Đón nhận Di sản văn hóa phi vật thể Quốc gia Lễ hội Mường Ca Da

Tối 27-3, tại Thị trấn Hồi Xuân, UBND huyện Quan Hóa tổ chức Lễ đón nhận Di sản văn hóa phi vật thể Quốc gia Lễ hội Mường Ca Da và Lễ hội Mường Ca Da lần thứ 4 năm 2023.

Dự buổi lễ có đồng chí Đầu Thanh Tùng, Tỉnh ủy viên, Phó Chủ tịch UBND tỉnh; lãnh đạo Cục Di sản Văn hóa (Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) cùng đông đảo cán bộ, Nhân dân trên địa bàn huyện Quan Hóa và du khách thập phương.

Đông đảo cán bộ, Nhân dân và du khách thập phương dự Lễ đón nhận Di sản văn hóa phi vật thể Lễ hội Mường Ca Da và Lễ hội Mường Ca Da lần thứ 4 năm 2023.

Lễ hội Mường Ca Da là sinh hoạt văn hóa, tín ngưỡng quan trọng trong đời sống văn hóa tinh thần của người Thái huyện Quan Hóa. Lễ hội được tổ chức nhằm tưởng nhớ, tôn vinh công lao của nhân vật lịch sử “Thượng Tướng thống lĩnh quân Khằm Ban” cùng với Nhân dân đã có công khai phá vùng đất Mường Ca Da; khơi dậy nét đẹp truyền thống lịch sử, văn hoá, cách mạng của vùng đất và người Quan Hóa.

Sau khi được phục dựng, lễ hội tổ chức 5 năm một lần, với nhiều hoạt động văn hóa - văn nghệ, thể dục - thể thao đặc sắc, như: Lễ mộc dục, lễ rước kiệu - dâng hương, lễ “Tay ắm oóc”, lễ “Xên Mường”; thi văn nghệ quần chúng; trình diễn trống, chiêng, khua luống; thi thiếu nữ đẹp trong sắc phục dân tộc; trình diễn dệt thổ cẩm; tổ chức các môn thể thao truyền thống như bắn nỏ, đi cà kheo đá bóng, đi cầu thăng bằng, đẩy gậy, kéo co, tung còn… Ngoài ra, trong không gian lễ hội sẽ tổ chức các gian trưng bày đặc sản các địa phương. Với những giá trị lịch sử, nhân văn và khoa học sâu sắc, năm 2019 Lễ hội Mường Ca Da được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể Quốc gia. Tuy nhiên, do dịch bệnh Covid-19 nên năm 2023 huyện Quan Hóa mới tổ chức đón nhận.

Ông Nông Quốc Thành, Phó Cục trưởng Cục Di sản Văn hóa, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch trao chứng nhận Di sản văn hóa phi vật thể Lễ hội Mường Ca Da cho huyện Quan Hóa.

Phát biểu tại buổi lễ, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Đầu Thanh Tùng chúc mừng và biểu dương Đảng bộ, chính quyền và Nhân dân huyện Quan Hóa, đặc biệt là các nghệ nhân đã có nhiều nỗ lực gìn giữ, phát huy, đưa Lễ hội Mường Ca Da trở thành Di sản Văn hóa phi vật thể Quốc gia. Đồng chí cũng ghi nhận những nỗ lực của Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch, các đơn vị có liên quan trong việc phối hợp với UBND huyện Quan Hóa nghiên cứu, lập hồ sơ đề nghị đưa Lễ hội Mường Ca Da vào Danh mục di sản văn hóa phi vật thể Quốc gia.

Đồng chí Đầu Thanh Tùng, Tỉnh ủy viên, Phó Chủ tịch UBND tỉnh phát biểu tại buổi lễ.

Đồng chí Phó Chủ tịch UBND tỉnh đề nghị chính quyền, Nhân dân và cộng đồng người Thái huyện Quan Hóa nói riêng, cộng đồng người Thái trên địa bàn tỉnh nói chung và Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch cần phối hợp chặt chẽ và triển khai có hiệu quả việc bảo vệ và phát huy giá trị của di sản văn hóa phi vật thể Lễ hội Mường Ca Da theo đúng quy định của pháp luật. Đồng thời, cần tiếp tục nghiên cứu làm sáng tỏ hơn nữa về giá trị của Lễ hội Mường Ca Da, của Di tích lịch sử Bia kí - nơi thờ Thượng tướng Thống lĩnh quân Khằm Ban để giới thiệu, quảng bá di sản đến đông đảo du khách trong và ngoài tỉnh; giữ gìn và phát huy bản sắc, truyền thống, các giá trị văn hóa tốt đẹp của Lễ hội Mường Ca Da, gắn với phát triển kinh tế - xã hội, nhất là phát triển du lịch gắn kết với con người và lịch sử, góp phần đưa di sản thành tài sản, biến tiềm lực thành nguồn lực để phát triển kinh tế - xã hội địa phương.

Đồng chí cũng yêu cầu các cấp, các ngành của huyện Quan Hóa và của tỉnh quan tâm bảo tồn, gìn giữ và phát huy các giá trị văn hóa; xây dựng các chương trình quảng bá, truyền thông sâu rộng, sáng tạo, hiệu quả về Lễ hội Mường Ca Da góp phần thúc đẩy giao lưu văn hóa truyền thống của dân tộc; chú trọng công tác tuyên truyền để cho mọi người dân, đặc biệt là thế hệ trẻ thấy được việc gìn giữ và phát huy giá trị lễ hội. Huyện Quan Hóa cần tiếp tục nghiên cứu, có giải pháp giữ gìn và phát huy bản sắc, truyền thống dân tộc Thái nói chung và Lễ hội Mường Ca Da nói riêng trong phát triển kinh tế - xã hội, đặc biệt là phát triển du lịch gắn với văn hóa, con người và lịch sử, góp nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của Nhân dân.

Lãnh đạo huyện Quan Hóa, Nhân dân và khách thập phương dâng hương tại đền thờ Thượng tướng thống lĩnh quân Khằm Ban.

Cùng với Lễ đón nhận Di sản văn hóa phi vật thể Quốc gia Lễ hội Mường Ca Da, Lễ hội Mường Ca Da lần thứ 4 năm 2023 được diễn ra từ ngày 26 đến 28-3.

Nghi lễ rước kiệu tại Lễ hội Mường Ca Da.

Tiết mục văn nghệ tại buổi lễ.

Ngoài ra, trong lễ hội có nhiều trò chơi, trò diễn dân gian mang bản sắc văn hóa dân tộc Thái.

Khắc Công