàn thành theo quy định); cải tạo, sửa chữa nhà văn hóa bản Bó, xã Hiền Chung (hoàn thành 100%, đang hoàn thiện hồ sơ quyết toán theo quy định); nâng cấp, cải tạo Trung tâm Y tế huyện Quan Hóa (hoàn thành trong năm 2023). Nguồn vốn sự nghiệp được phân bổ năm 2022 là 9 tỷ 845 triệu đồng để thực hiện 13 dự án bao gồm: nước sinh hoạt phân tán; kinh phí khoán bảo vệ rừng phòng hộ, rừng sản xuất; kinh phí quản lý, giám sát, kiểm tra, nghiệm thu khoán bảo vệ rừng; hỗ trợ xây dựng đường giao thông bản Thành Tân, xã Thành Sơn. Đào tạo nghề và giải quyết việc làm; bảo tồn giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp các dân tộc thiểu số... Năm 2023 huyện đã xây dựng 47 công trình với kinh phí 24 tỷ 732 triệu đồng từ vốn đầu tư; 15 dự án vốn sự nghiệp với tổng số tiền 27 tỷ 420 triệu đồng. Hiện UBND huyện Quan Hóa đã xây dựng kế hoạch triển khai thực hiện chương trình; phân công cho các phòng, ban, ngành; UBND các xã, thị trấn chủ trì các dự án. Dự kiến các dự án có vốn đầu tư và vốn sự nghiệp được phân bổ năm 2022 chuyển tiếp sang năm 2023 và vốn phân bổ năm 2023 dự kiến đến ngày 31/12/2023 sẽ hoàn thành mục tiêu đề ra.

Nhờ thực hiện đồng bộ và triển khai kịp thời các dự án, tiểu dự án, đến hết tháng 6/2023 mức thu nhập bình quân của đồng bào dân tộc thiểu số trên địa bàn huyện đạt 27,6 triệu đồng/người/năm; tỷ lệ hộ nghèo trong đồng bào dân tộc thiểu số là 28,16%; tỷ lệ thôn, bản có đường ô tô đến trung tâm được cứng hóa đạt 73%; một số chỉ tiêu như trường, lớp học; trạm y tế được xây dựng kiên cố; tỷ lệ số hộ dân được sử dụng điện lưới quốc gia và các nguồn điện khác phù hợp; tỷ lệ xã có đường ô tô đến trung tâm xã được rải nhựa hoặc bê tông; tỷ lệ đồng bào dân tộc thiểu số được xem truyền hình và nghe phát thanh đều đạt 100%; có 93% đồng bào dân tộc thiểu số được sử dụng nước sinh hoạt hợp vệ sinh; 97% đồng bào dân tộc thiểu số tham gia bảo hiểm y tế; 57,5% lao động trong độ tuổi được đào tạo nghề phù hợp với nhu cầu...

Bên cạnh kết quả đạt được vẫn còn tồn tại những khó khăn, hạn chế, đó là tiến độ chuẩn bị đầu tư chương trình có sự chậm chễ, nhất là tiến độ xây dựng nguyên tắc, tiêu chí, định mức phân bổ vốn ngân sách Trung ương, ảnh hưởng đến việc hoàn thành các thủ tục phê duyệt đầu tư chương trình. Các dự án, tiểu dự án và nội dung của chương trình rất đa dạng về nội dung, phong phú về hình thức triển khai trong khi quy mô các công trình, các nội dung chính sách lại nhỏ, được quy định với nhiều định mức, nhiều chính sách khác nhau dẫn tới những thách thức trong quá trình tổng hợp, hướng dẫn tổ chức thực hiện chương trình. Đội ngũ cán bộ cơ sở ở một số nơi còn hạn chế về năng lực, thiếu đồng bộ về trang thiết bị phục vụ công việc, kết hợp với điều kiện tự nhiên trên địa bàn có nhiều chia cắt, thường xuyên chịu ảnh hưởng tiêu cực của thiên tai...

Nhằm tạo chuyển biến mạnh mẽ về tư duy, nếp nghĩ, cách làm, xóa bỏ tư tưởng trông chờ, ỷ lại, phát huy tinh thần tự lực, tự cường, chủ động, sáng tạo của cán bộ, đảng viên và Nhân dân các dân tộc trên địa bàn huyện, thời gian tới huyện Quan Hóa sẽ tiếp tục khai thác và phát huy hiệu quả tiềm năng, lợi thế từng địa phương; tranh thủ tối đa các nguồn lực để đẩy mạnh phát triển kinh tế, nâng cao mức sống cho người dân; phấn đấu không còn địa bàn thuộc diện đặc biệt khó khăn; quy hoạch, sắp xếp ổn định dân cư; xây dựng hệ thống kết cấu hạ tầng đồng bộ, kết nối thuận lợi giữa các địa phương trong huyện và các vùng trong và ngoài tỉnh; phát triển toàn diện giáo dục - đào tạo, y tế, văn hóa; từng bước xóa bỏ hủ tục lạc hậu; giữ gìn, phát huy bản sắc văn hóa tốt đẹp của các dân tộc; giảm nghèo nhanh và bền vững, bảo đảm an sinh xã hội; bảo đảm quốc phòng - an ninh, trật tự an toàn xã hội. Xây dựng Đảng và hệ thống chính trị; nâng cao chất lượng cán bộ, công chức, viên chức; củng cố và tăng cường khối đại đoàn kết các dân tộc, nâng cao niềm tin của đồng bào dân tộc đối với Đảng và Nhà nước.

Bài và ảnh: Trần Hằng