Mường Lát phấn đấu nâng cao chất lượng dân số vùng dân tộc thiểu số

Để nâng cao chất lượng dân số vùng đồng bào dân tộc thiểu số, những năm qua huyện Mường Lát đã được quan tâm triển khai nhiều chương trình, đề án, qua đó góp phần thay đổi nhận thức của người dân, xóa bỏ những quan niệm lạc hậu về tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống; các vấn đề về chất lượng dân số cả thể chất lẫn tinh thần từng bước được cải thiện.

Truyền thông về phòng, chống bệnh Thalasemia tại xã Tam Chung.

Đa dạng các hình thức tuyên truyền...

Triển khai các chương trình, đề án nâng cao chất lượng dân số, Trung tâm Y tế huyện Mường Lát đã tham mưu cho cấp ủy, chính quyền bám sát kế hoạch, nội dung các chương trình, đề án, đa dạng hình thức tuyên truyền, phù hợp với từng nhóm đối tượng nhằm tạo sự chuyển biến mạnh mẽ trong nhận thức của người dân. Ban Chỉ đạo Chương trình mục tiêu y tế - dân số huyện đã xây dựng kế hoạch hành động triển khai thực hiện, đề ra các giải pháp nâng cao chất lượng dân số, tăng cường đổi mới nội dung và phương pháp thực hiện để mang lại hiệu quả trong quá trình triển khai thực hiện các đề án.

Truyền thông chăm sóc sức khỏe sinh sản cho vị thành niên, thanh niên, các cặp vợ chồng tại bản Pọng, xã Tam Chung.

Thực hiện chương trình mục tiêu y tế - dân số, trong 10 tháng năm 2024, Trung tâm Y tế huyện Mường Lát đã tổ chức 8 buổi truyền thông chuyên đề tại 8 xã về các nội dung: hậu quả của tình trạng mất cân bằng giới tính khi sinh đối với sự phát triển bền vững của gia đình và xã hội; viết 16 bài và phát thanh tuyên truyền 64 buổi trên phương tiện thông tin đại chúng về giảm tỷ lệ sinh, lợi ích của việc sinh ít con, kế hoạch hoá gia đình; viết 16 bài phát thanh và phát thanh 32 lần trên hệ thống loa phát thanh với các nội dung hoạt động của Chương trình, cung cấp các kiến thức về sức khỏe tình dục/SKSS/KHHGĐ, kiến thức làm mẹ an toàn và chăm sóc trẻ sơ sinh, kiến thức về viêm nhiễm đường sinh sản, các bệnh lây qua đường tình dục thường gặp, kiến thức về các loại bệnh, tật bẩm sinh của trẻ sơ sinh, các bệnh di truyền, hỗ trợ thay đổi hành vi góp phần đảm bảo hôn nhân bền vững, nâng cao chất lượng giống nòi...

Nét nổi bật trong nhiệm vụ nâng cao chất lượng dân số cho đồng bào dân tộc thiểu số ở huyện Mường Lát có thể kể đến như việc xây dựng và duy trì hiệu quả các CLB Phụ nữ không sinh con thứ 3, giúp nhau phát triển kinh tế ở 8 xã với 400 hội viên tham gia. Tại các buổi sinh hoạt các hội viên đã đươc giới thiệu các quy định về việc nghiêm cấm các hành vi lựa chọn giới tính thai nhi, thực trạng và tác hại của mất cân bằng giới tính khi sinh; chia sẻ kinh nghiệm nuôi con ngoan, khỏe mạnh, chăm sóc bố mẹ, ông bà người cao tuổi trong gia đình, giao lưu học hỏi những kinh nghiệm hay trong phát triển kinh tế gia đình.

Từ những kiến thức được cập nhật, chị Lò Thị Hiền ở xã Trung Lý hiểu về ý nghĩa, tầm quan trọng của việc chăm sóc sức khỏe sinh sản và thực hiện KHHGĐ nên mặc dù sinh con một bề nhưng 2 vợ chồng chị đồng thuận không sinh thêm con để có điều kiện tập trung chăm sóc con cái, phát triển kinh tế gia đình. Chị chia sẻ: Ban đầu, tôi còn e ngại khi nói về các đề liên quan đến sức khỏe sinh sản, nhưng qua các buổi tuyên truyền, sinh hoạt câu lạc bộ, tôi được giải đáp trực tiếp những thắc mắc của mình và đã mạnh dạn chia sẻ suy nghĩ cùng chị em. Từ những thông tin được tuyên truyền tôi nắm bắt và hiểu rõ hơn về các biện pháp tránh thai an toàn, chăm sóc sức khỏe sinh sản nên đã chủ động thực hiện các biện pháp KHHGĐ, xây dựng gia đình ngày càng tiến bộ, hạnh phúc, nâng cao chất lượng cuộc sống.

Truyền thông chính sách dân số cho người dân bản Đoàn Kết, thị trấn Mường Lát.

Thực hiện Dự án 7 thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, Trung tâm y tế đã tổ chức các hội nghị nói chuyện chuyên đề về chính sách pháp luật về dân số tại các thôn bản khó khăn, giáp biên giới cho các chủ hộ gia đình, người có uy tín trong thôn, bản; nói chuyện chuyên đề cung cấp kiến thức về bệnh Thalassemia cho các cặp vợ chồng và phụ nữ mang thai, người có uy tín trong thôn... Đồng thời tổ chức chiến dịch truyền thông lồng ghép cung cấp dịch vụ dân số, kế hoạch hóa gia đình tại các xã khu vực III, cho các đối tượng nam, nữ trong độ tuổi sinh đẻ; tập huấn về bệnh Thalassemia cho cán bộ y tế xã và y tế thôn, bản.

Bác sĩ Đinh Thanh Hải, Trạm trưởng Trạm Y tế xã Trung Lý, cho biết: Với việc đa dạng hóa hình thức, nội dung tuyên truyền; hoạt động tuyên truyền hướng vào từng nhóm đối tượng, ưu tiên truyền thông tại vùng có mức sinh cao, vùng có tỷ số giới tính khi sinh cao, vùng có tỷ lệ sinh con thứ 3 trở lên cao..., đã góp phần nâng cao nhận thức, thay đổi hành vi của người dân về công tác dân số.

Khám và tư vấn chăm sóc sức khỏe cho đồng đồng bào dân tộc thiểu số huyện Mường Lát.

Hướng đến nâng cao chất lượng dân số

Cùng với hoạt động truyền thông, huyện Mường Lát đã nỗ lực để người dân được tiếp cận gần hơn với các dịch vụ y tế, chăm sóc sức khỏe sinh sản, nhằm thay đổi nhận thức, hành vi của người dân trong công tác chăm sóc sức khỏe. Từ đó, góp phần nâng cao hiệu quả công tác chăm sóc sức khỏe, nâng cao thể trạng, phòng bệnh cho các bà mẹ và trẻ em trên địa bàn huyện.

Trung tâm Y tế huyện Mường Lát tổ chức cân đo cho trẻ từ 0 đến 60 tháng trên địa bàn.

Để điều tra đánh giá tình trạng suy dinh dưỡng trẻ em qua chỉ số cân nặng, chiều cao, nhằm xác định tỷ lệ suy dinh dưỡng của trẻ từ 0 đến dưới 16 tuổi trên địa bàn thuộc chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững, Trung tâm Y tế huyện Mường Lát chỉ đạo các trạm y tế các xã, thị trấn tổ chức ra quân cân, đo, đánh giá tình trạng dinh dưỡng cho các trẻ em từ 0 đến dưới 16 tuổi. Trong chiến dịch triển khai tại các điểm trường cấp 2, cấp 1, mầm non và tại 88 thôn bản trên địa bàn huyện, đã có hơn 13.000 trẻ em từ 0 đến dưới 16 tuổi được cân, đo. Căn cứ kết quả điều tra, trung tâm sẽ tham mưu để tiếp tục thực hiện các biện pháp như tư vấn bữa ăn dinh dưỡng, cấp các loại viên vi chất dinh dưỡng cho các nhóm nguy cơ suy dinh dưỡng, nhằm cải thiện tình trạng dinh dưỡng và giảm suy dinh dưỡng thấp còi, chăm sóc sức khỏe, nâng cao thể trạng và tầm vóc cho trẻ em dưới 16 tuổi.

Truyền thông về chăm sóc sức khỏe người cao tuổi tại xã Trung Lý.

Tại các xã, thị trấn, đã tổ chức sinh hoạt 8 câu lạc bộ “Sức khỏe người cao tuổi” với 400 hội viên (50 người/câu lạc bộ) tham gia; tổ chức tư vấn, khám sàng lọc các bệnh tăng huyết áp, test tiểu đường, hen phế quản, COPD...; cấp phát thuốc miễn phí cho gần 2.000 người cao tuổi; tổ chức sinh hoạt câu lạc bộ “Sức khỏe sinh sản tiền hôn nhân, hôn nhân cận huyết” tại 8 xã, thị trấn với sự tham gia của 400 hội viên (50 người/câu lạc bộ) là các cặp chuẩn bị kết hôn, mới kết hôn, với các nội dung cung cấp kiến thức về sức khỏe sinh sản trước hôn nhân, các biện pháp phòng tránh thai an toàn, phòng, chữa bệnh phụ khoa, phòng chống điều trị vô sinh, sinh con dị tật, làm mẹ an toàn, trách nhiệm làm cha mẹ, nuôi con khỏe, dạy con ngoan... Tổ chức khám sàng lọc trước hôn nhân (xét nghiệm viêm gan B) cho 160 trường hợp thanh niên học sinh khối 12 tại trường Trung học Phổ thông huyện Mường Lát. Tổ chức cung cấp dịch vụ khám sức khỏe sinh sản, khám phụ khoa, đặt vòng miễn phí cho phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ từ 15-49 tuổi tại 8 xã, thị trấn.

Trung tâm Y tế huyện Mường Lát truyền thông, tư vấn, xét nghiệm viêm gan B tiền hôn nhân cho học sinh khối 12 tại Trường THPT Mường Lát.

Từ sự quan tâm chỉ đạo sâu sát của lãnh đạo địa phương và sự vào cuộc tích cực của đội ngũ làm công tác dân số, các tổ chức hội, đoàn thể, nên việc triển khai thực hiện các đề án nâng cao chất lượng dân số thời gian qua trên địa bàn huyện Mường Lát đã được người dân tham gia tích cực, mang lại hiệu quả trong việc nâng cao chất lượng cuộc sống người dân. Tuy nhiên, với đặc điểm địa bàn rộng, đi lại khó khăn, mặt bằng dân trí không đồng đều, bất đồng ngôn ngữ, tập tục mê tín dị đoan còn tiềm ẩn trong một bộ phận Nhân dân; nhận thức của một số người dân về kiến thức bảo vệ sức khỏe còn nhiều hạn chế. Cùng với đó, trang thiết bị để phục vụ hoạt động công tác tuyên truyền còn thiếu; việc tiếp cận các dịch vụ cũng khó khăn hơn địa bàn khác..., là những cản trở không nhỏ, ảnh hưởng đến công tác tuyên truyền, nâng cao chất lượng dân số của huyện.

Bà Hà Thị Phúc, Giám đốc Trung tâm Y tế huyện Mường Lát, cho biết: Từ tình hình thực tế của địa phương, Mường Lát tiếp tục tục tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo các ban, ngành, đoàn thể, các tổ chức xã hội và mọi tầng lớp Nhân dân tham gia thực hiện tốt chính sách dân số và phát triển. Đưa công tác dân số và phát triển thành một nội dung trọng tâm trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy, chính quyền. Tiếp tục đẩy mạnh các hoạt động tuyên truyền về vai trò, tầm quan trọng của công tác dân số và phát triển, nhằm nâng cao nhận thức, thay đổi thái độ của người dân với việc thực hiện hoặc tham gia các dịch vụ về nâng cao chất lượng dân số; chủ động tìm hiểu các dịch vụ để đáp ứng nhu cầu chăm sóc sức khỏe cho bản thân, gia đình và thế hệ tương lai. Đồng thời, tiếp tục làm tốt các công tác y tế chăm sóc sức khỏe Nhân dân, đảm bảo cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe sinh sản an toàn có chất lượng, góp phần nâng cao chất lượng dân số trong tình hình mới.

Tô Hà