Đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công, 3 Chương trình mục tiêu quốc gia năm 2023

UBND tỉnh vừa có công văn về việc triển khai thực hiện Chỉ thị số 08/CT-TTg ngày 23/3/2023 của Thủ tướng Chính phủ về các nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm đẩy mạnh phân bổ, giải ngân vốn đầu tư công, 03 Chương trình mục tiêu quốc gia năm 2023, thực hiện Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội.

Ảnh minh họa. Nguồn: TTXVN

Thực hiện kế hoạch đầu tư công năm 2023, Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh và Chủ tịch UBND tỉnh đã quyết liệt lãnh đạo, chỉ đạo các sở, ban, ngành, đơn vị cấp tỉnh, UBND các huyện, thị xã, thành phố, các chủ đầu tư xác định giải ngân vốn đầu tư công là nhiệm vụ chính trị trọng tâm, hàng đầu, xuyên suốt; đồng thời, đã ban hành nhiều văn bản chỉ đạo, điều hành để đẩy nhanh tiến độ thực hiện và giải ngân vốn đầu tư công năm 2023. Nhờ đó, kết quả giải ngân vốn đầu tư công đã có những tín hiệu tích cực; trong 03 tháng đầu năm, cả tỉnh đã giải ngân được 1.319,8 tỷ đồng, bằng 12,7% kế hoạch giao chi tiết, cao hơn 2,35% so với tỷ lệ giải ngân của cả nước. Tuy nhiên, kết quả giải ngân vốn 03 tháng đầu năm 2023 của tỉnh còn thấp so với cùng kỳ (thấp hơn 14%); tính đến ngày 31/3/2023, còn 26/85 chủ đầu tư và 51 dự án/104 dự án chuyển tiếp chưa giải ngân kế hoạch vốn năm 2023; vẫn còn nhiều chương trình, dự án chưa có đủ hồ sơ, thủ tục đầu tư để làm cơ sở giao chi tiết kế hoạch vốn năm 2023, ảnh hưởng đến việc thực hiện kế hoạch đầu tư công cũng như các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội năm 2023 của tỉnh.

Việc giải ngân vốn còn thấp có nguyên nhân khách quan, tuy nhiên nguyên nhân chủ quan là chủ yếu, đó là: công tác tổ chức triển khai thực hiện còn nhiều tồn tại, hạn chế; cấp ủy, chính quyền một số địa phương còn chưa quyết liệt, thiếu quyết tâm và chưa sâu sát trong tổ chức thực hiện các dự án; công tác chuẩn bị đầu tư còn chậm, tính sẵn sàng còn yếu kém, nhất là các dự án thuộc 03 Chương trình mục tiêu quốc gia, Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội; khó khăn, vướng mắc trong công tác giải phóng mặt bằng, khan hiếm vật liệu đất đắp, bất cập trong quản lý vật liệu xây dựng vẫn là điểm nghẽn trong tổ chức thực hiện dự án; một số Ban Quản lý dự án, chủ đầu tư, nhà thầu tư vấn và nhà thầu thi công còn yếu kém, hạn chế về năng lực.

Nhằm đạt mục tiêu giải ngân hết kế hoạch vốn đầu tư công năm 2023 của tỉnh trước ngày 30/11/2023, UBND tỉnh yêu cầu các sở, ban, ngành, đơn vị cấp tỉnh, UBND các huyện, thị xã, thành phố, các chủ đầu tư khẩn trương thực hiện quyết liệt, đồng bộ và hiệu quả các nhiệm vụ, giải pháp đã đề ra từ đầu năm, tại Chỉ thị số 08/CT-TTg ngày 23/3/2023 của Thủ tướng Chính phủ và các văn bản có liên quan.

Cụ thể, đối với kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025 và năm 2023, các chủ đầu tư, các đơn vị được giao đầu mối theo dõi dự án chủ động rà soát, lập kế hoạch giải ngân chi tiết từng dự án do đơn vị, địa phương quản lý và tuân thủ nghiêm kế hoạch theo từng tuần, tháng, quý. Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát hiện trường, đôn đốc nhà thầu đẩy nhanh tiến độ thực hiện; kịp thời tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc theo thẩm quyền, báo cáo cấp có thẩm quyền xử lý những vấn đề vượt thẩm quyền, đảm bảo tiến độ giải ngân theo quy định. Thực hiện tạm ứng, thu hồi vốn tạm ứng, nghiệm thu, thanh toán vốn theo đúng quy định và ngay sau khi có khối lượng; chịu trách nhiệm toàn diện trước UBND tỉnh, Chủ tịch UBND tỉnh về kết quả giải ngân của từng dự án; Phải nhận thức, xác định công tác chuẩn bị đầu tư là nhiệm vụ quan trọng, điều kiện quan trọng để đẩy nhanh tiến độ thực hiện và nâng cao hiệu quả của dự án; trên cơ sở đó, khẩn trương hoàn thành hồ sơ, thủ tục chuẩn bị đầu tư của các dự án để trình cấp có thẩm quyền phê duyệt chủ trương đầu tư, phê duyệt dự toán chuẩn bị đầu tư, quyết định đầu tư đảm bảo tiến độ, chất lượng theo quy định; không để xảy ra tình trạng vốn chờ dự án, thủ tục đầu tư; Áp dụng các hình thức đấu thầu phù hợp với tính chất dự án, đúng quy định của pháp luật; lựa chọn nhà thầu có đủ năng lực thi công, hình thức hợp đồng thi công phù hợp với quy định của pháp luật, tránh tình trạng các nhà thầu có tâm lý chờ điều chỉnh giá đối với hợp đồng trọn gói; Rà soát, đẩy nhanh tiến độ thực hiện các thủ tục quyết toán công trình hoàn thành, đặc biệt là các công trình đã quá thời hạn quyết toán theo quy định, xác định chính xác nhu cầu còn lại, đề xuất nhu cầu bố trí vốn đầu tư công do tỉnh quản lý (thuộc danh mục trong kế hoạch trung hạn giai đoạn 2021-2025) để xử lý dứt điểm nhu cầu vốn còn thiếu sau quyết toán, báo cáo Sở Kế hoạch và Đầu tư để tổng hợp.

UBND các huyện, thị xã, thành phố rà soát danh mục các dự án thuộc kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025 của cấp huyện quản lý; trường hợp các dự án chưa được bố trí đủ vốn trong giai đoạn 2021-2025, khẩn trương đề xuất cấp có thẩm quyền xem xét, bố trí đủ nhu cầu vốn do cấp huyện quản lý từ số vốn chưa phân bổ chi tiết (nếu có) hoặc từ nguồn rà soát, điều chỉnh kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025. Đối với các dự án khởi công mới chưa được quyết định chủ trương đầu tư (nếu có), trên cơ sở khả năng cân đối vốn và quy định của pháp luật, khẩn trương trình cấp có thẩm quyền xem xét, quyết định chủ trương đầu tư, để đảm bảo đủ điều kiện bố trí kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025 theo quy định tại Điều 52 Luật Đầu tư công năm 2019. Tuyệt đối không trình cấp có thẩm quyền giao kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025 của cấp huyện quản lý khi dự án khởi công mới chưa được quyết định chủ trương đầu tư; Thành lập các Tổ công tác thúc đẩy giải ngân vốn đầu tư công năm 2023 ở cấp huyện để tổ chức thực hiện. Tập trung thực hiện có hiệu quả kế hoạch đầu tư công năm 2023, kế hoạch vốn năm 2022 được kéo dài thời gian thực hiện và giải ngân sang năm 2023 do cấp huyện quản lý. Xây dựng và triển khai thực hiện kế hoạch bồi dưỡng, đào tạo thường xuyên cho đội ngũ cán bộ, công chức làm công tác quản lý đầu tư công ở cấp huyện, cấp xã; Chỉ đạo, hướng dẫn UBND cấp xã rà soát, đề xuất cấp có thẩm quyền giao chi tiết và điều chỉnh kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025 của cấp xã (nếu có); đẩy nhanh tiến độ thực hiện và giải ngân kế hoạch vốn đầu tư công năm 2023, kế hoạch vốn năm 2022 được kéo dài thời gian thực hiện và giải ngân sang năm 2023 do cấp xã quản lý.

Sở Kế hoạch và Đầu tư tổng hợp các dự án đã hoàn thiện thủ tục đầu tư, đủ điều kiện giao kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025 và kế hoạch năm 2023 nguồn vốn đầu tư trong cân đối ngân sách địa phương do tỉnh quản lý, báo cáo UBND tỉnh trình cấp có thẩm quyền; đề xuất phương án xử lý đối với số vốn kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025 chưa được giao chi tiết cho các nhiệm vụ, dự án do chưa đảm bảo theo quy định; Theo dõi tiến độ giải ngân của các sở, ban, ngành, đơn vị cấp tỉnh, các chủ đầu tư, ban quản lý dự án, UBND các huyện, thị xã, thành phố, kịp thời báo cáo UBND tỉnh, Chủ tịch UBND tỉnh ban hành các giải pháp điều hành linh hoạt, phù hợp với điều kiện thực tế của tỉnh; rà soát, tổng hợp báo cáo UBND tỉnh điều chỉnh kế hoạch vốn năm 2023 nhằm hoàn thành các mục tiêu giải ngân kế hoạch vốn năm 2023 trước ngày 30/11/2023.

Sở Xây dựng chủ trì phối hợp với các ngành, địa phương rà soát, đề xuất cấp có thẩm quyền điều chỉnh các quy hoạch xây dựng, quy hoạch phân khu, quy hoạch đô thị, quy hoạch nông thôn đảm bảo phù hợp với Quy hoạch tỉnh Thanh Hóa thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2045. Đẩy nhanh tiến độ lập, thẩm định quy hoạch chung, quy hoạch phân khu, quy hoạch chi tiết làm cơ sở tổ chức triển khai thực hiện các dự án; Cập nhật, điều chỉnh công bố giá vật liệu xây dựng, chỉ số giá xây dựng đáp ứng yêu cầu quản lý chi phí đầu tư xây dựng, hợp đồng xây dựng theo quy định. Theo dõi sát tình hình, diễn biến thị trường vật liệu xây dựng, đặc biệt là các vật liệu chủ yếu, kịp thời đề xuất, báo cáo Chủ tịch UBND tỉnh các giải pháp tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc trong việc bảo đảm cung cầu, kiểm soát giá vật liệu xây dựng, xử lý nghiêm các hành vi đầu cơ, nâng giá trục lợi.

Sở Tài chính thực hiện nhập dự toán cho các dự án trên Hệ thống thông tin quản lý Ngân sách và Kho bạc (TABMIS) ngay sau khi nhận được quyết định giao kế hoạch chi tiết (hoặc quyết định điều chỉnh kế hoạch) đảm bảo theo quy định của pháp luật; Chủ trì xây dựng phương án phân bổ chi tiết đối với nguồn vốn đầu tư từ nguồn thu tiền sử dụng đất để chi bồi thường giải phóng mặt bằng và đầu tư hạ tầng các dự án khai thác quỹ đất do tỉnh quản lý, thực hiện đo đạc, đăng ký đất đai, lập cơ sở dữ liệu hồ sơ địa chính năm 2023, báo cáo UBND tỉnh trong thời hạn 05 ngày kể từ thời điểm các dự án đảm bảo điều kiện theo quy định; Chủ trì xây dựng phương án phân bổ kế hoạch vốn trung hạn giai đoạn 2021-2025 nguồn vốn sự nghiệp, vốn tăng thu, tiết kiệm chi ngân sách cấp tỉnh đảm bảo theo quy định của Luật Đầu tư công năm 2019, trong đó cần làm rõ khả năng cân đối vốn của từng loại nguồn vốn cho từng dự án; trình tự, thủ tục và tiến độ thực hiện các dự án kèm theo hồ sơ theo quy định, gửi Sở Kế hoạch và Đầu tư để tổng hợp, báo cáo UBND tỉnh trình HĐND tỉnh xem xét, quyết định; Thường xuyên đôn đốc, kiểm tra và hướng dẫn các chủ đầu tư, các đơn vị liên quan hoàn thiện hồ sơ, thủ tục trình cấp có thẩm quyền thẩm tra, trình phê duyệt quyết toán các công trình đã hoàn thành đảm bảo theo quy định của pháp luật, nhất là các công trình tồn đọng, chậm phê duyệt quyết toán. Trong quá trình thẩm tra các công trình cụ thể, chủ trì làm rõ nguyên nhân, trách nhiệm, đề xuất chế tài xử lý đối với các công trình chậm lập báo cáo quyết toán, báo cáo Chủ tịch UBND tỉnh; Theo dõi sát diễn biến giá cả thị trường, kịp thời tham mưu đề xuất cấp có thẩm quyền các giải pháp điều hành giá, các chính sách về thuế, phí và các chính sách khác, góp phần ổn định giá cả, giảm chi phí cho doanh nghiệp, trong đó có doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực xây dựng.

Sở Tài nguyên và Môi trường tăng cường đôn đốc, đẩy nhanh tiến độ, nâng cao chất lượng thẩm định, trình phê duyệt điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất thời kỳ 2021 -2030, kế hoạch sử dụng đất năm 2023 cấp huyện theo đúng chỉ đạo của Chủ tịch UBND tỉnh; Chủ trì hướng dẫn, tham mưu các giải pháp tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc phát sinh liên quan đến quy trình cấp phép mỏ, khai thác nguyên vật liệu đá, cát, đất, sỏi cho các dự án đầu tư công, bảo đảm nhanh, hiệu quả và tuân thủ các quy định của pháp luật; không để xảy ra việc giao không đúng đối tượng, mua đi bán lại các mỏ vật liệu xây dựng. Rà soát, đánh giá lại các mỏ đã cấp phép, căn cứ các quy định của pháp luật hiện hành để tham mưu cho cấp có thẩm quyền thu hồi các mỏ đã hết thời gian cấp phép hoặc còn thời gian nhưng đã hết trữ lượng được cấp phép khai thác. Tiếp tục hướng dẫn, giải quyết những vướng mắc trong bồi thường giải phóng mặt bằng các dự án.

Kho bạc Nhà nước Thanh Hóa tiếp tục đẩy mạnh thanh toán vốn đầu tư công năm 2023 qua dịch vụ công trực tuyến của Kho bạc Nhà nước nhằm tiết kiệm thời gian, chi phí đi lại của các chủ đầu tư, công khai, minh bạch quá trình xử lý hồ sơ tại cơ quan kiểm soát thanh toán; kịp thời xử lý các khó khăn, vướng mắc về thanh, quyết toán các dự án sử dụng vốn nước ngoài.

Đối với Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội, Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng các công trình nông nghiệp và phát triển nông thôn, Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng các công trình dân dụng và công nghiệp (chủ đầu tư) khẩn trương hoàn thiện hồ sơ, thủ tục đầu tư để trình Chủ tịch UBND tỉnh quyết định đầu tư dự án; đồng thời, phân công cụ thể lãnh đạo trực tiếp chỉ đạo theo dõi tiến độ thực hiện dự án thuộc Chương trình, đảm bảo hoàn thành giải ngân kế hoạch vốn trong năm 2023; chịu trách nhiệm về kết quả thực hiện và giải ngân các dự án này; Định kỳ ngày 13 hằng tháng, báo cáo tình hình thực hiện và kết quả giải ngân của các dự án này, gửi về Sở Kế hoạch và Đầu tư để tổng hợp. Sở Kế hoạch và Đầu tư chủ trì tham mưu giao kế hoạch vốn năm 2023 cho các dự án ngay sau khi có đủ hồ sơ, thủ tục đầu tư; đồng thời báo cáo tình hình thực hiện và kết quả giải ngân của các dự án này trên Hệ thống thông tin quốc gia về đầu tư công theo quy định.

Đối với thực hiện 03 Chương trình mục tiêu quốc gia, Ban Dân tộc, Văn phòng Điều phổi Chương trình xây dựng nông thôn mới tỉnh, Sở Lao động - Thương binh và Xã hội căn cứ các quy định có liên quan và tình hình thực tế, theo chức năng, nhiệm vụ được giao, chủ trì, phối hợp với các ngành, đơn vị liên quan, khẩn trương xây dựng phương án phân bổ chi tiết vốn đầu tư phát triển nguồn ngân sách trung ương giai đoạn 2021-2025 và năm 2023 của Chương trình MTQG xây dựng nông thôn mới, Chương trình MTQG phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi đối với số vốn chưa phân bổ chi tiết, báo cáo UBND tỉnh trước ngày 20/5/2023 để trình HĐND tỉnh theo quy định; Hướng dẫn các đơn vị liên quan, UBND các huyện, thị xã, thành phố, các chủ đầu tư hoàn thành hồ sơ, thủ tục đầu tư các dự án thuộc các chương trình theo đúng quy định của pháp luật. Chủ trì tổng hợp tình hình thực hiện và kết quả giải ngân kế hoạch vốn năm 2023, kế hoạch vốn năm 2022 kéo dài sang năm 2023 (bao gồm vốn đầu tư phát triển và vốn sự nghiệp từ nguồn ngân sách trung ương và ngân sách địa phương) của 03 chương trình, gửi về Sở Kế hoạch và Đầu tư chậm nhất vào ngày 13 hằng tháng để tổng hợp, báo cáo UBND tỉnh, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Tài chính theo quy định. Sở Kế hoạch và Đầu tư chủ trì, phối hợp với Sở Lao động - Thương binh và Xã hội, các chủ đầu tư xây dựng phương án phân bổ chi tiết kế hoạch vốn đầu tư phát triển nguồn ngân sách trung ương năm 2023 thực hiện Chương trình MTQG giảm nghèo bền vững đối với số vốn còn lại chưa phân bổ chi tiết cho từng dự án, báo cáo UBND tỉnh trình cấp có thẩm quyền theo quy định. Sở Nông nghiệp và PTNT chủ trì, phối hợp với các ngành, đơn vị liên quan, tham mưu Quy định về cơ chế quay vòng một phần vốn hỗ trợ bằng tiền hoặc hiện vật để luân chuyển trong cộng đồng theo quy định. Ban Chỉ đạo các chương trình MTQG các cấp tăng cường chỉ đạo, điều hành, kịp thời đề xuất cấp có thẩm quyền các giải pháp tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong tổ chức thực hiện Chương trình ngay tại cơ sở.

UBND các huyện, thị xã, thành phố tập trung chỉ đạo các đơn vị liên quan, UBND cấp xã hoàn thành hồ sơ, thủ tục đầu tư đối với các dự án khởi công mới thuộc 03 chương trình MTQG năm 2022 và năm 2023 trước ngày 10/5/2023, làm cơ sở để giao hết kế hoạch chi tiết vốn ngân sách trung ương năm 2022 đã được kéo dài thời gian thực hiện và giải ngân sang năm 2023, kế hoạch vốn ngân sách trung ương năm 2023 của 03 chương trình MTQG đảm bảo theo quy định.

TS (Nguồn: UBND tỉnh)