Bước đột phá trong phát triển BHXH tự nguyện

Bảo hiểm xã hội (BHXH) tự nguyện là loại hình BHXH do Nhà nước tổ chức mà người tham gia được lựa chọn mức đóng, phương thức đóng phù hợp với thu nhập của mình. Đồng thời, được Nhà nước bảo hộ và có chính sách hỗ trợ mức đóng để người tham gia được hưởng các chế độ hưu trí, tử tuất, đặc biệt không vì lợi nhuận và mục đích duy nhất là vì cuộc sống và hạnh phúc của người dân.

Cán bộ, viên chức Phòng Truyền thông BHXH tỉnh tuyên truyền trực tiếp chính sách BHXH tự nguyện cho bà con làng hoa Đông Cương (TP Thanh Hóa).

Với tầm quan trọng của chính sách BHXH tự nguyện, thời gian qua, BHXH tỉnh Thanh Hóa đã tham mưu cho Tỉnh ủy, UBND tỉnh ban hành các văn bản chỉ đạo thực hiện chính sách BHXH, đặc biệt là BHXH tự nguyện; thành lập ban chỉ đạo phát triển đối tượng tham gia BHXH, BHYT, BHTN; tăng cường cải cách hành chính, ứng dụng công nghệ thông tin tạo thuận lợi cho người tham gia thụ hưởng các chính sách, thực hiện tốt các mục tiêu an sinh xã hội của Chính phủ đề ra và đã có nhiều kết quả đáng ghi nhận, đặc biệt, có những bước đột phá trong công tác phát triển BHXH tự nguyện.

Trước đây, bà Lê Thị Minh (61 tuổi), ở thôn Ninh Thôn, xã Yến Sơn (Hà Trung) chỉ tham gia BHXH bắt buộc tại đơn vị công tác 9 năm, rồi sau đó nghỉ việc. Bà nghĩ những năm tháng tham gia BHXH sẽ chỉ có thể giải quyết chế độ một lần. Thế nhưng, khi Nhà nước ban hành chính sách BHXH tự nguyện, đã tạo điều kiện cho những người lao động tự do, những người đang tham gia BHXH bắt buộc nghỉ việc nhưng chưa đủ tuổi và đủ năm đóng BHXH để giải quyết chế độ hưu trí tiếp tục được tham gia BHXH theo hình thức tự đóng. Sau 11 năm tham gia BHXH tự nguyện, cộng với 9 năm tham gia BHXH bắt buộc, năm 2019 bà Minh đã đủ 20 năm tham gia BHXH và được hưởng chế độ hưu trí theo quy định. Bà Lê Thị Minh chia sẻ: "Nhờ chính sách của Đảng và Nhà nước, tôi được tiếp tục tham gia BHXH tự nguyện. Và giờ đây tôi có thể yên tâm an dưỡng tuổi già với khoản lương hưu đảm bảo cho cuộc sống ở vùng quê, con cái không phải lo về các khoản chi tiêu cho mẹ hằng tháng".

BHXH huyện Hà Trung cùng với các tổ chức dịch vụ thu nỗ lực truyền thông chính sách BHXH tự nguyện, BHYT hộ gia đình đến người dân.

Ông Nguyễn Văn Nhân, Chủ tịch UBND xã Yến Sơn, cho biết: "Chính sách BHXH tự nguyện đang trở thành một trong những trụ cột chính của hệ thống an sinh xã hội, thể hiện tính nhân văn, ưu việt và sự quan tâm, trách nhiệm của Đảng và Nhà nước đối với đời sống Nhân dân. Qua tiếp xúc với nhiều người dân là lao động tự do, điều mà chúng tôi nhận thấy là họ thường có tâm lý lo lắng về nguồn thu nhập không ổn định khi về già, rồi các rủi ro, bất trắc liên quan đến vấn đề sức khỏe... Hiểu được điều này, ban chỉ đạo thực hiện chính sách BHXH xã đã chủ động đưa ra các giải pháp, chỉ đạo các tổ chức đoàn thể tăng cường tuyên truyền để phát triển người tham gia. Từ câu chuyện được nhận lương hưu như bà Lê Thị Minh, nhiều người dân trên địa bàn xã cảm thấy thêm an tâm khi về già nếu như tham gia BHXH tự nguyện. Vì thế, ngày càng có nhiều người dân tìm hiểu và đăng ký tham gia BHXH tự nguyện cho mình và người thân".

Trao đổi với ông Phạm Thế Hải, Phó Giám đốc BHXH huyện Hà Trung, được biết: Để phát triển đối tượng tham gia, BHXH huyện đã đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động đến từng nhóm đối tượng, tổ chức nhiều hội nghị tuyên truyền cho người lao động phi chính thức; tổ chức phát tờ rơi; treo băng zôn, khẩu hiệu tuyên truyền chế độ, chính sách BHXH, BHYT đến các thôn, xóm của 20 xã, thị trấn; tổ chức các nhóm nhỏ tuyên truyền đến từng gia đình. Bên cạnh đó, ban chỉ đạo thực hiện chính sách BHXH, BHYT các địa phương cũng tích cực chỉ đạo, triển khai các nhiệm vụ, giải pháp để phát triển số lượng người tham gia. Do vậy, hàng năm tỷ lệ người dân tham gia BHXH tự nguyện trên địa bàn huyện đều tăng.

Theo báo cáo của BHXH tỉnh Thanh Hóa, năm 2023, trên địa bàn tỉnh, số người tham gia BHXH bắt buộc là 407.834 người; tham gia BHXH tự nguyện 82.665 người, là một trong 3 địa phương dẫn đầu toàn quốc về phát triển đối tượng tham gia BHXH tự nguyện. Để đạt được kết quả nổi bật đó, ngành BHXH tỉnh có những cách làm sáng tạo và nhiều kinh nghiệm hay. Theo ông Nguyễn Văn Tám, Giám đốc BHXH tỉnh, việc đưa cấp ủy, chính quyền cùng vào cuộc, phát huy vai trò các già làng, trưởng bản, người có uy tín là yếu tố quyết định trong phát triển đối tượng tham gia BHXH tự nguyện trên địa bàn tỉnh. Tuy nhiên, kết quả này vẫn chưa tương xứng với tiềm năng của tỉnh, tỷ lệ người tham gia BHXH so với lực lượng lao động trong độ tuổi mới đạt khoảng 31% (toàn quốc là 39,25%). Năm 2024, ngành BHXH xác định công tác phát triển đối tượng vẫn là nhiệm vụ trọng tâm; chủ động phối hợp chặt chẽ với các ngành, cấp ủy, chính quyền địa phương và các tổ chức chính trị - xã hội tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động người dân tham gia, để sau này họ được chăm sóc sức khỏe từ nguồn quỹ BHYT và được hưởng chế độ hưu trí khi về già, góp phần đảm bảo an sinh xã hội trên địa bàn tỉnh.

Bài và ảnh: Tô Hà