Giải quyết những vấn đề cử tri quan tâm kiến nghị về lĩnh vực đất đai, bồi thường giải phóng mặt bằng

Tiếp thu ý kiến, kiến nghị của cử tri gửi tới Kỳ họp thứ 17, HĐND tỉnh khóa XVIII, nhiệm kỳ 2021-2026, UBND tỉnh Thanh Hóa đã chỉ đạo các sở, ban, ngành, đơn vị cấp tỉnh, UBND các huyện, thị xã, thành phố và đơn vị có liên quan tập trung giải quyết những vấn đề cử tri quan tâm kiến nghị về lĩnh vực đất đai, bồi thường giải phóng mặt bằng.

Tuyến đường Vạn Thiện đi Bến En đang được đẩy nhanh tiến độ.

Cử tri TP Thanh Hóa nêu: Tại khoản 1 Điều 28, Quyết định số 16/2023/QĐ-UBND, ngày 20/4/2023 quy định: “1. Lập, thẩm định, phê duyệt kế hoạch thu hồi đất, điều tra, khảo sát, đo đạc, kiểm đếm (sau đây gọi là kế hoạch thu hồi đất). Căn cứ kế hoạch sử dụng đất hàng năm của cấp huyện, kế hoạch giải phóng mặt bằng thực hiện các dự án đầu tư có sử dụng đất trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa hàng năm được phê duyệt: a) Trung tâm Phát triển quỹ đất Thanh Hóa có trách nhiệm lập kế hoạch thu hồi đất đối với các dự án do Trung tâm thực hiện, UBND cấp huyện có trách nhiệm lập kế hoạch thu hồi đất đối với các dự án thuộc thẩm quyền thu hồi đất của UBND tỉnh trên địa bàn, gửi Sở Tài nguyên và Môi trường thẩm định, trình UBND tỉnh phê duyệt”. Căn cứ quy định tại Điều 69 Luật Đất đai năm 2013, đối với dự án thuộc thẩm quyền thu hồi đất của UBND tỉnh thì UBND tỉnh ban hành thông báo thu hồi đất và căn cứ quy định tại Điều 17 Nghị định số 43/2014/NĐ-CP ngày 15/5/2014 của Chính phủ thì trong thông báo thu hồi đất có bao gồm nội dung Kế hoạch điều tra, khảo sát, đo đạc, kiểm đếm, đề nghị UBND tỉnh sửa đổi nội dung trên theo hướng: “Trung tâm Phát triển quỹ đất Thanh Hóa có trách nhiệm lập kế hoạch thu hồi đất điều tra, khảo sát, đo đạc, kiểm đếm đối với các dự án thuộc thẩm quyền thu hồi đất của UBND tỉnh gửi Sở Tài nguyên và Môi trường thẩm định, trình UBND tỉnh phê duyệt. Đối với dự án do Trung tâm Phát triển quỹ đất Thanh Hóa làm nhiệm vụ bồi thường, hỗ trợ, tái định cư mà thẩm quyền thu hồi đất là UBND cấp huyện thì Trung tâm lập kế hoạch thu hồi đất, điều tra, khảo sát, đo đạc, kiểm đếm gửi phòng Tài nguyên và Môi trường thẩm định, trình UBND cấp huyện phê duyệt”.

Theo trả lời: Theo quy định tại khoản 1 Điều 66 Luật đất đai năm 2013 và Quyết định số 4527/QĐ-UBND ngày 17/12/2014, thì UBND cấp tỉnh có thẩm quyền thu hồi đất đối với dự án mà toàn bộ diện tích đất thực hiện dự án là đất do tổ chức, cơ sở tôn giáo, người Việt Nam định cư ở nước ngoài, tổ chức nước ngoài có chức năng ngoại giao, doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài. Ngoài đối tượng nêu tại khoản 1 Điều 66 thì thuộc thẩm quyền thu hồi đất của UBND cấp huyện. Theo quy định của điểm a mục 1.1 khoản 1 Điều 28 Quyết định số 16/2023/QĐ-UBND (nêu trên), thì Trung tâm Phát triển quỹ đất Thanh Hóa có trách nhiệm lập kế hoạch thu hồi đất đối với dự án do Trung tâm thực hiện, UBND huyện có trách nhiệm lập kế hoạch thu hồi đất đối với các dự án do UBND huyện thực hiện, gửi Sở Tài nguyên và Môi trường thẩm định, trình UBND tỉnh phê duyệt đối với các dự án thuộc thẩm quyền thu hồi đất của UBND tỉnh. Các trường hợp ngoài điểm a (tức là không thuộc thẩm quyền thu hồi đất của UBND cấp tỉnh mà thuộc thẩm quyền thu hồi đất của UBND cấp huyện) thì Phòng Tài nguyên và Môi trường có trách nhiệm thẩm định, trình UBND cấp huyện phê duyệt.

Về điều chỉnh, bổ sung Quyết định số 16/2023/QĐ-UBND ngày 20/4/2023 của UBND tỉnh: Là văn bản quy phạm pháp luật; việc điều chỉnh, bổ sung phải tuân thủ trình tự các bước theo quy định của Luật ban hành văn bản quy phạm pháp luật năm 2015. Ngày 5/4/2024, UBND tỉnh có Quyết định số 1342/QĐ-UBND ban hành Kế hoạch triển khai thi hành Luật Đất đai số 31/2024/QH15 trên địa bàn tỉnh và giao cho Sở Tài nguyên và Môi trường chủ trì, phối hợp với Sở Tư pháp, các sở, ngành, đơn vị liên quan và UBND cấp huyện tham mưu cho UBND tỉnh ban hành Quy định về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất trên địa bàn tỉnh được quy định trong Luật Đất đai số 31/2024/QH15. Các kiến nghị của UBND TP Thanh Hoá (như trên) và của các đơn vị khác, UBND tỉnh sẽ giao cho Sở Tài nguyên và Môi trường tiếp thu tối đa khi xây dựng Quy định mới thay thế cho Quyết định số 16/2023/QĐ-UBND ngày 20/4/2023.

Cử tri TP Thanh Hóa kiến nghị: Tại điểm a, b khoản 1 Điều 6 Nghị định số 47/2014/NĐ-CP ngày 15/5/2014 của Chính phủ có nêu “phần diện tích đất ở còn lại sau thu hồi không đủ điều kiện để ở theo quy định của UBND cấp tỉnh”. Đề nghị UBND tỉnh có hướng dẫn, quy định cụ thể, tránh dẫn đến cách hiểu và vận dụng khác nhau trong công tác bồi thường bằng đất ở. Theo trả lời, ngày 12/7/2023, Sở Tài nguyên và Môi trường đã có Công văn số 6245/STNMT-CSĐĐ về việc xác định trường hợp phần diện tích đất ở còn lại đủ điều kiện để ở sau khi Nhà nước thu hồi đất thực hiện dự án Khu đô thị mới thuộc dự án số 4, Khu đô thị mới trung tâm thành phố Thanh Hóa (văn bản đã gửi UBND TP Thanh Hóa). Đề nghị UBND TP Thanh Hóa nghiên cứu Công văn số 6245/STNMT-CSĐĐ ngày 12/7/2023 của Sở Tài nguyên và Môi trường để áp dụng thực hiện; đồng thời thông tin, trả lời kiến nghị của cử tri theo quy định.

Cử tri huyện Hà Trung đề nghị chuyển bàn giao diện tích đất 12ha của Công ty TNHH Tân Hà Trung cho xã Hà Long quản lý để có cơ sở đề nghị huyện lập bổ sung quy hoạch và cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho 79 hộ dân đang sinh sống ổn định ở đây từ năm 1990 đến nay. Theo trả lời, ngày 21/2/2024, UBND tỉnh đã có Công văn số 2259/UBND-NN giao UBND huyện Hà Trung chủ trì, phối hợp với Công ty cổ phần phát triển Tân Hà Trung (trước đây là Công ty TNHH Tân Hà Trung) và các đơn vị liên quan rà soát toàn bộ diện tích đất đối với 12ha đất nêu trên và các khu vực khác tại xã Hà Long thuộc phạm vi đất của Công ty cổ phần Phát triển Tân Hà Trung đã được UBND tỉnh cho thuê đất tại các Quyết định: số 118NN/UBTH ngày 6/2/1996; số 550/QĐ-UBND ngày 8/2/2010; số 5144/QĐ-UBND ngày 4/12/2019; báo cáo UBND tỉnh (qua Sở Tài nguyên và Môi trường) kết quả thực hiện trước ngày 15/5/2024. Vì vậy, trên cơ sở báo cáo tham mưu, đề xuất của Sở Tài nguyên và Môi trường, UBND tỉnh sẽ xem xét giải quyết đối với diện tích đất 12ha của Công ty TNHH Tân Hà Trung quản lý theo quy định.

Cử tri huyện Như Thanh đề nghị tỉnh sớm bố trí kinh phí bồi thường giải phóng mặt bằng để chi trả cho các hộ dân có đất ở nhà ở bị thu hồi giải phóng mặt bằng khi triển khai thực hiện dự án: Tuyến đường nối TP Thanh Hoá đi Cảng hàng không Thọ Xuân đoạn từ cầu Nỏ Hẻn đến Đường tỉnh 514 qua địa phận xã Xuân Du (Như Thanh) được triển khai từ năm 2020. Đến nay, UBND tỉnh mới phân bổ kinh phí để chi trả cho đất nông nghiệp và cây cối hoa màu trên đất, còn lại toàn bộ kinh phí đền bù về đất ở, vật kiến trúc của các hộ chưa có kinh phí để chi trả.

Theo trả lời, Dự án đường nối TP Thanh Hóa với Cảng hàng không Thọ Xuân đoạn từ cầu Nỏ Hẻn đến Đường tỉnh 514 do Sở Giao thông - Vận tải làm Chủ đầu tư, được Chủ tịch UBND tỉnh phê duyệt dự án đầu tư tại Quyết định số 4521/QĐ-UBND ngày 31/10/2019 với quy mô đầu tư nâng cấp, mở rộng 12,113km đường hiện trạng đảm bảo quy mô đường cấp III đồng bằng theo TCVN 4054-2005 với tổng mức đầu tư (TMĐT) là 971,987 tỷ đồng; trong đó, chi phí giải phóng mặt bằng (bao gồm cả dự phòng) là 389,482 tỷ đồng (huyện Triệu Sơn là 359,482 tỷ đồng, Như Thanh là 30 tỷ đồng), chi phí xây dựng là 480,206 tỷ đồng và các hạng mục chi phí khác là 102,299 tỷ đồng.

Hiện nay, Kế hoạch vốn đã bố trí cho chi phí giải phóng mặt bằng của dự án là 69 tỷ đồng (Triệu Sơn là 60,5 tỷ đồng, Như Thanh là 8,5 tỷ đồng); số vốn giải phóng mặt bằng còn thiếu theo TMĐT được phê duyệt là 320,482 tỷ đồng (Triệu Sơn là 299 tỷ đồng, Như Thanh là 21,5 tỷ đồng). Tuy nhiên, qua trình tổ chức thực hiện dự án do có sự thay đổi về cơ chế chính sách đền bù giải phóng mặt bằng, giá đất cụ thể để tính tiền bồi thường khi nhà nước thu hồi đất đã tăng từ 2-3 lần so với dự toán được duyệt; dẫn đến tổng chi phí giải phóng mặt bằng của dự án là 846,1 tỷ đồng (Triệu Sơn 794 tỷ đồng, Như Thanh 52,1 tỷ đồng), tăng 456,6 tỷ đồng so với chi phí đã được phê duyệt trong TMĐT (Triệu Sơn 434,5 tỷ đồng, Như Thanh 22,1 tỷ đồng); nhu cầu vốn cần bổ sung để hoàn thành giải phóng mặt bằng là 777,1 tỷ đồng (Triệu Sơn 733,5 tỷ đồng, Như Thanh 43,6 tỷ đồng). Việc chi phí giải phóng mặt bằng tăng cao đã vượt khả năng cân dối nguồn vốn của tỉnh cho dự án do Kế hoạch đầu tư công trung hạn của tỉnh đã phân bổ hết cho các nhiệm vụ, dự án tại Nghị quyết số 123/NQ-HĐND ngày 11/10/2021 về Kế hoạch đầu tư công trung hạn vốn ngân sách Nhà nước giai đoạn 2021-2025 tỉnh Thanh Hóa.

Nhằm ổn định đời sống Nhân dân trong khu vực bị ảnh hưởng bởi dự án và tạo điều kiện thuận lợi cho việc tiếp tục đầu tư hoàn thành tuyến đường theo Kết luận của đồng chí Đỗ Trọng Hưng, Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh tại Thông báo số 153-TB/VPTU ngày 7/7/2022; trong thời gian tới, UBND tỉnh sẽ chỉ đạo các sở, ngành tham mưu, đề xuất, báo cáo cấp có thẩm quyền sắp xếp ưu tiên bố trí vốn để hoàn thành toàn bộ công tác giải phóng mặt bằng dự án.

Quốc Hương (Tổng hợp)