Tài chính vi mô Thanh Hóa tăng cường hợp tác quốc tế, vì mục tiêu phát triển cộng đồng

Khóa tập huấn cải thiện sản phẩm tài chính do các chuyên gia JICA thực hiện.

Trong những năm gần đây, nhu cầu tham gia vay vốn và sử dụng các dịch vụ tài chính của người dân, đặc biệt là phụ nữ tăng lên đáng kể.

Mặc dù các sản phẩm dịch vụ ngân hàng được cung cấp khá đầy đủ, đa dạng nhưng chỉ mới phổ biến ở thành thị mà thiếu nhiều ở nông thôn. Nhiều doanh nghiệp nhỏ, siêu nhỏ vẫn khó tiếp cận đến dịch vụ ngân hàng chính thức. Nguyên nhân của tình trạng trên xuất phát từ những khó khăn đối với việc tiếp cận dịch vụ ngân hàng mà có thể kể đến trước hết là độ bao phủ của các điểm cung cấp dịch vụ còn mỏng ở vùng nông thôn, vùng sâu, vùng xa. Những chi phí vật chất và phi vật chất vẫn là rào cản lớn đối với người nghèo, người thu nhập thấp đến với các dịch vụ tài chính chính thức.

Theo cơ sở dữ liệu của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, chỉ có khoảng 31% số người trưởng thành có tài khoản tại ngân hàng, tỷ lệ này vẫn thấp so với các quốc gia trong khu vực như 81,6% ở Thái Lan và 85,3% ở Malaysia. Chính vì vậy, đề án xây dựng và phát triển hệ thống tài chính vi mô (TCVM) tại Việt Nam đến năm 2020, xác định mục tiêu xây dựng và phát triển hệ thống tổ chức TCVM an toàn, bền vững, hướng tới phục vụ người nghèo, người có thu nhập thấp, các doanh nghiệp siêu nhỏ, doanh nghiệp nhỏ, góp phần thực hiện chủ trương của Đảng và Nhà nước về đảm bảo an sinh xã hội.

Tại Thanh Hóa, Tổ chức TCVM Thanh Hóa là một trong 3 tổ chức TCVM đầu tiên được Ngân hàng Nhà nước cấp phép hoạt động trong cả nước. Tổ chức hiện đang cung cấp vốn vay cho hơn 20 nghìn khách hàng, chủ yếu là phụ nữ nghèo và thu nhập thấp sinh sống tại nông thôn, vùng sâu, vùng xa, miền núi. Theo một cuộc khảo sát mới đây được thực hiện bởi Cơ quan Hợp tác Quốc tế Nhật Bản (JICA), có 98,8% khách hàng hài lòng về cách thức hoàn trả, 100% khách hàng hài lòng về địa điểm thu phát vốn và thái độ của cán bộ TCVM Thanh Hóa. Hiện nay, ngày càng có nhiều chị em mong muốn được tham gia vay vốn phát triển kinh tế gia đình. Để đáp ứng được nhu cầu khách hàng, trong năm 2019, Tổ chức TCVM Thanh Hóa đã thúc đẩy việc hợp tác với các tổ chức nước ngoài có cùng chung sứ mệnh hoạt động vì mục tiêu phát triển cộng đồng thông qua các dịch vụ tài chính như: Kiva, Babyloan và JICA nhằm đa dạng nguồn vốn, phát triển quan hệ quốc tế và nâng cao năng lực tổ chức.

Kiva là một tổ chức tài chính quốc tế có trụ sở tại Mỹ, thực hiện mục tiêu hỗ trợ các hộ thu nhập thấp phát triển bằng cách huy động vốn từ các nhà tài trợ cá nhân trên khắp thế giới. Hiện nay, Kiva đang hoạt động trên 77 quốc gia, với số lượng nhà tài trợ lên đến 1,8 triệu người. Kiva bắt đầu hợp tác với Tổ chức TCVM Thanh Hóa từ năm 2008, đến nay đã cung cấp số khoản vay lên đến 14.725 khoản, với tổng số tiền là 16,8 triệu USD. Hàng năm, Kiva đều cử cán bộ sang thăm và hỗ trợ TCVM Thanh Hóa nâng cao năng lực, thăm khách hàng và tìm kiếm giải pháp phát triển các sản phẩm vốn vay an sinh xã hội. Babyloan là tổ chức tài chính tại Pháp, hoạt động tương tự như Kiva nhưng quy mô nhỏ hơn. Sau hơn 2 năm hợp tác, Babyloan đã cung cấp cho khách hàng TCVM Thanh Hóa 416 khoản vay, tổng số tiền là 405.280 Euro.

Bên cạnh hoạt động hợp tác huy động vốn, TCVM Thanh Hóa còn tập trung cho mục tiêu thúc đẩy tài chính toàn diện. Cụ thể là dự án hợp tác với tổ chức JICA. JICA là cơ quan duy nhất thực hiện viện trợ ODA của Chính phủ Nhật Bản thông qua 3 hình thức hợp tác: Hợp tác kỹ thuật, Hợp tác vốn vay và Viện trợ không hoàn lại. Cơ quan này có mục tiêu góp phần phát triển kinh tế - xã hội ở các nước đang phát triển, tăng cường hợp tác quốc tế của Nhật Bản. Để đạt mục tiêu này, JICA thực hiện thông qua việc chia sẻ kiến thức và kinh nghiệm của Nhật Bản với các nước đang phát triển.

Kể từ tháng 1 năm 2019, TCVM Thanh Hóa đã hợp tác với JICA trong Dự án “Thúc đẩy tài chính toàn diện đáp ứng giới”. Trong khuôn khổ dự án, JICA triển khai hoạt động đào tạo cho các đơn vị cung cấp dịch vụ tài chính (như các tổ chức TCVM chính thức, các chương trình TCVM, các ngân hàng thương mại...) những kiến thức cơ bản về tài chính toàn diện đáp ứng giới và các thực hành tốt từ các nước khác. Đồng thời, dự án sẽ hỗ trợ một số đơn vị cung cấp dịch vụ tài chính phát triển các sản phẩm mới đáp ứng nhu cầu đa dạng tại các giai đoạn khác nhau trong cuộc sống của người phụ nữ. Các bài học và kinh nghiệm thực tiễn thu được từ dự án sẽ được chia sẻ với các nhà hoạch định chính sách Việt Nam, phục vụ công tác xây dựng chính sách thúc đẩy tài chính toàn diện.

Sau 1 năm triển khai, JICA đã hỗ trợ TCVM Thanh Hóa thực hiện các cuộc khảo sát về sự hài lòng của khách hàng, khảo sát khách hàng thôi tham gia nhằm đưa ra các giải pháp cải thiện sản phẩm vốn có, xây dựng sản phẩm mới nhằm đáp ứng nhu cầu của các chị em phụ nữ làm kinh tế tại khu vực nông thôn, miền biển và miền núi. Dự án còn tổ chức chuyến tham quan học hỏi kinh nghiệm hữu ích cho các tổ chức, các quỹ tại Việt Nam được tiếp cận trực tiếp với công nghệ tài chính của các tổ chức uy tín nhất tại Columbia. Chuyến đi thực sự đã giúp cán bộ TCVM được mở rộng tầm nhìn, tạo cơ sở cho việc xây dựng kế hoạch chiến lược để phát triển tổ chức ngày càng lớn mạnh, hòa nhập với xu hướng quốc tế, nhằm phục vụ ngày càng tốt hơn cho khách hàng thu nhập thấp và phụ nữ nghèo trong cả nước.

Nguyễn Ngọc