Hướng đến công bằng trong tiếp cận giáo dục

Trong 10 nhiệm vụ Sở Giáo dục và Đào tạo Thanh Hóa đề ra cho năm học 2024-2025, yêu cầu đảm bảo công bằng trong giáo dục, mọi đối tượng người học, mọi địa bàn dân cư đều được tiếp cận các dịch vụ này là nhiệm vụ thứ hai, chỉ xếp sau yêu cầu nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý Nhà nước về giáo dục.

Điều này cho thấy vấn đề được chọn là rất đúng và rất cấp bách. Giáo dục là quốc sách hàng đầu, mọi người sinh ra đều có quyền đi học, được thụ hưởng các dịch vụ công ích, trong đó có giáo dục công. Tuy nhiên, đến nay vẫn còn nhiều địa bàn dân cư, nhiều đối tượng đang gặp khó khăn trong việc đến trường.

Những ký túc xá cho học sinh là con em đồng bào dân tộc thiểu số dù đã được xây dựng ở nhiều thị trấn huyện, trung tâm xã, cụm xã, nhưng vẫn chưa thể đáp ứng được nhu cầu về chỗ ở cho các em. Đâu đó chúng ta vẫn nghe nói đến những căn lều trọ học chơ vơ ven đường. Rồi những căn phòng ký túc xuống cấp, trần bong, nền tróc, thiếu nước sạch, bếp ăn tạm bợ... Ở những xã bãi ngang ven biển tiếng là thuận lợi hơn về địa lý, giao thông, nhưng vẫn còn đó những đứa trẻ thất học, những học sinh phải bỏ học giữa chừng. Những rào cản về kinh tế gia đình, thói quen học tập ở nhiều địa phương đang khiến cho những bước chân tới trường của con trẻ gặp nhiều khó khăn.

Còn là những đứa trẻ quanh các khu công nghiệp. Với tốc độ gia tăng mạnh mẽ của các nhà máy, khu, cụm công nghiệp trong tỉnh sự tập trung đông đảo của công nhân kéo theo nhu cầu rất lớn về giáo dục cho con em họ, trong đó trường lớp mầm non tiếp tục là bài toán khó. Cái khó đầu tiên là quỹ đất xây trường, cái khó tiếp theo là nhân lực giáo viên, kinh phí đảm bảo sự nghiệp. Trong khi chưa có nhiều doanh nghiệp chú ý đến việc này, thì đây cũng là vấn đề vượt quá sức của chính quyền sở tại.

Năm học 2024-2025 là năm học quan trọng, quyết định sự thành công của việc thực hiện các chỉ tiêu, nhiệm vụ lĩnh vực giáo dục, đào tạo trong Chương trình hành động thực hiện Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh lần thứ XIX, nhiệm kỳ 2020-2025. Theo đó, Sở Giáo dục và Đào tạo Thanh Hóa đặt ra nhiệm vụ là phải đảm bảo công bằng trong tiếp cận giáo dục cho mọi đối tượng, trong đó quan tâm đến đối tượng là người dân tộc thiểu số, người sống ở miền núi, vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn, vùng bãi ngang, ven biển, trẻ mồ côi, trẻ không nơi nương tựa, người khuyết tật, người thuộc hộ nghèo, hộ cận nghèo... Đây là những đối tượng yếu thế trong xã hội, đang gặp nhiều khó khăn trong tiếp cận các dịch vụ giáo dục.

Cùng với đó, ưu tiên nguồn lực đầu tư cơ sở vật chất, thiết bị dạy học cho các cơ sở giáo dục mầm non, phổ thông, giáo dục thường xuyên ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số, miền núi, trong đó, ưu tiên củng cố, phát triển các trường phổ thông dân tộc nội trú, phổ thông dân tộc bán trú, phổ thông có học sinh bán trú, các trung tâm học tập cộng đồng các xã vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi. Chú trọng phát triển các cơ sở giáo dục mầm non tại các khu công nghiệp, nhằm tạo điều kiện cho con em công nhân lao động được tiếp cận giáo dục mầm non có chất lượng.

Nhiệm vụ hết sức quan trọng nữa là phát triển các phương thức giáo dục hòa nhập, chuyên biệt và bán chuyên biệt để đáp ứng quyền được học tập của người học là trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt, người khuyết tật.

Đây là nhiệm vụ không dễ dàng, nhưng là đòi hỏi cấp thiết. Để điều đó sớm hiện thực, bên cạnh sự nỗ lực, nguồn lực của ngành giáo dục, rất cần sự chung tay hơn nữa của các cấp ủy, chính quyền và doanh nghiệp để giáo dục về đích, xứng đáng là “quốc sách hàng đầu”.

Tuệ Minh