Nâng cao chất lượng thực hành quyền công tố và kiểm sát hoạt động tư pháp

Thời gian qua, Viện Kiểm sát Nhân dân (VKSND) hai cấp trong tỉnh đã bám sát chức năng, nhiệm vụ, thực hiện hiệu quả công tác thực hành quyền công tố và kiểm sát hoạt động tư pháp, không để xảy ra oan sai, bỏ lọt tội phạm, góp phần bảo đảm an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội và sự nghiêm minh của pháp luật.

VKSND tỉnh sơ kết công tác 6 tháng đầu năm, triển khai nhiệm vụ 6 tháng cuối năm 2025.

Để nâng cao chất lượng thực hành quyền công tố và kiểm sát tư pháp, VKSND hai cấp trong tỉnh đã giao các kiểm sát viên, kiểm tra viên xây dựng kế hoạch thực hiện các chỉ tiêu nghiệp vụ của khâu công tác mà mình được phân công phụ trách. Đồng thời, yêu cầu 100% kiểm sát viên, kiểm tra viên, công chức nghiệp vụ phải mở sổ theo dõi vi phạm trong công tác thực hành quyền công tố, kiểm sát hoạt động tư pháp. Phân công kiểm sát viên, công chức có năng lực để tổng hợp các vi phạm của các cơ quan tiến hành tố tụng và các cơ quan hữu quan khác để tham mưu ban hành kiến nghị nhằm khắc phục, phòng ngừa những vi phạm pháp luật phổ biến, thường xuyên, lặp đi lặp lại, chậm được khắc phục xảy ra trong quá trình thực hiện.

Trong công tác kiểm sát giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm và kiến nghị khởi tố, trên cơ sở bám sát sự chỉ đạo của ngành cấp trên, hệ thống chỉ tiêu nghiệp vụ của ngành, đơn vị đã chủ động xây dựng chương trình, kế hoạch công tác kiểm sát ngay từ đầu năm. VKSND hai cấp đã tăng cường phối hợp với cơ quan điều tra trong các hoạt động nắm, phân loại, giải quyết nguồn tin về tội phạm. Đồng thời nâng cao tính chủ động, tinh thần trách nhiệm của kiểm sát viên trong quá trình thực hành quyền công tố, kiểm sát việc giải quyết nguồn tin về tội phạm. 6 tháng đầu năm 2025 (tính từ ngày 1/10/2024 đến 31/3/2025), tổng số tố giác, tin báo về tội phạm là 1.339 tin, đã giải quyết 1.059 tin, tạm đình chỉ 59 tin, còn lại 221 tin đang phân loại, xem xét giải quyết. Ban hành 34 kiến nghị yêu cầu cơ quan điều tra khắc phục vi phạm trong giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm; 12 kiến nghị phòng ngừa vi phạm pháp luật và tội phạm, các kiến nghị đều được chấp nhận, tiếp thu. VKSND tỉnh ban hành 5 thông báo rút kinh nghiệm về nghiệp vụ.

Cùng với đó, VKSND hai cấp trong tỉnh còn chú trọng nâng cao chất lượng thực hành quyền công tố và kiểm sát điều tra, truy tố các vụ án hình sự. Trong đó, VKSND hai cấp đã chủ động kiểm sát chặt chẽ các vụ án ngay từ khi khởi tố; kiểm sát chặt chẽ căn cứ bắt, tạm giữ, tạm giam. Đồng thời, trực tiếp lấy lời khai người bị bắt, tạm giữ trước khi phê chuẩn; chủ động đề ra yêu cầu điều tra, tích cực tham gia hỏi cung, trực tiếp thực hiện các hoạt động điều tra theo quy định của Bộ luật Tố tụng hình sự. Ngoài ra, đã chú trọng nâng cao chất lượng thực hành quyền công tố và kiểm sát hoạt động xét xử của tòa án. Đối với từng loại án khác nhau, các đơn vị phân công kiểm sát viên thụ lý kiểm sát điều tra vụ án phù hợp với năng lực, sở trường để phát huy khả năng kiểm sát án trong từng lĩnh vực chuyên sâu; chỉ đạo kiểm sát viên nghiên cứu kỹ hồ sơ vụ án, trích, thiết lập hồ sơ kịp thời, đầy đủ ở từng giai đoạn điều tra, giải quyết vụ án, đảm bảo cả hai phương diện chứng cứ và thủ tục tố tụng.

Bên cạnh đó, VKSND hai cấp đã chủ động, tích cực phối hợp với tòa án để tổ chức các phiên tòa công khai tài liệu chứng cứ “số hóa hồ sơ vụ án” và các phiên tòa rút kinh nghiệm để cho cán bộ, kiểm sát viên trong đơn vị học tập, rút kinh nghiệm; đồng thời triển khai xây dựng sơ đồ tư duy, báo cáo án bằng hình ảnh đối với các vụ án hình sự. Vì vậy, trong thời gian qua không để xảy ra vụ án oan sai, tòa án tuyên không phạm tội hoặc bỏ lọt tội phạm. VKSND hai cấp cũng thực hiện đồng bộ các biện pháp để nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác kiểm sát việc tạm giữ, tạm giam, thi hành án hình sự; sắp xếp, bố trí công chức, kiểm sát viên có năng lực, trình độ và kinh nghiệm để thực hiện công tác...

6 tháng đầu năm 2025 (tính từ ngày 1/10/2024 đến 31/3/2025), VKSND hai cấp thụ lý thực hành quyền công tố và kiểm sát điều tra 1.788 vụ, 3.479 bị can, trong đó khởi tố mới 1.041 vụ, 2.087 bị can; thực hành quyền công tố và kiểm sát hoạt động tư pháp trong giai đoạn truy tố 1.199 vụ, 2.617 bị can, trong đó giải quyết 1.190 vụ, 2.589 bị can (đạt 99,5%)... Chất lượng truy tố bảo đảm đúng người, đúng tội, đúng pháp luật, không có vụ án truy tố oan, sai, không có án bị hủy để điều tra hoặc xét xử lại; không có án trả hồ sơ giữa các cơ quan tiến hành tố tụng; không có vụ án nào đình chỉ không tội hoặc tòa án tuyên không phạm tội hoặc xét xử khác tội danh viện kiểm sát truy tố.

Viện trưởng VKSND tỉnh Trần Thế Kính cho biết: Thời gian tới VKSND tỉnh sẽ tiếp tục tăng cường trách nhiệm công tố và kiểm sát chặt chẽ các hoạt động tư pháp, thực hiện tốt hơn nhiệm vụ chống oan, sai và bỏ lọt tội phạm, đấu tranh phòng chống tiêu cực, tham nhũng, lãng phí. Bên cạnh đó, tập trung thực hiện hiệu quả, chất lượng nhiệm vụ trọng tâm đột phá kiểm sát giải quyết án hành chính, dân sự; đẩy mạnh công tác kiểm sát tạm giữ, tạm giam và thi hành án hình sự, thi hành án dân sự, hành chính. Tiếp tục làm tốt công tác tham mưu cho cấp ủy, chính quyền xử lý, giải quyết các vụ án, vụ việc nổi cộm, phức tạp, được dư luận xã hội quan tâm, đặc biệt là các vụ án, vụ việc về tham nhũng, chức vụ. Chủ động kiến nghị, kháng nghị yêu cầu các cơ quan tư pháp khắc phục vi phạm và các cơ quan hữu quan trong phòng ngừa tội phạm và vi phạm pháp luật, góp phần vào sự phát triển kinh tế của địa phương. Tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số trong ngành...

Bài và ảnh: Quốc Hương