Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy Lại Thế Nguyên kiểm tra tình hình triển khai thực hiện các dự án văn hóa lịch sử trọng điểm của tỉnh

Ngày 14-2, đồng chí Lại Thế Nguyên, Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy, Trưởng Đoàn ĐBQH tỉnh, Phó trưởng Ban chỉ đạo thực hiện các chương trình trọng tâm, khâu đột phá theo Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh lần thứ XIX, nhiệm kỳ 2020- 2025 đi kiểm tra tình hình thực hiện các dự án trọng điểm thuộc Chương trình phát triển du lịch tỉnh Thanh Hóa giai đoạn 2021- 2025 và Chương trình nâng cao chất lượng văn hóa giai đoạn 2021- 2025.

Đồng chí Lại Thế Nguyên, Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy, Trưởng Đoàn ĐBQH tỉnh cùng các thành viên trong đoàn kiểm tra tình hình thực hiện Dự án bảo tồn, tôn tạo và phát huy giá trị Khu di tích Lăng miếu Triệu Tường, huyện Hà Trung (giai đoạn 2).

Cùng tham gia có các đồng chí: Đào Xuân Yên, Ủy viên Ban Thường vụ, Trưởng Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy; Đầu Thanh Tùng, Tỉnh ủy viên, Phó Chủ tịch UBND tỉnh; đại diện lãnh đạo các Sở: Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Kế hoạch và Đầu tư, Tài chính, Tài nguyên và Môi trường, Xây dựng; đại diện lãnh đạo Văn phòng Tỉnh ủy, Văn phòng UBND tỉnh; lãnh đạo các huyện Hậu Lộc, Hà Trung và Vĩnh Lộc.

Đồng chí Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy Lại Thế Nguyên và đoàn công tác đã đi kiểm tra tình hình thực hiện Dự án tu bổ, tôn tạo di tích lịch sử và kiến trúc nghệ thuật quốc gia đặc biệt Bà Triệu, xã Triệu Lộc, huyện Hậu Lộc (nhóm dự án số 4); Dự án bảo tồn, tôn tạo và phát huy giá trị Khu di tích Lăng miếu Triệu Tường, huyện Hà Trung; Dự án tôn tạo Khu di tích Phủ Trịnh, xã Vĩnh Hùng; Dự án bảo tồn, phục hồi, tôn tạo một số hạng mục công trình thuộc khu vực Thành nội Di sản văn hóa Thế giới Thành Nhà Hồ, huyện Vĩnh Lộc.

\

Dự án tôn tạo Khu di tích Phủ Trịnh, xã Vĩnh Hùng được Chủ tịch UBND tỉnh phê duyệt chủ trương đầu tư từ năm 2015. Kể từ khi HĐND tỉnh phê duyệt điều chỉnh dự án (năm 2019), Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã lập và trình thẩm định báo cáo nghiên cứu khả thi dự án. Tuy nhiên, sau nhiều lần thẩm định, đến nay (3 năm) các sở, ngành chức năng đề xuất kiến nghị nên dự án phải quay lại lập điều chỉnh chủ trương đầu tư dự án (do thay đổi một số nội dung về phạm vi, quy mô và giảm tổng mức đầu tư) dẫn đến quá trình hoàn thiện hồ sơ giai đoạn phê duyệt chủ trương, dự án kéo dài, ảnh hưởng đến tiến độ thực hiện dự án (dự án chuyển tiếp, điều chỉnh), tạm ứng/hoàn ứng vốn đối với nhà thầu thi công; tiến độ giải ngân kế hoạch vốn đầu tư công hàng năm theo quy định.

Dự án bảo tồn, tôn tạo và phát huy giá trị Khu di tích Lăng miếu Triệu Tường, huyện Hà Trung (giai đoạn 2) được HĐND tỉnh quyết định chủ trương đầu tư tại Nghị quyết số 165 ngày 4-4-2019; Chủ tịch UBND tỉnh phê duyệt dự án tại Quyết định số 1578 ngày 15-5-2021 với tổng mức đầu tư trên 457 tỷ đồng; thời gian thực hiện từ 2019 - 2023. Tuy nhiên, khó khăn, vướng mắc của dự án là đến ngày 11-11-2022, UBND huyện Hà Trung mới bàn giao diện tích đợt 1- trên 9,5ha thuộc khu vực di tích cho Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch; phần diện tích đất phục vụ thi công hạng mục cải dịch, hoàn trả đường 217B đoạn qua Khu di tích (62 hộ dân) do đang thực hiện đầu tư hạ tầng quy hoạch tỷ lệ 1/500 khu tái định cư nên chưa thể thực hiện giải phóng mặt bằng và bàn giao mặt bằng sạch cho Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tổ chức thi công.

Dự án bảo tồn, phục hồi, tôn tạo một số hạng mục công trình thuộc khu vực Thành nội Di sản văn hóa Thế giới Thành Nhà Hồ, huyện Vĩnh Lộc với tổng mức đầu tư 745,6 tỷ đồng. Tuy nhiên, hiện nay khó khăn, vướng mắc của dự án là quá trình lựa chọn nhà thầu tư vấn khảo sát, lập báo cáo nghiên cứu khả thi phải hủy thầu 1 lần. Quá trình khai quật khảo cổ học, kết quả có nhiều sai lệch và phát sinh so với dự kiến ban đầu. Lựa chọn đơn vị có đủ năng lực thẩm tra, thẩm định dự án rất khó khăn đối với dự án mới, quy mô đầu tư lớn, tính chất phức tạp.

Dự án tu bổ, tôn tạo di tích lịch sử và kiến trúc nghệ thuật quốc gia đặc biệt Bà Triệu, xã Triệu Lộc, huyện Hậu Lộc được HĐND tỉnh phê duyệt chủ trương đầu tư tại Nghị quyết số 200 ngày 10-12-2021 với tổng mức đầu tư khoảng 256 tỷ đồng. Hiện nay, dự án đang tiến hành các thủ tục giai đoạn chuẩn bị đầu tư, tổ chức lựa chọn tư vấn khảo sát, lập báo cáo nghiên cứu khả thi dự án. Tuy nhiên, việc triển khai lựa chọn tư vấn lập dự án đầu tư phải tạm dừng do đang tiến hành các thủ tục tổ chức cuộc thi mẫu phác thảo tượng đài Bà Triệu.

Sau khi tiến hành kiểm tra thực tế và nghe các sở, ngành và các địa phương báo cáo tiến độ, khó khăn, vướng mắc trong triển khai thực hiện các dự án, đồng chí Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy Lại Thế Nguyên ghi nhận sự nỗ lực, cố gắng của Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch, các ngành và các huyện có dự án đang triển khai thực hiện trên địa bàn, đặc biệt là 4 dự án văn hóa lịch sử trọng điểm của tỉnh. Trong quá trình tổ chức thực hiện triển khai các dự án về cơ bản là những công trình đã được bố trí vốn đầu tư từ ngân sách và nguồn xã hội hóa đã được xác định. Tuy nhiên, đến nay thì thủ tục pháp lý của tất cả các dự án này đều kéo dài, trong đó có nguyên nhân khách quan và nguyên nhân chủ quan.

Đồng chí Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy nêu rõ: Thường trực Tỉnh ủy, Ban Thường vụ Tỉnh ủy khẳng định trong quá trình triển khai thực hiện các dự án thì thủ tục, hồ sơ pháp lý phải đúng, phải đủ theo quy định pháp luật. Do đó, yêu cầu tất cả các dự án của ngành văn hóa nói chung và 4 dự án trọng điểm phải rút ngắn thời gian thẩm định hồ sơ. Đồng thời, nâng cao tinh thần trách nhiệm của cơ quan thẩm định, cơ quan tham gia ý kiến, không yêu cầu phát sinh thủ tục khi pháp luật không quy định.

Cần xác định rõ trách nhiệm của cơ quan chức năng thuộc Sở, không né tránh, đùn đẩy trong quá trình thực hiện nhiệm vụ. Yêu cầu các huyện vào cuộc theo nhiệm vụ được giao, với trách nhiệm trước tỉnh, trước dân và trước các bậc tiền nhân có công với nước. Đề nghị đồng chí Phó Chủ tịch UBND tỉnh Đầu Thanh Tùng trực tiếp chỉ đạo, đôn đốc thực hiện các dự án; thường xuyên báo cáo Chủ tịch UBND tỉnh, Thường trực Tỉnh uỷ để tháo gỡ khó khăn.

Qua kiểm tra thực tế, đồng chí Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy đề nghị cần rút kinh nghiệm: trước khi tiến hành quy hoạch các di tích, các ngành chức năng phải khảo sát thực tế trước rồi mới nghe tư vấn, thuyết trình để đảm bảo dự án được triển khai thực hiện sát, đúng với thực tế.

Đồng chí Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy cũng đã cho ý kiến cụ thể về 4 dự án văn hóa, lịch sử trọng điểm của tỉnh. Trong đó, đối với Dự án tôn tạo Khu di tích Phủ Trịnh, xã Vĩnh Hùng, đồng chí yêu cầu UBND tỉnh tập trung chỉ đạo trong tháng 3-2023 phải trình HĐND tỉnh thông qua chủ trương để tiến hành các bước tiếp theo của dự án. Rút kinh nghiệm về thủ tục hành chính, pháp lý và yêu cầu phải làm đúng nhưng không làm phát sinh thủ tục hành chính. Yêu cầu đẩy nhanh tiến độ giải quyết thủ tục hành chính của dự án để sau khi HĐND tỉnh thông qua chủ trương điều chỉnh thì đến các bước tiếp theo phải được thực hiện nhịp nhàng. Phấn đấu cuối năm 2023 phải xong thủ tục đầu tư để triển khai thi công dự án. Các công trình, hạng mục đã được phê duyệt cần thiết thì phải được triển khai trước.

Đối với Dự án bảo tồn, tôn tạo và phát huy giá trị Khu di tích Lăng miếu Triệu Tường, huyện Hà Trung (giai đoạn 2), đồng chí Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy đề nghị UBND huyện Hà Trung đẩy nhanh tiến độ dự án tái định cư cho các hộ dân trên đường 217 thuộc khu vực giải phóng mặt bằng thực hiện dự án. Hoàn thiện thủ tục để trình HĐND tỉnh đưa vào kế hoạch sử dụng đất và chuyển mục đích sử dụng đất. Thực hiện các thủ tục hành chính để đấu thầu triển khai dự án tái định cư phải xong trong tháng 6-2023.

Đề nghị Sở Tài nguyên và Môi trường, Sở Tư pháp hướng dẫn trình tự thủ tục giải quyết khó khăn trong giải phóng mặt bằng đối với 47 hộ dân thuộc khu vực dự án. Yêu cầu huyện Hà Trung bàn giao trước mặt bằng đã giải phóng được cho Sở Văn hoá, Thể thao và Du lịch để chỉ đạo nhà thầu thi công; Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch cần đẩy nhanh tiến độ thực hiện các hạng mục khác trong dự án.

Đối với Dự án bảo tồn, phục hồi, tôn tạo một số hạng mục công trình thuộc khu vực Thành nội Di sản văn hóa Thế giới Thành Nhà Hồ, huyện Vĩnh Lộc cần giải quyết triệt để vướng mắc để tiến hành đấu thầu lại và thời gian phải xong trong tháng 6-2023. Đồng thời, lấy ý kiến các chuyên gia, các tổ chức khác của UNESCO trước khi triển khai các dự án. Rà soát lại cơ sở, chức năng, nhiệm vụ của Trung tâm kiểm định của Sở Xây dựng để yêu cầu Trung tâm này phải thực hiện thẩm định các dự án theo yêu cầu của tỉnh.

Về Dự án tu bổ, tôn tạo di tích lịch sử và kiến trúc nghệ thuật quốc gia đặc biệt Bà Triệu, xã Triệu Lộc, huyện Hậu Lộc, đồng chí Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy đề nghị các ngành chức năng cần sớm làm việc lại với nhóm tác giả để thanh lý hợp đồng, từ đó để tiến hành thi sáng tác mẫu tượng đài mới. Ban Cán sự đảng UBND tỉnh chỉ đạo UBND tỉnh có văn bản báo cáo Ban Thường vụ Tỉnh uỷ cho chủ trương thay đổi mẫu, thay đổi chất liệu và chiều cao của tượng đài.

Quốc Hương