Tạo động lực để phát triển kinh tế tư nhân

Đến thời điểm hiện tại, trên địa bàn tỉnh có khoảng 11.000 doanh nghiệp (DN) tư nhân đang hoạt động. Các DN này đóng góp hơn 40% GDP toàn tỉnh và giải quyết việc làm cho khoảng 600.000 lao động.

Vùng trồng rau công nghệ cao của Công ty CP Nông sản thực phẩm Việt Hưng (TP Thanh Hóa).

Những năm gần đây, nhiều DN tư nhân trên địa bàn tỉnh đã có bước phát triển khá, doanh thu, lợi nhuận tăng trưởng, tạo nhiều việc làm cho người lao động và tăng thu ngân sách Nhà nước. Đại diện Chi nhánh Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam tại Thanh Hóa, nhận định: So với các loại hình DN khác như DN Nhà nước và DN có vốn đầu tư nước ngoài, DN tư nhân có khá nhiều ưu điểm nếu phát triển tốt. DN tư nhân cũng có khá nhiều lợi thế trên lộ trình phát triển hiện nay do sự rộng mở của thị trường, thông tin, sự thay đổi của khoa học - kỹ thuật và các chính sách ưu đãi của Nhà nước. Trong điều kiện nguồn lực của kinh tế Nhà nước có hạn, việc tăng tỷ trọng đầu tư từ khu vực kinh tế tư nhân (KTTN) là cần thiết và là xu hướng trong phát triển kinh tế - xã hội. KTTN sẽ đóng góp tích cực vào quá trình chuyển dịch cơ cấu kinh tế, góp phần quan trọng trong việc huy động vốn, huy động các khoản tiền nhàn rỗi trong nhân dân đầu tư vào sản xuất, kinh doanh. Từ đó, KTTN sẽ góp phần đẩy mạnh quá trình đổi mới thể chế kinh tế, gia tăng sự cạnh tranh, góp phần cải thiện môi trường kinh doanh và thúc đẩy phát triển các loại hình kinh tế.

Thực hiện Nghị quyết số 98/NQ-CP về Chương trình hành động của Chính phủ, Nghị quyết số 10-NQ/TW ngày 3-6-2017 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII về phát triển KTTN, UBND tỉnh Thanh Hóa đã ban hành kế hoạch đưa KTTN trở thành động lực của nền kinh tế kèm theo Quyết định số 1299/QĐ-UBND ngày 13-4-2018. Kế hoạch này hướng đến mục tiêu đẩy mạnh phát triển toàn diện KTTN trên địa bàn tỉnh một cách bền vững, giúp KTTN thực sự trở thành động lực quan trọng của nền kinh tế, góp phần phát triển kinh tế - xã hội nhanh, nâng cao đời sống vật chất và mức hưởng thụ văn hóa tinh thần của nhân dân.

Để thực hiện được các mục tiêu trên, các giải pháp chiến lược cũng đã được hoạch định, trong đó trọng tâm là tiếp tục cải thiện mạnh mẽ môi trường đầu tư kinh doanh, tạo điều kiện thuận lợi cho KTTN phát triển. Bên cạnh đó là các giải pháp tăng cường tuyên truyền, phổ biến đến các cấp, các ngành, cộng đồng các DN và nhân dân về các quan điểm, định hướng, chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước về phát triển KTTN. Các sở, ban, ngành cũng được phân công những nhiệm vụ cụ thể để triển khai thực hiện kế hoạch. Theo đó, Sở Kế hoạch và Đầu tư tổ chức thực hiện có hiệu quả kế hoạch thực hiện Kết luận số 55-KL/TU ngày 29-11-2016 của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh về phát triển DN tỉnh Thanh Hóa đến năm 2020; kế hoạch hành động của UBND tỉnh về đẩy mạnh cải cách hành chính, cải thiện mạnh mẽ môi trường đầu tư kinh doanh, hỗ trợ phát triển DN và nâng cao năng lực cạnh tranh giai đoạn 2016 – 2020. Quan tâm phát triển một số DN, tập đoàn kinh tế mạnh, có đủ năng lực cạnh tranh trên thị trường trong nước và quốc tế. Xây dựng kế hoạch, chương trình hỗ trợ DN nhỏ và vừa trên địa bàn tỉnh để triển khai thực hiện sau khi Luật Hỗ trợ DN nhỏ và vừa có hiệu lực thi hành.

Sở Tài chính có nhiệm vụ tham mưu rà soát, sửa đổi, bổ sung cơ chế, chính sách khuyến khích xã hội hóa đối với các lĩnh vực giáo dục, dạy nghề, y tế, văn hóa, thể thao và môi trường để đẩy mạnh thu hút các dự án đầu tư. Sở Công Thương tổ chức thực hiện có hiệu quả chương trình khuyến công địa phương và cơ chế, chính sách khuyến khích phát triển công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp và thương mại tỉnh Thanh Hóa đến năm 2020, nhằm thu hút các dự án sản xuất công nghiệp và hạ tầng thương mại. Sở Lao động - Thương binh và Xã hội đẩy mạnh thực hiện đề án đào tạo nghề cho lao động nông thôn đến năm 2020, kế hoạch đào tạo nghề phục vụ tái cơ cấu kinh tế tỉnh giai đoạn 2017 - 2020, bảo đảm cung cấp nguồn nhân lực có trình độ, tay nghề đáp ứng nhu cầu của DN. Sở Tài nguyên và Môi trường phối hợp với đơn vị liên quan rà soát, rút ngắn thời gian thực hiện các thủ tục liên quan đến thẩm định, phê duyệt báo cáo đánh giá tác động môi trường, kế hoạch bảo vệ môi trường cho các dự án đầu tư.

Tuy nhiên, theo đánh giá của Sở Kế hoạch và Đầu tư, về khách quan nhìn nhận, tình hình phát triển của khối DN tư nhân trên địa bàn tỉnh còn nhiều hạn chế. Quy mô của các DN chủ yếu dừng lại ở nhỏ và vừa; năng lực quản trị điều hành còn yếu; thiếu vốn đầu tư để đổi mới, nâng cao công nghệ sản xuất. Nhiều DN sử dụng công nghệ lạc hậu nên năng suất lao động thấp, tiêu hao nguyên liệu, giá thành sản phẩm cao dẫn đến sức cạnh tranh kém. Không ít DN sau một thời gian ngắn đi vào hoạt động đã phải giải thể, ngừng sản xuất.

Bên cạnh những hạn chế từ chính nội tại DN, sự “chậm lớn” của khối DN tư nhân cũng có một nguyên nhân từ những rào cản trong môi trường hoạt động. Bên cạnh đó, vấn đề cải cách hành chính vẫn chưa đạt được yêu cầu, khiến các thủ tục tiếp cận đất đai và các nguồn lực sản xuất khác vẫn còn bị kéo dài.

Tỉnh ta đang trên lộ trình phấn đấu đến năm 2020, toàn tỉnh có hơn 20.000 DN hoạt động, đạt trên 56 DN/1 vạn dân. Đến năm 2020, khu vực KTTN đóng góp khoảng 65% GDP toàn tỉnh. Bình quân giai đoạn 2016 - 2020, đầu tư của DN chiếm trên 60% tổng vốn đầu tư toàn xã hội. Số lao động đăng ký của các DN thành lập mới trong 5 năm (2016 - 2020) đạt khoảng 200.000 người. Để thực hiện được những mục tiêu cụ thể này, các cấp, các ngành cần hướng sự quan tâm đến khối DN tư nhân nhiều hơn nữa. Bên cạnh sự “lột xác” của công tác cải cách hành chính, cần “cởi trói” để những chính sách hỗ trợ DN đến được với DN. Từ đó, phát triển bảo đảm số lượng DN gắn với nâng cao hiệu quả, quy mô hoạt động và năng lực cạnh tranh của DN theo hướng bền vững.