“Kết nghĩa cụm dân cư hai bên biên giới”: Tạo dựng một “phên giậu” đặc biệt

Để giữ vững sự bình yên nơi địa đầu Tổ quốc, cùng với vai trò tiên phong của các lực lượng chuyên trách, thì nhân dân luôn là một “phên giậu” đặc biệt...

Bộ đội biên phòng là "cầu nối" cho việc kết nghĩa giữa các cụm bản 2 bên biên giới.

“Kết nghĩa” hiểu đơn giản nhất là cách để con người ta gắn bó, kết nối với nhau trên cơ sở của tình cảm, nghĩa tình, thậm chí là coi nhau như người thân, anh em, họ hàng. Đó là mối quan hệ mà lợi ích mang lại cho mỗi người hay cả cộng đồng là sự đùm bọc, chia ngọt sẻ bùi khi vui hay hỗ trợ nhau khi khó khăn, hoạn nạn. Với ý nghĩa to lớn, thiết thực ấy, Chỉ thị số 2219/CT-BTLBP, ngày 19-9-2012 của Bộ Tư lệnh Bộ đội Biên phòng về việc tổ chức phong trào “Kết nghĩa cụm dân cư hai bên biên giới” đã ra đời. Trên cơ sở của chỉ thị, đồng thời căn cứ theo thỏa thuận hợp tác kinh tế - xã hội, quốc phòng – an ninh giữa 2 tỉnh Thanh Hóa – Hủa Phăn giai đoạn 2013 – 2015, Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh đã tham mưu cho UBND tỉnh xây dựng và triển khai nội dung “Kết nghĩa cụm dân cư hai bên biên giới” trên tuyến biên giới đất liền.

Là xã đặc biệt khó khăn của huyện nghèo Mường Lát, có tới 23 km đường biên giáp nước bạn Lào, nên công tác bảo vệ chủ quyền, an ninh biên giới quốc gia là một nhiệm vụ hết sức nặng nề đối với lực lượng biên phòng và chính quyền xã Quang Chiểu. Cũng vì lẽ đó, khi triển khai thực hiện việc “Kết nghĩa cụm dân cư hai bên biên giới”, địa phương đã nhận được nhiều sự quan tâm từ phía Đồn Biên phòng Quang Chiểu và huyện Mường Lát. Thông qua các đợt tuyên truyền, vận động của lực lượng biên phòng và chính quyền sở tại, nhằm nâng cao nhận thức cho người dân về ý nghĩa của việc kết nghĩa “liên quốc gia” này, đến nay, xã Quang Chiểu đã tổ chức kết nghĩa cho 4 cụm bản, gồm bản Con Dao, Suối Tút với bản Suối Tung (Lào), bản Mờng với bản Sốp Háo (Lào), bản Pùng với bản Cang Hào (Lào), bản Xim với bản Na Phong Súc (Lào). Đây cũng là một trong 16 xã biên giới có số lượng cụm bản kết nghĩa với nước bạn nhiều nhất và kết quả mang lại từ việc kết nghĩa này cũng ngày càng thấy rõ, khi tình hình an ninh trật tự trên 23 km đường biên luôn được bảo đảm.

Được đánh giá là khu vực có vị trí chiến lược quan trọng về kinh tế - xã hội, quốc phòng - an ninh của tỉnh và cả nước, do đó, tuyến biên giới đất liền Thanh Hóa - Hủa Phăn có chiều dài 213,604 km, với 16 xã thuộc 5 huyện Mường Lát, Quan Hóa, Quan Sơn, Lang Chánh và Thường Xuân, luôn nhận được sự quan tâm đặc biệt. Mặc dù diện tích tự nhiên của 16 xã biên giới chỉ hơn 169,3 km2, chiếm 15,2% diện tích toàn tỉnh, nhưng đây là nơi đứng chân của 3 cửa khẩu là Cửa khẩu quốc tế Na Mèo - Nậm Xôi, Cửa khẩu quốc gia Tén Tằn - Xôm Vẳng và Cửa khẩu phụ Khẹo - Tà Lấu, cùng 6 trạm kiểm soát biên phòng và nhiều đường mòn qua lại biên giới. Cũng bởi địa hình đồi núi phức tạp, giao thông đi lại khó khăn, nên cùng với lực lượng chuyên trách là bộ đội biên phòng, thì chính quyền các địa phương và đặc biệt là nhân dân đang và luôn là lực lượng tại chỗ xung yếu, góp phần bảo vệ chủ quyền an ninh biên giới quốc gia.

Qua công tác tham mưu của bộ đội biên phòng, hiện toàn tuyến biên giới tỉnh Thanh Hóa đã tổ chức ký kết và duy trì hoạt động cho 17 cặp bản kết nghĩa cụm dân cư hai bên biên giới. Kết quả từ mối quan hệ đặc biệt này là nghĩa tình, sự gắn kết giữa các cụm bản được tăng cường. Qua đó, tuyến biên giới giữa 2 tỉnh, 2 nước được bảo vệ ngày càng tốt hơn. Đó là tuyến biên giới nghĩa tình, biên giới hữu nghị chỉ có thể được duy trì và vun đắp trên cơ sở của sự hiểu biết, tôn trọng, hỗ trợ và giúp đỡ lẫn nhau giữa chính quyền và nhân dân hai nước. Điển hình là công tác tăng dày, tôn tạo hệ thống mốc quốc giới được quan tâm thực hiện, trong đó, hệ thống mốc quốc giới Việt Nam - Lào đã hoàn thành trên toàn tuyến với chiều dài 213,604 km, gồm có 88 vị trí/92 cột mốc. Bên cạnh đó, trên địa bàn các huyện biên giới có nhiều tuyến quốc lộ nối với các huyện đồng bằng như Quốc lộ 15A, 15C, 217 và 3 cửa khẩu, tạo lợi thế lớn để Thanh Hóa phát triển kinh tế cửa khẩu, mở rộng hợp tác giao lưu thương mại quốc tế với các tỉnh Bắc Lào và Đông Bắc Thái Lan. Muốn vậy, không cách nào khác là phải xây dựng, duy trì và tăng cường mối quan hệ hữu nghị hợp tác giữa các cụm bản - xã nói riêng, các địa phương và lực lượng quản lý biên giới nói chung.

Tôn trọng chủ quyền quốc gia là nguyên tắc “xương sống” để xây dựng mối quan hệ hữu nghị dọc 2 bên biên giới. Đây cũng chính là cơ sở cho việc kết nghĩa giữa các cụm dân cư hai bên biên giới, nhằm hướng đến mục đích cuối cùng là bảo vệ hệ thống mốc quốc giới và thực hiện các hiệp định, quy chế biên giới. Đồng thời, việc xây dựng tuyến biên giới hữu nghị dựa trên mối quan hệ thân thiết giữa nhân dân 2 nước sẽ giúp lực lượng biên phòng và chính quyền hai bên trao đổi thông tin, cũng như phối hợp đấu tranh với các hoạt động vượt biên, xâm phạm tài nguyên, di cư tự do và đấu tranh với các tệ nạn, tội phạm nguy hiểm khác. Thực tế là, cùng với mối quan hệ truyền thống hữu nghị tốt đẹp giữa 2 nước, việc kết nghĩa giữa các cụm bản dân cư hai bên biên giới những năm qua đã góp phần quan trọng vào việc bảo đảm an ninh trật tự, an toàn xã hội khu vực biên giới, cũng như khu vực các cửa khẩu và chợ biên giới trên địa bàn tỉnh. Cùng với đó, công tác đấu tranh phòng chống tội phạm, đặc biệt là tội phạm ma túy, các đối tượng buôn bán, vận chuyển tiền giả, vũ khí quân dụng trái phép cũng đạt được nhiều kết quả khả quan...

Có thể khẳng định, để giữ vững an ninh biên giới quốc gia trước hết phải bắt đầu từ sự ổn định đời sống nhân dân. Đồng thời, nối được sợi dây gắn kết vừa dẻo dai, vừa bền chặt trên cơ sở hữu hảo, nghĩa tình giữa dân cư dọc 2 bên biên giới, nhằm tạo ra nguồn sức mạnh cố kết biên cương. Đó là điều mà phong trào “Kết nghĩa cụm dân cư hai bên biên giới” đã và đang hướng tới.

Bài và ảnh: Khôi Nguyên