Phát triển tiêu chí sản xuất làm nền tảng xây dựng nông thôn mới nâng cao

Hơn 3 tháng đầu năm 2023, toàn tỉnh đã có 18 xã được công nhận đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao (NTMNC). Đây đều là những địa phương có nhiều mô hình sản xuất nổi bật, quá trình xây dựng NTM lấy nền tảng kinh tế để đầu tư hạ tầng, nâng cao đời sống người dân.

Mô hình trồng đào cảnh cho hiệu quả kinh tế cao tại thôn 9, xã Xuân Du (Như Thanh).

Qua rà soát từ Văn phòng Điều phối Chương trình xây dựng NTM tỉnh, các xã vừa đạt chuẩn NTMNC trong những tháng đầu năm đều có những kết quả tốt trong chuyển đổi cơ cấu cây trồng tập trung đất đai để phát triển sản xuất quy mô lớn. Xã Xuân Sinh (Thọ Xuân) chuyển đổi thành công 18,2 ha đất lúa kém hiệu quả thành khu vực gia trại, trang trại tổng hợp. Xã Đông Quang (Đông Sơn) chuyển đổi 15 ha đất lúa kém hiệu quả sang chuyên canh dược liệu và cây ăn quả. Nhiều địa phương khác phát triển mạnh hình thức liên kết trong nông nghiệp để nâng cao hiệu quả sản xuất. Điển hình như xã Xuân Sinh liên kết với Công ty TNHH Thực phẩm CNC Tâm Phú Hưng để sản xuất, bao tiêu sản phẩm lúa cho vùng trồng 300 ha từ nhiều năm qua. Mỗi năm, xã Đông Ninh (Đông Sơn) được Công ty CP Thương mại Sao Khuê ký kết bao tiêu sản phẩm cho 73 ha lúa bắc thơm. Các xã Thiệu Nguyên và Thiệu Long (Thiệu Hóa) cũng lần lượt xây dựng được vùng lúa liên kết 180 ha và 280 ha với các doanh nghiệp; xã Hoàng Giang (Nông Cống) và Xuân Du (Như Thanh) cũng phát triển vùng liên kết tập trung từ 100 đến 150 ha. Hầu hết các xã đều liên kết với doanh nghiệp để hình thành các vùng sản xuất lúa hàng hóa, như: Hoằng Tân (Hoằng Hóa) gần 182 ha lúa, Minh Tâm (Thiệu Hóa) 110 ha, Dân Lực (Triệu Sơn) 135 ha, Nông Trường (Triệu Sơn) 220 ha, Cẩm Tú (Cẩm Thủy) 117 ha... Riêng xã Xuân Du đã phát huy được tiềm năng đất vườn đồi, hình thành vùng chuyên canh đào cảnh cho thu nhập cao.

Tại nhiều địa phương còn thu hút được các doanh nghiệp lớn, tạo việc làm cho hàng trăm, thậm chí hàng nghìn lao động. Điển hình là 2 xã Thọ Vực (Triệu Sơn) và Đông Ninh (Đông Sơn) với công ty may xuất khẩu: Inku Vina và Ivory, giải quyết việc làm từ 1.000 đến 3.000 lao động cho địa phương và các xã trong vùng.

Nhờ sản xuất phát triển, thu nhập bình quân đầu người tại các xã vừa đạt chuẩn NTMNC của tỉnh khá cao so với mặt bằng chung. Xã Định Bình đạt thu nhập bình quân đầu người hơn 60 triệu đồng/năm; xã Hoằng Tân 62,3 triệu đồng/năm; xã Thọ Vực hiện đạt 61 triệu đồng/năm; xã Thiệu Nguyên và Thiệu Long đều đạt hơn 58 triệu đồng/năm; xã Xuân Du đạt hơn 57 triệu đồng/năm... Tỷ lệ hộ nghèo đa chiều của nhiều xã đều giảm còn dưới 1% theo chuẩn mới. Đáng nói nhất là xã Đông Ninh không còn hộ nghèo, xã Đông Quang chỉ còn 0,07%, xã Thiệu Nguyên còn 0,3%, xã Hoàng Giang còn 0,78%... Từ đó, tỷ lệ người dân tham gia bảo hiểm y tế theo tiêu chí thứ 14 cũng đều đạt từ 96 đến 98%.

Về kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội ở 18 xã vừa đạt chuẩn NTM liên tục được đầu tư nâng cấp và mở rộng trong các năm gần đây. Đáng nói, phong trào hiến đất mở rộng đường giao thông nông thôn ở các xã được triển khai rộng khắp. Tính riêng giai đoạn từ năm 2020 đến nay, hàng chục nghìn m2 đất đã được các hộ dân tình nguyện hiến để xây dựng các công trình công cộng, mở rộng các tuyến đường. Điển hình như Nhân dân xã Xuân Sinh (Thọ Xuân) hiến 4.200m2 đất; xã Minh Tâm (Thiệu Hóa) hơn 1.700m2; xã Định Bình (Yên Định) hơn 3.800m2; tại Đông Sơn, xã Đông Quang (Đông Sơn) gần 5.400m2 đất, xã Đông Ninh khảng 4.350m2; tại Triệu Sơn, Nhân dân xã Nông Trường hiến hơn 10.400m2, xã Dân Lực hiến hơn 7.500m2. Nhờ đó, hệ thống đường giao thông nông thôn ở các xã được nhựa hóa, bê tông hóa đồng bộ, lắp đặt các thiết bị biển báo, gờ giảm tốc, điện chiếu sáng...

Nền tảng sản xuất đã giúp nhiều xã có tiềm lực huy động cho xây dựng và hoàn thiện hệ thống các chỉ tiêu còn lại. Với nhiều thành quả trong xây dựng 19 tiêu chí mới của xã đạt chuẩn NTMNC, các địa phương về đích đợt này đều được các sở, ngành chuyên môn đánh giá cao trong quá trình thẩm định.

Bài và ảnh: Linh Trường