Không gian trưng bày xe đạp cổ: Sống lại hồi ức, kỉ niệm của một thời đã qua

Con người ta đi qua cuộc đời để lại những thước phim đong đầy hoài niệm, ký ức về chính mình. Ở đó luôn song hành cả dấu ấn cá nhân và dấu ấn thời đại, gói ghém trong những điều tưởng chừng như hết sức giản đơn, gần gũi. Đó là lý do vì sao, không gian trưng bày xe đạp cổ do Bảo tàng tỉnh Thanh Hóa phối hợp với nhà nghiên cứu văn hóa Nguyễn Hữu Ngôn và các cộng sự thu hút đông đảo du khách đến tham quan, tìm hiểu.

Trong kí ức nhiều người dân Việt Nam, vào những năm 80 của thế kỷ trước, xe đạp là phương tiện giao thông phổ biến. Nhiều thương hiệu xe đạp như: Thống Nhất, Phượng Hoàng, Peugeot, xe mini Nhật… là tài sản có giá trị lớn, niềm mơ ước của nhiều người. Chiếc xe đạp được gìn giữ. trao truyền qua nhiều đời sử dụng.

Nhà nghiên cứu Nguyễn Hữu Ngôn (áo dài đỏ, phía tay phải) chụp ảnh lưu niệm với du khách tới tham quan, trải nghiệm không gian trưng bày xe đạp cổ.

Nhằm tái hiện lại không gian Tết xưa, bên cạnh Khu trưng bày trải nghiệm với những hình ảnh quen thuộc, gần gũi trong các gia đình, cửa hàng mậu dịch - biểu tượng của một thời “bao cấp” còn nhiều khó khăn, vất vả, Bảo tàng tỉnh Thanh Hóa cùng nhà nghiên cứu văn hóa Nguyễn Hữu Ngôn và các cộng sự đã sáng tạo nên không gian trưng bày xe đạp cổ phục vụ du khách tới tham quan, tìm hiểu trong dịp Tết Nguyên đán Quý Mão 2023.

Nhà nghiên cứu Nguyễn Hữu Ngôn chia sẻ: “Thông qua hiện vật xe đạp cổ - phương tiện giao thông quan trọng và thiết yếu, giản dị mà ích lợi, thân thiết đối với người dân Việt Nam, chúng tôi mong muốn khơi dậy những hồi ức, kỉ niệm đi cùng giai đoạn lịch sử của quê hương, đất nước. Từ câu chuyện về những chiếc xe đạp cổ ấy đã phần nào khẳng định sức sống nền công nghiệp, tinh thần sáng tạo Việt Nam, thể hiện sự trân quý, gìn giữ đối với quá khứ, nhân lên tình yêu, tạo ra tâm lý thích dùng xe đạp và đạp xe rèn luyện sức khỏe, bảo vệ môi trường”…

Không gian trưng bày bộ sưu tập xe đạp cổ - “Không chỉ là kí ức” tại Bảo tàng tỉnh Thanh Hóa.

Nhà nghiên cứu Nguyễn Hữu Ngôn vốn là cái tên quen thuộc gắn liền với nhiều hoạt động văn hóa, văn học nghệ thuật độc đáo. Nền tảng gia đình, hàng chục năm kinh nghiệm, hoạt động trong lĩnh vực văn hóa cùng với nét tính cách điềm đạm, hoài cổ, ông Nguyễn Hữu Ngôn đặc biệt quan tâm, đam mê sưu tầm, lưu giữ các hiện vật mang đậm giá trị lịch sử - văn hóa truyền thống.

Dấn thân ở nhiều lĩnh vực và gặt hái được những thành tích đáng ghi nhận, ông Nguyễn Hữu Ngôn sở hữu nhiều bộ sưu tập ấn tượng: Văn hóa nông nghiệp sông Mã với rất nhiều các hiện vật là những dụng cụ lao động sản xuất truyền thống; văn hóa tre luồng xứ Thanh, sưu tập tem, sưu tập đồng hồ, sưu tập báo Xuân… Bộ sưu tập xe đạp cổ góp một nét riêng độc đáo trong “gia tài” của ông Nguyễn Hữu Ngôn.

Du khách nước ngoài hào hứng trải nghiệm cùng chiếc xe đạp cổ.

Với chủ đề “Không chỉ là ký ức”, không gian trưng bày 26 trong tổng số gần 50 chiếc xe đạp cổ do nhà nghiên cứu Nguyễn Hữu Ngôn và các cộng sự dụng công sưu tầm, gìn giữ. Những chiếc xe có “tuổi đời” từ 50 năm trở lên thuộc nhiều hãng xe đạp nổi tiếng một thời của Việt Nam và thế giới như: Xe đạp hiệu Motobicans sản xuất tại Pháp năm 1930, xe đạp Phượng Hoàng của Trung Quốc, xe Fa-vo-rit của Tiệp Khắc (cũ), xe méc-xê, xe stecling của Pháp, xe mi-fa của Đức, xe Hữu Nghị, Thống Nhất của Việt Nam…

Hai ông cháu đùa vui bên chiếc xe đạp cổ.

Cùng với đó, trong không gian trưng bày một số giấy tờ gắn liền với xe đạp thời xưa như giấy đăng ký quyền sở hữu xe đạp, trưng bày một số phụ tùng xe đạp do Việt Nam sản xuất từ những năm 1960… góp phần làm phong phú thêm trải nghiệm, cung cấp kiến thức về quy định, luật pháp nước ta thời xưa liên quan đến xe đạp…

Hoàng Linh