Đa dạng hóa sinh kế cho người dân vùng đặc biệt khó khăn, đồng bào dân tộc thiểu số

Nuôi bò theo nhóm hộ tại xã Thanh Quân (Như Xuân) mang lại hiệu quả thiết thực.

Từ thực tiễn cho thấy, hỗ trợ sinh kế là một trong những giải pháp hiệu quả giúp đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS) miền núi xứ Thanh giảm nghèo bền vững.

Việc hỗ trợ sinh kế còn khơi dậy ý chí chủ động vươn lên thoát nghèo của đồng bào, góp phần không nhỏ vào công cuộc xóa đói, giảm nghèo trên địa bàn toàn tỉnh.

Một trong những hoạt động hỗ trợ sinh kế mang lại hiệu quả thiết thực đó là chính sách hỗ trợ phát triển sản xuất theo Nghị quyết 30a/2008/NQ-CP của Chính phủ về Chương trình hỗ trợ giảm nghèo nhanh và bền vững; chính sách đặc thù hỗ trợ phát triển kinh tế - xã hội vùng DTTS và miền núi giai đoạn 2017 – 2020... Các chính sách hỗ trợ đã tạo ra nhiều mô hình sinh kế được đánh giá là phù hợp với phần lớn đồng bào DTTS.

Điển hình như mô hình nuôi bò theo nhóm hộ tại thôn Làng Trung, xã Thanh Quân (Như Xuân). Theo đó, các nhóm hộ chăn nuôi được hỗ trợ kinh phí nuôi 80 con bò, mỗi hộ 5 con. Nguồn vốn mua bò được lấy một phần từ Chương trình 30a và vay ngân hàng chính sách. Huyện và xã hỗ trợ kinh phí làm chuồng trại, trồng cỏ làm thức ăn chăn nuôi. Các hộ gia đình đổi công, luân phiên nhau chăm sóc đàn bò để tiết kiệm công lao động. Việc tiêm phòng, thụ tinh nhân tạo được miễn phí. Hộ gia đình tham gia mô hình được tập huấn, bồi dưỡng kiến thức chăn nuôi, phát triển sản xuất, có trách nhiệm góp kinh phí đối ứng và cam kết phấn đấu thoát nghèo khi kết thúc chu kỳ hỗ trợ. Kết quả thực tế cho thấy, đàn bò phát triển tốt, đem lại hiệu quả kinh tế cao. Theo kế hoạch, mô hình sẽ được nhân rộng ra 4 thôn ở 3 xã trên địa bàn huyện Như Xuân.

Tại huyện Lang Chánh, cũng bằng nguồn vốn hỗ trợ phát triển sản xuất theo Nghị quyết 30a của Chính phủ, các xã đã xây dựng dự án hỗ trợ phát triển sản xuất, như: Dự án hỗ trợ chăn nuôi dê, trâu, bò sinh sản; hỗ trợ trồng bí đỏ thương phẩm; hỗ trợ giống cỏ, phân bón; dự án hỗ trợ sản xuất rau an toàn trái vụ; hỗ trợ giống cây trồng, vật nuôi... Sau khi tiếp nhận nguồn vốn, người dân đẩy mạnh phát triển sản xuất, nhiều hộ đã vươn lên thoát nghèo bền vững, nhờ đó tỷ lệ hộ nghèo cũng giảm nhanh. Nếu như năm 2016 số hộ nghèo trên địa bàn huyện Lang Chánh là 4.285 hộ thì đến năm 2019 giảm còn 1.895 hộ, thu nhập bình quân đầu người đạt hơn 25 triệu đồng/người/năm...

Trong những năm qua, để hỗ trợ sinh kế, nâng cao thu nhập cho người dân vùng đặc biệt khó khăn, đồng bào DTTS, các cấp ủy đảng, chính quyền từ tỉnh đến địa phương đã ban hành cơ chế, chính sách khuyến khích hộ nghèo chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi; lồng ghép nguồn vốn từ các chương trình, dự án để hộ nghèo có thêm điều kiện phát triển sản xuất. Riêng chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững trong 3 năm qua đã có trên 54,4 nghìn lượt hộ nghèo được tạo điều kiện phát triển sản xuất, đồng thời hỗ trợ thực hiện được 115 mô hình phát triển sản xuất và 22 mô hình giảm nghèo do cấp xã làm chủ đầu tư tại các huyện nghèo, các xã đặc biệt khó khăn vùng bãi ngang ven biển, xã đặc biệt khó khăn, vùng DTTS và miền núi. Đã có gần 1.400 hộ nghèo, hộ cận nghèo, hộ mới thoát nghèo được hưởng lợi từ các dự án, mô hình. Thu nhập của các hộ tham gia dự án, mô hình tăng bình quân từ 1,8 đến 2 lần so với năm 2015; bình quân có khoảng 15% hộ gia đình tham gia dự án, mô hình thoát nghèo hàng năm. Nhiều mô hình giảm nghèo bền vững, thu hút hàng nghìn hộ nghèo tham gia, cụ thể như: Mô hình trồng dưa hấu; hỗ trợ bò giống; chăn nuôi gia súc dưới tán rừng; chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi; mô hình phục tráng rừng luồng ở Quan Hóa, Lang Chánh; nuôi lợn cỏ ở Như Xuân; trồng nghệ dược liệu ở Thạch Thành, Cẩm Thủy; trồng vầu, chuối tiêu hồng, khoai mán ở Quan Sơn; nuôi vịt Cổ Lũng ở Bá Thước...

Xuân Minh