Doanh nghiệp đóng cửa vì quy định phòng cháy, chữa cháy mới (Bài 2): Nhiều nguyên nhân khiến doanh nghiệp... “gặp khó”

Trong hàng trăm doanh nghiệp (DN) vừa bị xử phạt hay buộc phải đóng cửa ngừng sản xuất, có rất nhiều đơn vị vẫn có hệ thống phòng cháy, chữa cháy (PCCC) hoạt động bình thường. Có những quy định mới áp dụng, DN chưa thể thực hiện được ngay do điều kiện thực tế, hoặc phải phá đi tất cả để xây dựng lại cơ sở sản xuất... Cũng có những nguyên nhân bị phạt nhưng không hoàn toàn đến từ DN.

Bể nước chữa cháy của Công ty TNHH An Phúc Thịnh tại lô 44, KCN Tây Bắc Ga có dung tích 200m3 nhưng vẫn chưa bảo đảm tiêu chuẩn theo quy định mới. Ảnh: P.V

Trong đợt tổng kiểm tra PCCC vừa qua, Khu Công nghiệp (KCN) Tây Bắc Ga có 193 DN thuộc đối tượng quản lý PCCC thì có tới 183 lượt cơ sở bị xử phạt với tổng số tiền hơn 9 tỷ đồng. Đáng nói, trong số đó có tới 103 DN - cơ sở sản xuất tại đây bị đình chỉ sản xuất, chiếm tới 48,8% số đơn vị DN toàn tỉnh bị đình chỉ.

Công ty TNHH An Phúc Thịnh tại lô 44, KCN Tây Bắc Ga vừa bị xử phạt 103 triệu đồng do lỗi “đưa hạng mục công trình vào sử dụng, hoạt động khi chưa có giấy chứng nhận thẩm duyệt thiết kế về PCCC”. Ông Thiều Quang Tâm, Giám đốc công ty cho biết: “Năm 2017, hệ thống nhà xưởng và các hạng mục PCCC của nhà máy đã được cơ quan có thẩm quyền thẩm duyệt thiết kế theo quy định của Nghị định 79/2014/NĐ-CP và đơn vị đã triển khai thi công. Tuy nhiên, giờ đây khi kiểm tra, các hạng mục này lại bị “chiếu” theo các tiêu chuẩn, quy định mới của Nghị định 136/2020/NĐ-CP (có hiệu lực từ 10-1-2021)”.

Ông Tâm cho biết thêm, để hạn chế thấp nhất ảnh hưởng đến sản xuất, kinh doanh, cùng với quá trình chấp hành nộp phạt hành chính, DN cũng tìm ngay đơn vị tư vấn thiết kế để triển khai sớm nhất việc khắc phục. Nhiều DN khác tại KCN Tây Bắc Ga cho biết: KCN Tây Bắc Ga đã đi vào hoạt động lâu năm. Có nhà máy, xưởng sản xuất đã xây dựng từ chục năm, thậm chí gần 20 năm trước. Hiện giờ nếu áp dụng toàn bộ theo quy định mới thì các doanh nghiệp sẽ rất khó khăn.

Đại diện Chi hội DN KCN Tây Bắc Ga, bà Lê Thị Hương, Giám đốc Công ty CP Điện lực Thanh Hóa đóng ở lô 5 trong KCN, nêu quan điểm: Việc áp dụng các quy định an toàn trong PCCC để bảo đảm sản xuất là tốt. Cộng đồng DN chúng tôi hoàn toàn đồng thuận và đánh giá cao sự nỗ lực của các ngành chức năng. Tuy nhiên, cần căn cứ trên ngành nghề sản xuất để phân loại những cơ sở nguy cơ cháy thấp và nguy cơ cháy cao để áp dụng các tiêu chuẩn. Với các hệ thống nhà xưởng có hóa chất, xăng dầu, kho hàng... nên áp dụng tiêu chuẩn cao và giám sát thật chặt chẽ. Còn ví như nhà kho chứa gạch men, chứa sắt thép thì nên kiến nghị cơ quan có thẩm quyền nới lỏng các quy định áp dụng để giảm chi phí đầu tư hệ thống PCCC tự động cho DN. Vì thực tế, nhiều DN trên địa bàn tỉnh đã, đang và sẽ phải đầu tư hệ thống PCCC theo tiêu chuẩn mới với hàng trăm, thậm chí lên đến cả tỷ đồng.

Nhiều DN tại KCN Tây Bắc Ga cũng đang “tiến thoái lưỡng nan” với yêu cầu xây dựng, mở rộng bể nước dự trữ cho PCCC từ hàng chục đến hàng trăm m3 ngay trong khuôn viên - tùy quy mô và lĩnh vực sản xuất. Nguyên do là diện tích mặt bằng được thuê có hạn, một số DN không thể bố trí thêm đất. Nếu các ngành chức năng áp dụng, chắc chắn DN rồi sẽ tiếp tục vi phạm và bị phạt. Đại diện đa phần các DN khi trao đổi với chúng tôi đều cho rằng, chỉ cần hệ thống hạ tầng PCCC khung của KCN với các họng nước đến tường rào xưởng sản xuất là đủ. Hoặc cơ quan chức năng có thể nghiên cứu thêm các giải pháp thay thế bằng bồn chứa nước.

Hệ thống máy bơm phục vụ PCCC của Công ty CP Điện lực Thanh Hóa đóng ở lô 5 trong KCN Tây Bắc Ga mới đầu tư, hiện được yêu cầu nâng cấp. Ảnh: P.V

Tuy nhiên, nói về vấn đề hạ tầng khung tại KCN Tây Bắc Ga, đây lại đang là vấn đề “đáng báo động”. Theo quy định, hệ thống hạ tầng khung của KCN phải có hồ lớn chứa nước dự trữ, hệ thống đường ống với các họng nước chờ, đấu nối đến tận hàng rào các DN. Vậy nhưng, hệ thống hạ tầng PCCC tại KCN Tây Bắc Ga nói riêng và KCN Đình Hương - Tây Bắc Ga nói chung dù đã đi vào hoạt động cách đây hơn 10 năm vẫn chưa được thẩm duyệt, nghiệm thu. Qua kiểm tra của lực lượng cảnh sát PCCC, KCN Tây Bắc Ga giai đoạn 1 hiện có 19 trụ cấp nước, trong đó chỉ 4 trụ có nước nhưng hư hỏng, hoen rỉ, áp lực nước không đảm bảo, 15 trụ không có nước do không mở được van tổng, đã hư hỏng hoặc không có ống dẫn vào trụ. Tất cả các trụ này sẽ không thể vận hành và cấp nước khi có yêu cầu chữa cháy. Còn tại KCN Tây Bắc Ga giai đoạn 2 tuy có chủ đầu tư hạ tầng là Công ty CP Tập đoàn Tân Phục Hưng, nhưng hạ tầng PCCC cũng chưa được thẩm duyệt, nghiệm thu, chưa được trang bị đầy đủ phương tiện PCCC theo quy định mới.

Theo nhận định của Công an tỉnh Thanh Hóa, thực trạng hạ tầng kỹ thuật liên quan đến PCCC tại KCN Tây Bắc Ga chưa được đồng bộ dẫn đến cơ sở gặp khó khăn trong quá trình đầu tư các hạng mục PCCC. Chính vì việc hệ thống cấp nước PCCC ngoài nhà chưa bảo đảm nên các cơ sở muốn đáp ứng được quy định thì phải tự đầu tư công trình cấp nước chữa cháy ngoài nhà, đường giao thông cho phương tiện chữa cháy gây tốn kém thêm chi phí. Một số DN sẽ không đầu tư được do không bảo đảm đất phục vụ xây dựng bể nước. Hơn nữa, một câu hỏi đặt ra là khi các DN đã tự đầu tư hoàn chỉnh hệ thống công trình cấp nước chữa cháy ngoài nhà nhưng hệ thống cấp nước tại hàng rào DN không vận hành được, thì hiệu quả công tác chữa cháy liệu có khả thi?

Nhóm PV Kinh tế

Bài 3: Cần một lộ trình phù hợp!