Xây dựng môi trường du lịch an toàn, thân thiện

Đi du lịch trong bối cảnh dịch bệnh COVID-19 diễn biến phức tạp như hiện nay, điều được du khách quan tâm hàng đầu là yếu tố an toàn. Chính vì vậy, cải thiện và nâng cao chất lượng các chỉ số môi trường tự nhiên, là một trong những nội dung trọng tâm của du lịch Thanh Hóa.

Biểu diễn văn nghệ phục vụ khách du lịch tại bản Đôn, xã Thành Lâm, (Bá Thước).

Theo đó, UBND tỉnh đã ban hành Quy chế phối hợp bảo vệ môi trường trong hoạt động văn hóa, lễ hội, thể thao, du lịch. Đồng thời, phê duyệt Đề án “Xây dựng hệ thống nhà vệ sinh đạt chuẩn phục vụ khách du lịch trên địa bàn tỉnh đến năm 2025 và mẫu nhà vệ sinh phù hợp với từng loại hình du lịch”. Hàng năm, UBND tỉnh đã trình HĐND tỉnh bố trí kinh phí xây dựng hệ thống các nhà vệ sinh công cộng đạt chuẩn phục vụ khách du lịch. Riêng giai đoạn 2016-2020, có 59 nhà vệ sinh công cộng đạt chuẩn phục vụ khách du lịch được hỗ trợ kinh phí xây dựng tại các khu, điểm du lịch. Qua đó, nâng tổng số nhà vệ sinh đảm bảo phục vụ khách tại các khu, điểm du lịch trên địa bàn toàn tỉnh lên 94 (gồm 77 nhà vệ sinh được hỗ trợ kinh phí từ ngân sách tỉnh; 7 nhà vệ sinh được đầu tư từ nguồn ngân sách cấp huyện; 10 nhà vệ sinh được xây dựng từ nguồn vốn xã hội hóa). Với việc xây dựng hệ thống nhà vệ sinh đạt chuẩn, bước đầu đã góp phần cải thiện công tác vệ sinh môi trường và đáp ứng nhu cầu dịch vụ tối thiểu của khách du lịch.

Cùng với đó, các khu, điểm du lịch lớn trên địa bàn tỉnh cũng được hỗ trợ kinh phí để trang bị thùng đựng rác, máy sàng cát, lắp biển báo chỉ dẫn... nhằm nâng cao ý thức của du khách trong công tác bảo vệ môi trường. Đồng thời, UBND các huyện, thị xã, thành phố đã ban hành và thực hiện tốt quy chế về bảo vệ môi trường tại hầu hết các khu, điểm du lịch, các di tích; xây dựng được nhiều mô hình quần chúng tham gia bảo vệ môi trường ở các xã, phường, thị trấn. Ngoài ra, hoạt động thu gom chất thải rắn ở các khu du lịch được tăng cường và từng bước đi vào nền nếp; 90% cơ sở kinh doanh dịch vụ đã ban hành và thực hiện tốt các quy chế về bảo vệ môi trường, nhất là thu gom và xử lý chất thải rắn; 100% cơ sở lưu trú và kinh doanh ăn uống cam kết vệ sinh an toàn thực phẩm; các cơ sở du lịch quy mô lớn đều đã đầu tư công trình vệ sinh công cộng, hệ thống thu gom và xử lý nước thải, chất thải bảo đảm vệ sinh môi trường, áp dụng mô hình giảm thiểu chất thải, tái sử dụng và tái chế chất thải (3R), sử dụng thiết bị tiết kiệm năng lượng và thân thiện với môi trường, góp phần giảm cường độ phát thải khí nhà kính.

Song song với việc làm sạch môi trường tự nhiên, nhằm hướng đến xây dựng hình ảnh điểm đến “Thanh Hóa an toàn, thân thiện và hấp dẫn”, thì môi trường xã hội hay văn hóa giao tiếp, ứng xử văn minh trong du lịch phải là vấn đề cốt lõi. Theo đó, hàng năm, Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy, Ban Dân vận Tỉnh ủy, Ủy ban MTTQ tỉnh, Hội LHPN tỉnh, đoàn thanh niên... đã triển khai xây dựng các mô hình mẫu về ứng xử văn minh trong du lịch tại các khu du lịch trọng điểm. Đồng thời, phát hành 5.000 tranh cổ động về quy tắc ứng xử văn minh du lịch tại các khu du lịch; sản xuất 19.600 ấn phẩm tuyên truyền về Bộ quy tắc ứng xử văn minh trong du lịch. Cùng với đó, một số địa phương trọng điểm du lịch như Sầm Sơn, Nghi Sơn... đã phối hợp chặt chẽ với các ngành chức năng trong công tác bảo đảm an ninh trật tự, an toàn xã hội; niêm yết giá hàng hóa, dịch vụ và bán đúng giá niêm yết; thiết lập lại trật tự các khu dịch vụ, điểm trông giữ xe; quy hoạch bố trí sắp xếp dịch vụ kinh doanh du lịch đảm bảo không gian thông thoáng, thuận tiện cho khách du lịch tham quan và nghỉ dưỡng; kiểm soát tương đối tốt hiện tượng “chặt chém”, bắt chẹt du khách và tình trạng ăn xin, bán hàng rong tại tất cả các khu, điểm du lịch...

Mặc dù vậy, công tác cải thiện môi trường du lịch trên địa bàn tỉnh hiện vẫn tồn tại một số bất cập cần tháo gỡ. Ví như việc thu gom, xử lý rác thải ở các bãi biển vẫn chưa được thực hiện dứt điểm, bởi các bãi biển Hải Tiến, Hải Hòa và một số bãi biển của huyện Quảng Xương vẫn chưa có nhân công vệ sinh môi trường thường trực thu gom rác và sàng cát. Trong khi đó, tại các khu di tích, việc thu gom và tiêu hủy rác còn chậm trễ, nhất là vào thời điểm diễn ra lễ hội. Về thu gom, xử lý nước thải, hiện mới có Khu Du lịch Hải Tiến và Khu Du lịch FLC Sầm Sơn được đầu tư xây dựng hệ thống xử lý nước thải tập trung; còn các địa phương khác, nước thải vẫn chưa được thu gom triệt để, nhất là vào các tháng cao điểm du lịch hè. Một số doanh nghiệp không có báo cáo đánh giá tác động môi trường, kế hoạch bảo vệ môi trường hoặc hồ sơ môi trường tương đương. Vấn đề an ninh trật tự tại một số khu du lịch trọng điểm chưa được thắt chặt, vẫn để xảy ra các vụ gây rối an ninh trật tự (Khu Du lịch biển Hải Tiến)...

Cải thiện môi trường du lịch, cả môi trường tự nhiên và môi trường xã hội, không phải việc trước mắt hay một sớm một chiều, mà phải được tiến hành thường xuyên, liên tục, với tinh thần trách nhiệm cao nhất của các cấp, các ngành, địa phương, đơn vị và từ mỗi cộng động, mỗi người dân. Theo đó, việc tuyên truyền, hướng dẫn triển khai, phổ biến Bộ quy tắc ứng xử văn minh du lịch tại các địa phương phải làm thế nào để các quy tắc ấy “thấm nhuần” và trở thành nếp sống, nếp nghĩ hàng ngày của mỗi người, mỗi cơ quan, đơn vị. Có như vậy thì việc tạo dựng môi trường văn hóa trong du lịch mới có được căn nguyên vững chắc. Cùng với đó, các địa phương cần lắp thêm camera tại một số điểm đến có đông khách du lịch và tăng cường hiệu quả các đường dây nóng phục vụ khách du lịch; tiếp tục xây dựng và hoàn thiện hệ thống nhà vệ sinh đạt chuẩn phục vụ khách du lịch; xây dựng và triển khai các quy định, phương án bảo đảm an ninh trật tự, an toàn xã hội, an toàn cấp cứu du lịch biển, du lịch mạo hiểm; chú trọng tổ chức phát động chiến dịch bảo vệ và làm sạch môi trường, thông qua các phong trào như Tuần lễ xanh, Tháng Hành động về môi trường...

Bài và ảnh: Khôi Nguyên