Hiệu quả phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” ở huyện Quan Sơn

Triển khai phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” (TDĐKXDĐSVH), huyện Quan Sơn đã xác định đây là phong trào thi đua yêu nước, có tác động sâu rộng đến mọi mặt đời sống kinh tế - xã hội. Do đó 20 năm qua, bằng nhiều cách làm phù hợp và nhất là huy động được sự đồng lòng, góp sức của người dân, phong trào đã góp phần tạo dựng một diện mạo mới cho huyện miền núi cao này.

Các món ăn truyền thống của đồng bào các dân tộc huyện Quan Sơn được giới thiệu tại hội chợ xuân 2019.

Là một huyện đặc biệt khó khăn, cho nên bước đầu triển khai phong trào, huyện Quan Sơn đã gặp phải không ít thách thức. Bên cạnh những hạn chế về điều kiện kinh tế, khiến cho hệ thống thiết chế văn hóa – thể thao vừa thiếu về số lượng, vừa kém về chất lượng; địa phương còn gặp phải khó khăn không nhỏ là nhận thức của một bộ phận người dân về phong trào và nhất là những hủ tục vẫn còn tồn tại trong đời sống. Do đó, huyện Quan Sơn xem đây là những nút thắt cần tháo gỡ, để phong trào TDĐKXDĐSVH đạt được các mục tiêu đề ra. Trước hết, địa phương tập trung làm tốt công tác tuyên truyền, vận động thường xuyên, liên tục và bằng nhiều hình thức để từng bước nâng cao nhận thức của người dân về phong trào. Đặc biệt, Ban Chấp hành Đảng bộ huyện đã ra các Nghị quyết chuyên đề số 11-NQ/HU, ngày 28-1-2013 về “Phát triển văn hóa và du lịch giai đoạn 2013-2015, định hướng đến năm 2025”; Nghị quyết số 07-NQ/HU, ngày 4-4-2017 về “Xóa bỏ tư tưởng, tập quán canh tác, thói quen sinh hoạt lạc hậu đã ăn sâu bám rễ lâu đời trong đời sống của đồng bào các dân tộc trong huyện”. Qua đó, góp phần thay đổi tư tưởng, tập quán canh tác lạc hậu – một trong những nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng kinh tế kém phát triển và tỷ lệ hộ nghèo cao trên địa bàn.

Cùng với đó, địa phương cũng đã tích cực huy động các nguồn lực xây dựng và nâng cao hiệu quả hoạt động của hệ thống thiết chế văn hóa – thể thao, nhất là vùng đồng bào dân tộc thiểu số, vùng sâu, vùng xa. Đồng thời, nâng cao trách nhiệm của ban chỉ đạo phong trào các cấp trong việc kiểm tra, bình xét, công nhận các danh hiệu văn hóa. Cùng với đó, địa phương đã thực hiện hiệu quả việc lồng ghép các nội dung phong trào TDĐKXDĐSVH với chương trình xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh; thực hiện quy chế dân chủ ở cơ sở; công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật; phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc. Ngoài ra, địa phương còn chú trọng phát huy bản sắc văn hóa truyền thống; nâng cao đời sống văn hóa ở vùng nông thôn, vùng khó khăn nhằm từng bước thu hẹp khoảng cách hưởng thụ văn hóa giữa các vùng và các nhóm xã hội. Đồng thời, tổ chức nhiều hoạt động văn hóa lớn, thu hút đông đảo Nhân dân tham gia như Liên hoan văn hóa các dân tộc, Ngày hội Đại đoàn kết các dân tộc...

Nhờ những giải pháp, cách làm phù hợp với tình hình địa phương và nhất là phù hợp với bản sắc văn hóa, phong tục, tập quán của đồng bào các dân tộc, nên phong trào TDĐKXDĐSVH ở huyện Quan Sơn đã đạt được nhiều kết quả tích cực. Đến nay, 100% bản, tổ dân phố đăng ký xây dựng danh hiệu văn hóa, trong đó, 75/94 bản, tổ dân phố được công nhận và giữ vững danh hiệu văn hóa; có 48 cơ quan, đơn vị đăng ký danh hiệu văn hóa, trong đó, 45 cơ quan, đơn vị đạt chuẩn văn hóa; có 7/12 xã phát động xây dựng xã đạt chuẩn văn hóa nông thôn mới, trong đó, 3 xã đã được công nhận danh hiệu văn hóa nông thôn mới. Toàn huyện hiện có 67% gia đình được công nhận gia đình văn hóa...

Hiệu quả từ phong trào đã và đang góp phần tạo dựng đời sống văn hóa mới cho huyện miền núi cao Quan Sơn. Đồng thời, đưa 5 nội dung (đoàn kết giúp nhau xóa đói, giảm nghèo; thực hiện nếp sống văn hóa, kỷ cương pháp luật; xây dựng môi trường văn hóa bảo đảm sạch, đẹp, an toàn; xây dựng các thiết chế văn hóa thể thao; xây dựng tư tưởng, chính trị vững mạnh) và 7 phong trào (xây dựng gia đình văn hóa; xây dựng làng, thôn, bản, tổ dân phố văn hóa; “Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh”; xây dựng cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp đạt chuẩn văn hóa; “Toàn dân rèn luyện thân thể theo gương Bác Hồ vĩ đại”; học tập, lao động sáng tạo; xây dựng người tốt, việc tốt, các điển hình tiên tiến), phát triển cả bề rộng và chiều sâu.

Cụ thể, phong trào TDĐKXDĐSVH đã góp phần tăng cường khối đại đoàn kết toàn dân; vun đắp tình làng nghĩa xóm; từng bước đẩy lùi các tệ nạn xã hội; bảo tồn, phát huy các giá trị văn hóa truyền thống; nâng cao cả về số lượng và chất lượng các hoạt động, phong trào văn hóa, văn nghệ, thể dục thể thao quần chúng... Cũng từ phong trào, người dân dần nắm rõ được các tiêu chí và có ý thức xây dựng, gìn giữ các danh hiệu gia đình, làng, bản, cơ quan, đơn vị văn hóa; thực hiện tốt các hương ước, quy ước, nhất là trong việc cưới, việc tang và lễ hội. Đặc biệt, hiệu quả từ phong trào đã góp phần củng cố niềm tin của Nhân dân vào sự lãnh đạo của Đảng và Nhà nước; thúc đẩy kinh tế - xã hội phát triển; giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội.

Bài và ảnh: Khôi Nguyên