Khó khăn trong công tác quản lý tàu cá

Mặc dù, các ngành có liên quan của tỉnh, địa phương ven biển đã tích cực thực hiện các biện pháp quản lý, kiểm tra việc đăng ký, đăng kiểm tàu cá của ngư dân; nhưng với đặc thù của nghề khai thác hải sản thường xuyên hoạt động ngoài khơi, nên công tác này gặp nhiều khó khăn.

Tàu cá của ngư dân xã Ngư Lộc (Hậu Lộc) cập bến.

Huyện Hậu Lộc hiện có 540 tàu cá chiều dài từ 12m trở lên phải thực hiện đăng ký, đăng kiểm theo quy định của Luật Thủy sản 2017. Tuy nhiên, địa phương có tới 203 tàu cá hết hạn đăng ký, đăng kiểm; trong đó, có tới 56 tàu cá không hoạt động, hết hạn đăng kiểm 2 năm trở lên. Qua tìm hiểu nguyên nhân được biết, sản lượng khai thác hải sản ngày càng sụt giảm, lao động nghề biển thiếu hụt, chi phí cho các chuyến biển tăng dẫn tới số lượng tàu cá nằm bờ ngày càng nhiều. Một bộ phận ngư dân chưa chấp hành nghiêm các quy định về bảo đảm an toàn kỹ thuật cho tàu cá khi hoạt động trên biển, việc trang bị các thiết bị an toàn chỉ mang tính chất đối phó với cơ quan chức năng khi có đợt kiểm tra. Do các xã không có cán bộ chuyên trách về lĩnh vực thủy sản và chưa sát sao trong việc chỉ đạo, triển khai các biện pháp nhằm giảm thiểu tàu cá quá hạn đăng kiểm vẫn hoạt động trên biển. Theo ngư dân Bùi Văn Hộ, xã Ngư Lộc (Hậu Lộc), chủ tàu cá mang biển hiệu TH-91583-TS có chiều dài 16m, làm nghề lưới kéo, mặc dù tàu đã hết hạn đăng kiểm từ tháng 10-2018 nhưng đến nay vẫn chưa thực hiện đăng kiểm. Do tàu cá thường xuyên đi khai thác hải sản xa bờ, đăng kiểm mất nhiều thời gian, chi phí, thủ tục... nên khi hết hạn đăng kiểm nhiều chủ tàu vẫn cố tình cho tàu ra khơi.

Hiện, toàn tỉnh có 2.265 tàu cá chiều dài từ 12m trở lên bắt buộc phải đăng ký, đăng kiểm theo quy định, trong đó có 820 tàu cá hết hạn đăng kiểm. Điều này không chỉ gây mất an toàn cho ngư dân, mà còn ảnh hưởng đến công tác quản lý tàu cá của địa phương. Trong khi Luật Thủy sản 2017 quy định tàu cá có chiều dài từ 12m trở lên phải thực hiện đăng ký, đăng kiểm, phương tiện có chiều dài từ 6m trở lên phải có giấy phép khai thác hải sản mới được hoạt động, để bảo đảm an toàn cho người và phương tiện, nâng cao hiệu quả quản lý tàu cá, nhất là công tác cứu hộ, cứu nạn khi xảy ra sự cố trong quá trình hoạt động trên biển. Qua tìm hiểu thực tế về tình trạng tàu hết hạn đăng kiểm ở các địa phương ven biển là do phương tiện bị hư hỏng, nằm bờ, ngư dân chuyển nghề đi làm ăn xa hoặc tàu cá được mua đi bán lại nhiều lần. Chính vì vậy, công tác vận động, tuyên truyền, hướng dẫn ngư dân thực hiện các thủ tục đăng ký, đăng kiểm và cấp giấy phép khai thác hải sản gặp nhiều khó khăn, dẫn tới nhiều tàu cá hoạt động thường xuyên, dù hết hạn đăng kiểm. Hơn nữa, phần lớn các phương tiện hành nghề khai thác hải sản không bảo đảm quy định về trang thiết bị và kỹ thuật cho phương tiện, nên ngư dân thường cố tình tránh né không thực hiện các thủ tục đăng ký, đăng kiểm.

Ông Nguyễn Tùng Lâm, Giám đốc Trung tâm Đăng kiểm tàu cá Thanh Hóa, cho biết: Việc đăng ký, đăng kiểm tàu cá không chỉ là hoạt động bắt buộc mà còn bảo đảm an toàn về trang thiết bị và kỹ thuật cho phương tiện trong quá trình hoạt động trên biển. Trung tâm thường xuyên cử đăng kiểm viên bám sát địa bàn được giao, tiếp nhận và hướng dẫn thủ tục hồ sơ cho ngư dân thực hiện thuận tiện, nhanh chóng và đúng quy định. Tuy nhiên, số lượng tàu cá ở các địa phương quá hạn đăng kiểm vẫn còn cao, nằm bờ nhiều, không tham gia khai thác hải sản nên chủ tàu không chấp hành việc đăng kiểm. Tàu cá của ngư dân đi khai thác và neo đậu ở các tỉnh, thành phố khác nhiều, nên việc liên hệ để làm đăng ký, đăng kiểm gặp nhiều khó khăn. Hiện trung tâm đang tích cực phối hợp với UBND các xã, phường ven biển tăng cường công tác tuyên truyền, nhắc nhở tàu cá đến hạn, quá hạn đăng ký, đăng kiểm, để người dân nghiêm túc thực hiện.

Bài và ảnh: Lê Hợi