Hành trình đổi mới bắt đầu từ mạch nguồn đoàn kết

Kể từ 0h ngày 01/7/2025, 166 xã, phường mới trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa chính thức vận hành theo mô hình chính quyền địa phương hai cấp. Đây là dấu mốc lịch sử trong tiến trình cải cách bộ máy Nhà nước, thể hiện quyết tâm chính trị của Đảng và Nhà nước trong việc tinh gọn tổ chức, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản trị và gần hơn với Nhân dân.

T oàn cảnh lễ công bố các nghị quyết, quyết định của Trung ương, của tỉnh về sắp xếp tổ chức bộ máy và đơn vị hành chính tỉnh Thanh Hóa.

Không chỉ là sự kiện lớn riêng của Thanh Hóa, bước chuyển này diễn ra đồng loạt trên cả nước, theo tinh thần của Nghị quyết số 1686/NQ-UBTVQH15 ngày 16/6/2025 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội. Nó mang tầm vóc quốc gia, là bước thể chế hóa các định hướng chiến lược đã được xác lập tại Đại hội XIII của Đảng, hướng tới xây dựng một nền hành chính hiện đại, phục vụ tốt hơn quyền lợi chính đáng của người dân và doanh nghiệp.

Ngay trước thời khắc trọng đại ấy, Tổng Bí thư Tô Lâm đã có bài chính luận “Sức mạnh của đoàn kết”, nhằm khẳng định vai trò then chốt của tinh thần đại đoàn kết trong vận hành cải cách hệ thống chính trị. Tổng Bí thư nhấn mạnh: “Chúng ta kiên quyết giữ vững và phát huy sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc, coi đó là ‘mạch nguồn’, là ‘sợi chỉ đỏ’ xuyên suốt...”

Tinh thần ấy không chỉ mang ý nghĩa phương hướng, mà còn là ngọn lửa hun đúc bản lĩnh chính trị cho toàn hệ thống chính quyền các cấp - đặc biệt là đội ngũ cán bộ, đảng viên đang đứng trước những thay đổi về tổ chức, nhiệm vụ, vị trí công tác, và cả tâm thế chính trị.

Mô hình chính quyền địa phương ba cấp (tỉnh - huyện - xã) đã tồn tại nhiều thập niên, nhưng thực tế vận hành cho thấy không ít bất cập: phân cấp không rõ ràng, nhiệm vụ chồng chéo, đầu mối cồng kềnh, ngân sách phân tán, hiệu quả thấp. Việc chuyển sang chính quyền hai cấp là giải pháp hợp lý và kịp thời, vừa tinh gọn bộ máy, vừa nâng cao hiệu quả quản trị.

Tại Thanh Hóa - một trong những địa phương có quy mô sắp xếp đơn vị hành chính thuộc nhóm lớn nhất cả nước - quá trình chuẩn bị đã được thực hiện sớm và bài bản. Theo Kế hoạch số 125/KH-UBND, từ ngày 18 đến 25/6/2025, các xã, phường mới đã tiến hành vận hành thử nghiệm toàn diện: tổ chức các kỳ họp HĐND, diễn tập phương án khẩn cấp, vận hành trung tâm hành chính công, rà soát hệ thống công nghệ thông tin và phương án chỉ đạo, điều hành tại chỗ...

Đồng bộ về hạ tầng kỹ thuật là điều kiện cần, nhưng thành công của đổi mới còn phụ thuộc vào sự thống nhất chính trị, sự đồng thuận xã hội, và đặc biệt là cách thức tổ chức lại con người. Thanh Hóa đã chú trọng bố trí nhân sự theo vị trí việc làm, công khai phương án sắp xếp, tăng cường truyền thông và ổn định tâm lý người dân trước sự thay đổi về địa giới, tên gọi, trụ sở hành chính... Tuy nhiên, không thể phủ nhận những thách thức nhất định. Việc tổ chức lại bộ máy luôn tác động đến tâm tư cán bộ, đảng viên, nhất là những người bị điều chuyển, thay đổi vị trí công tác hoặc tạm thời chưa được bố trí nhiệm vụ mới. Điều này “đòi hỏi sự công minh, đồng thuận và quyết tâm chính trị rất cao, đặc biệt là sự hy sinh lợi ích cá nhân” như nhấn mạnh của Tổng Bí thư Tô Lâm.

Thực tế cho thấy vẫn còn không ít vấn đề cần sớm khắc phục trong quá trình vận hành chính quyền địa phương mới. Chẳng hạn như tiến độ công bố các thủ tục hành chính ở một số bộ, ngành còn chậm, chưa đồng bộ, gây khó khăn trong tổ chức thực hiện ở cấp cơ sở. Song, chính trong bối cảnh ấy, tinh thần đại đoàn kết - như một “mạch nguồn” và “sợi chỉ đỏ” - trở thành trụ cột định hướng hành động. Tổng Bí thư Tô Lâm nhấn mạnh: “Đoàn kết là chiến lược xuyên suốt của Đảng... là điều kiện tiên quyết để mọi công việc cải cách khác diễn ra thuận lợi.”

Đối với Thanh Hóa, điều này đã được cụ thể hóa bằng sự phối hợp nhuần nhuyễn giữa Tỉnh ủy - HĐND - UBND - MTTQ và các tổ chức đoàn thể. Từng xã, từng cán bộ đều ý thức rõ về tính tất yếu của thay đổi, từ đó hành động vì mục tiêu chung. Việc công khai, minh bạch phương án nhân sự, huy động đội ngũ cán bộ giỏi, bố trí các trung tâm hành chính công theo hướng hiện đại - thân thiện, tiếp nhận đầy đủ phản hồi của người dân - đã tạo nền tảng đồng thuận rộng rãi và vững chắc. Vai trò của đội ngũ cán bộ, đảng viên vì vậy càng trở nên then chốt. Bởi họ không chỉ là người thực hiện, còn còn là đại diện cho hình ảnh chính quyền mới: minh bạch, phục vụ, chuẩn mực. Người được giao trọng trách mới cần có tinh thần nhún nhường, biết lắng nghe và gắn kết tập thể. Người lui về vị trí khác vẫn phải tiếp tục phát huy vai trò công dân - đảng viên trách nhiệm

Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Thành Long tặng hoa chúc mừng tỉnh Thanh Hóa.

Lịch sử đã chứng minh: sức mạnh của một hệ thống chính trị không nằm ở số lượng cấp hành chính hay độ đồ sộ của thiết chế công quyền, mà ở sự đồng thuận, thống nhất từ trên xuống dưới, từ trong ra ngoài - nơi mà mỗi cán bộ là một tế bào gắn kết, mỗi người dân là một nhân tố đồng hành. Việc 166 xã, phường mới tại Thanh Hóa đồng loạt đi vào hoạt động không đơn thuần là cải cách hành chính. Đó còn là cam kết mạnh mẽ của Đảng đối với Nhân dân: kiến tạo một chính quyền gần dân - vì dân - của dân, như nhấn mạnh của Tổng Bí thư Tô Lâm: “Không có vũ khí nào lợi hại và hiệu quả hơn sự đồng tâm nhất trí của cả hệ thống chính trị và sự ủng hộ của toàn dân.”

Dưới sự lãnh đạo sáng suốt của Đảng, với bản lĩnh chính trị kiên định và truyền thống đại đoàn kết vững chắc, Thanh Hóa nói riêng và cả nước nói chung hoàn toàn có cơ sở để tin rằng: cuộc chuyển mình này sẽ trở thành thắng lợi thực tiễn. Từ đó, tạo đà phát triển bền vững, văn minh, hiện đại, vì cuộc sống ấm no, hạnh phúc của Nhân dân.

ThS. Nguyễn Thị Yến

GVC Khoa Nhà nước & Pháp luật