Biểu tượng sáng ngời của tinh hoa, khí phách, lương tâm dân tộc và thời đại!

Thủ tướng Phạm Văn Đồng, người học trò xuất sắc, cộng sự đắc lực của Chủ tịch Hồ Chí Minh nhấn mạnh: “Hồ Chủ tịch là hình ảnh của dân tộc Việt Nam ngày nay, trong đó có hình ảnh của dân tộc Việt Nam hôm qua và ngày mai. Người thu góp tất cả tinh hoa của dân tộc Việt Nam và tinh hoa của thế giới văn minh, của nhân loại tiến bộ”.

Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh. Ảnh: Khôi Nguyên

Hồ Chí Minh - biểu tượng tinh hoa, khí phách, lương tâm của dân tộc

Sự nghiệp cách mạng vĩ đại của Chủ tịch Hồ Chí Minh thể hiện sự tiếp nối, phát triển đến đỉnh cao ý chí và khát vọng giải phóng của dân tộc. Trên cái nền của lòng yêu nước thương dân, vì nước vì dân, hơn sáu mươi năm hoạt động cách mạng chuyên nghiệp, Hồ Chí Minh tỏ rõ khát vọng cống hiến cho Tổ quốc, Nhân dân và nhân loại. Đó là cái lớn nhất, vĩ đại nhất, giá trị vĩnh hằng của Người.

Trong đêm dài nô lệ, khi cả dân tộc đang bế tắc về tư tưởng, đường lối, tổ chức và phương pháp cứu nước, Nguyễn Ái Quốc - Hồ Chí Minh xuất hiện, đem lại ánh sáng soi đường. Người tiếp nhận và đưa ánh sáng khoa học, cách mạng của Chủ nghĩa Mác - Lênin vào Việt Nam, sáng lập ra Đảng Cộng sản Việt Nam. Dưới ánh sáng của Đảng và Tư tưởng Hồ Chí Minh, cả dân tộc vùng lên, đem sức ta mà tự giải phóng cho ta, rũ bùn đứng dậy chói lòa. Hồ Chí Minh trở thành biểu tượng sáng ngời của khí phách dân tộc, không chỉ chống ách xâm lược của đế quốc - thực dân, giải phóng dân tộc, mà còn xóa bỏ chế độ phong kiến. Người đã hiện thực hóa khát vọng giải phóng của dân tộc, đem lại độc lập và dân chủ cho Nhân dân. Đảng ta khẳng định Người là tượng trưng cho tinh hoa của dân tộc Việt Nam, cho ý chí kiên cường, bất khuất của Nhân dân Việt Nam suốt bốn nghìn năm lịch sử. “Chúng ta thà hy sinh tất cả chứ nhất định không chịu mất nước, nhất định không chịu làm nô lệ”; “Không có gì quý hơn độc lập, tự do!”. Đó là lời hịch của ông cha ta vang vọng từ ngàn xưa, hiện hữu trong tư tưởng, tấm gương Hồ Chí Minh, trở thành ngọn cờ chiến đấu và thắng lợi.

Hoài bão lớn nhất của Người là Tổ quốc được giải phóng, Nhân dân được hạnh phúc; nước ta được hoàn toàn độc lập, dân ta được hoàn toàn tự do, đồng bào ai cũng có cơm ăn áo mặc, ai cũng được học hành. Người phấn đấu cho mục tiêu độc lập dân tộc và CNXH, lãnh đạo toàn dân xóa nghèo nàn, bần cùng, lạc hậu, chăm lo đời sống vật chất và tinh thần của Nhân dân không ngừng được nâng cao. Khát vọng đó là sự tiếp nối và nâng cao tư tưởng của cha ông về một cuộc sống tốt đẹp bền lâu, giang sơn đổi mới, đề cao đại nghĩa, khẳng định chí nhân - “Lấy đại nghĩa thắng hung tàn. Dùng chí nhân thay cường bạo”. Trong Bình ngô đại cáo, Nguyễn Trãi nhấn mạnh: “Xã tắc từ đây vững bền/ Giang sơn từ đây đổi mới/ Càn khôn bĩ rồi lại thái/ Nhật nguyệt tối rồi lại minh/ Để mở nền muôn thuở thái bình/ Để rửa nỗi nghìn thu sĩ nhục”.

Hồ Chí Minh là biểu tượng cho tinh thần đổi mới của dân tộc. Người sớm có tư duy và tầm nhìn xa về xây dựng lại cơ đồ mà tổ tiên đã để lại, để chúng ta theo kịp các nước trên hoàn cầu. Người nghĩ tới sự tươi đẹp của non sông và hy vọng dân tộc Việt Nam bước tới đài vinh quang để sánh vai với các cường quốc năm châu. Trong đạn bom của đế quốc Mỹ, Người thấy trước chiến tranh có thể kéo dài 5 năm, 10 năm, 20 năm hoặc lâu hơn nữa. Hà Nội, Hải Phòng và một số nhà máy, xí nghiệp có thể bị tàn phá; đồng bào ta phải kinh qua gian khổ, có thể phải hy sinh nhiều của, nhiều người, song Nhân dân Việt Nam quyết không sợ. Chúng ta nhất định thắng lợi hoàn toàn. Đó là một điều chắc chắn. Hồ Chí Minh là tượng đài của niềm tin, quyết tâm, đồng tâm và khát vọng. Trong gian khổ, hy sinh, Người nghĩ đến ngày thắng lợi, Nhân dân ta sẽ xây dựng lại đất nước ta đàng hoàng hơn, to đẹp hơn: “Còn non, còn nước, còn người/ Thắng giặc Mỹ, ta sẽ xây dựng hơn mười ngày nay”. Hồ Chí Minh là tượng trưng cho ý chí độc lập, tự do, hạnh phúc, thống nhất, hòa bình, dân chủ, giàu mạnh và phồn vinh của dân tộc.

Hồ Chí Minh - biểu tượng tinh hoa và lương tâm của thời đại

Hồ Chí Minh là người khởi xướng cuộc đấu tranh cho tự do trong thế giới thuộc địa. Người không chỉ cống hiến cho sự nghiệp giải phóng dân tộc mình, mà còn góp phần vào cuộc đấu tranh của các dân tộc trên thế giới, để lại một dấu ấn trong quá trình phát triển của nhân loại vì hòa bình, độc lập dân tộc, dân chủ và tiến bộ xã hội. Người là biểu tượng cho cuộc đấu tranh vì quyền con người, quyền của các dân tộc, đó là quyền được sống, quyền tự do, quyền bình đẳng, quyền mưu cầu hạnh phúc. Thế giới ghi nhận và khẳng định câu nói của Hồ Chí Minh: “Không có gì quý hơn độc lập, tự do!” có giá trị toàn cầu.

Nhạc sĩ người Anh là Eoan Máccôn nói: "Cụ Hồ Chí Minh không chỉ xót thương Nhân dân mình, dân tộc mình, mà ngay khi còn lưu lạc nơi đất khách quê người, Cụ đã thấu hiểu nỗi đau khổ của những người nô lệ châu Phi, châu Mỹ. Cụ là người nhen ngọn lửa giải phóng bừng sáng ở Việt Nam và đang lan nhanh đến mọi lục địa để thiêu cháy mọi áp bức, bất công”. Chính Hồ Chí Minh đã truyền cảm hứng cho Eoan Máccôn viết nhạc phẩm nổi tiếng Bài ca Hồ Chí Minh trong đó có đoạn: “Miền biển Đông, xa tắp nơi chân trời/ Người dân ở đó lầm than đói nghèo/ Từ đau thương Người đi khắp năm châu/ Lòng tin mặt trời chân lý sáng soi/ Hồ, Hồ, Hồ Chí Minh”.

Một nhà thơ Mỹ có lời tựa về Bài ca Hồ Chí Minh như sau: “Trên đời có những vật không bao giờ thay đổi/ Có những con chim không khuất phục bao giờ/ Có những tên người sống mãi với thời gian/ Hồ Chí Minh"...

Thế giới khẳng định Tư tưởng Hồ Chí Minh chẳng những đã trở thành bất diệt, mà còn trở thành sinh động nhờ tấm gương cụ thể về cuộc đời của Người. Tư tưởng sẽ nảy nở ở bất cứ nơi nào cần có một cuộc đấu tranh giống như cuộc đấu tranh đang được tiến hành ở Việt Nam.

Hồ Chí Minh hội tụ nhiều tư tưởng, biểu tượng của sự kết hợp văn hóa Đông - Tây. Quan điểm của Người rất rõ ràng về văn hóa Việt Nam, đó là sự ảnh hưởng lẫn nhau và chung đúc lại của văn hóa Đông phương và Tây phương. Tư tưởng của Người được xây dựng trên cơ sở dung hòa những sự khác biệt, giao hòa những sự đa dạng xoay quanh cái trục, hạt nhân là điều thiện để tăng cường sự hiểu biết, tôn trọng lẫn nhau, xích lại gần nhau của các nền văn hóa, để xóa bỏ tất cả những rào cản, sự hiểu lầm, căng thẳng, bất ổn, bất công, bạo lực và xung đột trên thế giới. Hồ Chí Minh là biểu tượng của sự trao đổi và đối thoại giữa các nền văn hóa. Thế giới nói đến một Hồ Chí Minh, một Cụ Hồ nổi lên như là người Á châu nhất của Á châu nhưng lại là người dễ dàng tiếp xúc nhất với tinh thần của châu Âu. Cụ đã dùng tới nền văn hóa và tâm hồn chính kẻ địch của Cụ làm vũ khí thực hiện sự nghiệp giải phóng. Hồ Chí Minh là biểu tương của sự kết hợp truyền thống với hiện đại, dân tộc và nhân loại, phương Đông và phương Tây.

Hồ Chí Minh là sứ giả, biểu tượng của hòa bình và hữu nghị giữa các dân tộc. Sau thất bại ở Việt Nam, người Pháp phải thừa nhận một sự thật đau đớn về “một nền hòa bình bị bỏ lỡ” do sự hiếu chiến của thế lực cầm quyền và không hiểu được tâm nguyện hòa bình thật sự của Hồ Chí Minh. Xuyên suốt hai cuộc kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ, Hồ Chí Minh luôn luôn giương cao ngọn cờ hòa bình và hữu nghị; khẳng định Nhân dân Việt Nam rất thiết tha, yêu chuộng hòa bình, một nền hòa bình chân chính trong độc lập và tự do. Khát vọng cháy bỏng và thiện chí hòa bình của Hồ Chí Minh bị thực dân Pháp và đế quốc Mỹ từ chối, nhưng lại được nhân loại tiến bộ ghi nhận và đánh giá rất cao. Chủ tịch Hội đồng hòa bình thế giới Rômét Chanđra khẳng định: “Bất cứ nơi nào chiến đấu cho độc lập tự do, ở đó có Hồ Chí Minh và ngọn cờ Hồ Chí Minh bay cao. Bất cứ ở đâu chiến đấu cho hòa bình và công lý, ở đó có Hồ Chí Minh và ngọn cờ Hồ Chí Minh bay cao. Ở bất cứ đâu Nhân dân chiến đấu cho một thế giới mới, chống lại đói nghèo, ở đó có Hồ Chí Minh và ngọn cờ Hồ Chí Minh bay cao”.

Lời của Rômét Chanđra đã nói lên khá đầy đủ về Hồ Chí Minh - biểu tượng sáng ngời về hòa bình, độc lập dân tộc, dân chủ và tiến bộ xã hội của toàn nhân loại.

PGS.TS Bùi Đình Phong