Nhân sự kiện Công bố Quyết định của Thủ tướng Chính phủ công nhận TP Sầm Sơn hoàn thành nhiệm vụ xây dựng nông thôn mới

Tiền đề quan trọng để trở thành đô thị du lịch văn minh, hiện đại

Với quan điểm chỉ đạo xuyên suốt xây dựng nông thôn mới (XDNTM) là quá trình có điểm khởi đầu nhưng không có điểm kết thúc; đồng thời, gắn XDNTM với quá trình đô thị hóa, nhằm hướng tới mục tiêu thành lập phường; trong hơn 1 thập kỷ triển khai chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG) quan trọng này, TP Sầm Sơn đã thể hiện sự quyết tâm, nỗ lực lớn nhằm cán đích NTM. Từ đó, tạo tiền đề hướng đến xây dựng đô thị du lịch văn minh, hiện đại.

Diện mạo nông thôn mới xã Quảng Minh. Ảnh: Khôi nguyên

Quyết tâm chính trị cao

Trên cơ sở nhận thức rõ vai trò, ý nghĩa của Chương trình MTQG XDNTM là cuộc vận động xã hội sâu sắc và toàn diện trên tất cả các lĩnh vực, hướng đến mục tiêu nâng cao đời sống vật chất và tinh thần cho người dân. Do vậy, sau khi tiếp thu các văn bản của Trung ương, của tỉnh; Ban Thường vụ Thành ủy đã tổ chức triển khai quán triệt đầy đủ các quy định, hướng dẫn, chỉ đạo của Chính phủ, các bộ, ngành Trung ương, UBND tỉnh về XDNTM. Đặc biệt, thành phố xác định phải có quyết tâm chính trị cao, cùng sự chủ động, sáng tạo, sâu sát, liên tục của các cấp ủy, chính quyền; đồng thời, nêu cao vai trò, trách nhiệm của người đứng đầu cấp ủy, chính quyền các cấp và của ban chỉ đạo, nhằm huy động cả hệ thống chính trị vào cuộc cùng chung tay XDNTM.

Cùng với đó, trong chỉ đạo và tổ chức thực hiện phải có kế hoạch, thường xuyên kiểm tra, đôn đốc, giám sát việc thực hiện nhiệm vụ để có sự điều chỉnh và giải pháp phù hợp nhằm tháo gỡ khó khăn, vướng mắc. Đồng thời, nhất quán phương châm chỉ đạo là XDNTM phải gắn với quá trình đô thị hóa nông thôn. Ngoài ra, để Chương trình MTQG XDNTM đạt được các mục tiêu kỳ vọng, bên cạnh việc tranh thủ sự hỗ trợ của cấp trên, TP Sầm Sơn xác định lấy người dân là chủ thể, phát huy tinh thần sáng tạo của Nhân dân, gắn với phương châm “Dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra và dân hưởng thụ”. Đồng thời, khuyến khích, huy động tối đa sự hỗ trợ, đóng góp của doanh nghiệp, cá nhân tạo nguồn lực thực hiện XDNTM; làm tốt công tác thi đua, khen thưởng để động viên kịp thời các địa phương làm tốt, các tổ chức, cá nhân có nhiều đóng góp cho XDNTM.

Từ quan điểm chỉ đạo trên, ban chỉ đạo XDNTM thành phố đã xác định việc đầu tiên phải làm là tập trung đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động mọi tầng lớp Nhân dân tham gia. Từ đó, làm cho người dân hiểu rõ vai trò của mình là chủ thể trong XDNTM, dựa vào nội lực là căn bản và tích cực, tự giác, sáng tạo trong quá trình tham gia XDNTM. Cùng với đó, các cơ quan quản lý Nhà nước cần hỗ trợ tích cực và tạo ra các phong trào thi đua sôi nổi trong xã hội và giúp cho cộng đồng chủ động hơn trong quá trình XDNTM. Cụ thể, Ban Tuyên giáo, Ban Dân vận Thành ủy, Ủy ban MTTQ thành phố, các tổ chức đoàn thể xây dựng kế hoạch tổ chức tuyên truyền đến các hội viên, chi hội cơ sở; tổ chức các hội thi sân khấu hóa, thực hiện các mô hình dân vận khéo vận động hội viên chung tay XDNTM. Các xã tuyên truyền trên băng rôn, khẩu hiệu, pano tại các đường trục xã, trục thôn và các điểm công cộng, công sở, trường học. Đồng thời, tích cực tuyên truyền trên các phương tiện thông tin đại chúng; tổ chức các hội nghị phổ biến kiến thức, các hội thi văn nghệ theo từng cụm dân cư, cụm xã về chủ đề XDNTM và cung cấp sổ tay XDNTM; kết hợp tổ chức tuyên truyền tại các hội nghị, lớp tập huấn, dạy nghề, trong sinh hoạt chi bộ, đoàn thể...

Nhà nước và Nhân dân cùng làm

Để làm cơ sở cho việc lãnh đạo, chỉ đạo, Sầm Sơn đã ban hành Đề án XDNTM thị xã Sầm Sơn giai đoạn 2013-2015, định hướng đến năm 2020, nhằm bảo đảm tập trung nhân lực, vật lực cho việc XDNTM trên địa bàn các xã. Đồng thời, HĐND thành phố đã ban hành nhiều nghị quyết khuyến khích phát triển sản xuất, hỗ trợ các chương trình mục tiêu kinh tế - xã hội và XDNTM. Điển hình như: Nghị quyết số 26/NQ-HĐND về ban hành cơ chế, chính sách khuyến khích phát triển ngành nông nghiệp; Nghị quyết số 05/NQ-HĐND về sửa đổi, bổ sung một số điều Nghị quyết số 26/NQ-HĐND, với tổng kinh phí thực hiện cả 2 nghị quyết trên là 2.669,85 triệu đồng. Nghị quyết số 28/NQ-HĐND về việc ban hành chính sách hỗ trợ kinh phí xây dựng đường bê tông liên thôn, xóm, khu phố, với tổng kinh phí thực hiện là 3.330,95 triệu đồng. Nghị quyết số 29/NQ-HĐND về việc ban hành cơ chế hỗ trợ đầu tư xây dựng trường chuẩn quốc gia, với tổng kinh phí thực hiện là 218.185 triệu đồng... Các cơ chế, chính sách hỗ trợ được ban hành đã góp phần khuyến khích, kích cầu cho các xã tích cực đẩy mạnh sản xuất, nâng cao đời sống Nhân dân, hoàn thiện kết cấu hạ tầng nông thôn, xác định lộ trình và đẩy nhanh tiến độ XDNTM.

Cùng với các đề án và cơ chế chính sách kể trên, Ban Dân vận Thành ủy, Ủy ban MTTQ và các tổ chức đoàn thể của thành phố cũng triển khai nhiều mô hình dân vận khéo trong XDNTM mang lại hiệu quả tích cực. Trong đó, hội phụ nữ là một trong những lực lượng nòng cốt tham gia huy động các nguồn lực giúp hội viên phát triển kinh tế; điển hình như ủy thác với Ngân hàng Chính sách xã hội, Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn với tổng số tiền trên 154 tỷ đồng, giúp cho hơn 4.200 lượt hội viên vay; vốn quỹ TYM phát ra trên 60 tỷ đồng, với 3.537 thành viên tham gia. Hội nông dân triển khai với mô hình “Thu gom, xử lý bao bì thuốc bảo vệ thực vật, đảm bảo vệ sinh đồng ruộng và chất lượng an toàn thực phẩm”. Hội cựu chiến binh với mô hình “Cựu chiến binh phối hợp tham gia chỉnh trang nhà văn hóa thôn và xây dựng tủ sách pháp luật tại nhà văn hóa thôn”. Đoàn thanh niên với “Câu lạc bộ thanh niên phát triển kinh tế”...

Đặc biệt, ngay từ khi bắt tay vào thực hiện, TP Sầm Sơn đã quán triệt quan điểm XDNTM là chương trình lớn, cần nhiều vốn, nên phải đa dạng hóa các nguồn lực mới có thể đáp ứng yêu cầu. Do đó, ngoài nguồn vốn hỗ trợ của Trung ương, tỉnh, thành phố, nguồn vốn đối ứng của xã, thì vốn huy động từ Nhân dân đóng vai trò vô cùng quan trọng. Trong giai đoạn 2010-2021, tổng nguồn lực huy động cho XDNTM của thành phố là 977.436 triệu đồng; gồm ngân sách Trung ương 28.399 triệu đồng, chiếm 2,91%; ngân sách tỉnh 40.652 triệu đồng, chiếm 4,16%; ngân sách thành phố 104.036 triệu đồng, chiếm 10,64%; ngân sách xã 80.720 triệu đồng, chiếm 8,26%; nguồn lực từ Nhân dân 723.629 triệu đồng, chiếm 74,03%. Để đảm bảo quản lý, sử dụng có hiệu quả nguồn vốn đầu tư, HĐND, UBND thành phố đã phân bổ, quản lý, sử dụng đảm bảo đúng nguyên tắc, đúng mục đích, đúng đối tượng và nguồn lực chủ yếu là đầu tư, hỗ trợ các xã thực hiện chương trình XDNTM. Nguồn vốn Nhân dân đóng góp và nguồn vốn huy động khác được thực hiện đúng quy định, đảm bảo nguyên tắc công khai, dân chủ, do người dân tự bàn bạc, quyết định, thực hiện đúng quy chế dân chủ, không áp đặt. Nhân dân trực tiếp quản lý, quyết định đầu tư theo đúng các hạng mục trong Đề án XDNTM đã được phê duyệt. Sử dụng có hiệu quả nguồn vốn do Nhân dân đóng góp thông qua các ban phát triển thôn, ban giám sát cộng đồng, đảm bảo sự đồng thuận trong Nhân dân, đáp ứng được yêu cầu về tiến độ, chất lượng xây dựng các công trình phúc lợi phục vụ nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của Nhân dân ở các xã trên địa bàn.

Đẩy mạnh xây dựng NTM sẽ góp phần gia tăng các giá trị vật chất, để thành phố tiếp tục đầu tư, tổ chức các hoạt động văn hóa, từ đó thúc đẩy du lịch phát triển.

Hướng đến sự hài lòng của người dân

Sầm Sơn thực hiện Chương trình MTQG XDNTM qua 2 giai đoạn, gồm: giai đoạn từ 2010-2015, thị xã Sầm Sơn có 1 xã thực hiện XDNTM là Quảng Cư; sang giai đoạn 2016-2020, tiến hành sáp nhập thêm 6 xã của huyện Quảng Xương (Quảng Châu, Quảng Thọ, Quảng Minh, Quảng Vinh, Quảng Hùng và Quảng Đại). Ngày 19-4-2017, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã ban hành Nghị quyết thành lập các phường Quảng Cư, Quảng Châu, Quảng Thọ, Quảng Vinh thuộc thị xã Sầm Sơn (các xã Quảng Châu, Quảng Thọ đã được công nhận đạt chuẩn NTM trước khi thành lập phường). Như vậy, thành phố có 3 xã triển khai XDNTM là Quảng Đại, Quảng Hùng, Quảng Minh và đến nay cả 3 xã đã hoàn thành XDNTM (xã Quảng Đại hoàn thành năm 2015; 2 xã Quảng Hùng và Quảng Minh hoàn thành năm 2019).

Sau hơn 10 năm triển khai thực hiện Chương trình MTQG XDNTM, cơ sở hạ tầng nông thôn trên địa bàn thành phố đã thay đổi nhanh chóng, tạo tiền đề cho khu vực nông nghiệp, nông thôn phát triển toàn diện, rút ngắn khoảng cách giữa đô thị với nông thôn, thành phố. Cụ thể, kinh tế phát triển tích cực, cơ cấu giá trị sản xuất chuyển dịch theo hướng giảm tỷ trọng ngành nông, lâm, thủy sản, tăng nhanh ngành thương mại - dịch vụ và công nghiệp - xây dựng; tốc độ tăng giá trị sản xuất thời kỳ 2010-2020 đạt 16,8%. Sản xuất nông nghiệp phát triển theo hướng tập trung, liên kết sản xuất hàng hóa, từng bước ứng dụng công nghệ cao và đảm bảo an toàn thực phẩm; đồng thời, xuất hiện nhiều mô hình kinh tế có hiệu quả cao trong trồng trọt, chăn nuôi, nuôi trồng thủy sản. Đặc biệt, người nông dân đã bước đầu hình thành tư duy sản xuất hàng hóa...

Hệ thống cơ sở hạ tầng nông thôn được đầu tư đồng bộ theo quy mô lên phường và ngày càng hoàn thiện; giao thông, thủy lợi đáp ứng yêu cầu đi lại thuận tiện và thuận lợi cho sản xuất; trường, trạm, nhà văn hóa các thôn được đầu tư xây dựng khang trang, chợ nông thôn được xây mới và chuyển đổi mô hình quản lý, sửa chữa đáp ứng nhu cầu giao thương, buôn bán của người dân, tạo điều kiện thuận lợi cho phát triển kinh tế. Công tác xây dựng Đảng, chính quyền, đoàn thể vững mạnh; công tác giáo dục chính trị tư tưởng cho cán bộ, đảng viên, công tác đánh giá, quy hoạch, đào tạo và sử dụng cán bộ luôn được quan tâm; công tác kiểm tra, giám sát trong Đảng được duy trì. Tình hình quốc phòng - an ninh được củng cố vững chắc, an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội luôn được duy trì ổn định...

Để Chương trình XDNTM đi đến đích cuối cùng là mang lại cuộc sống ấm no, hạnh phúc hay hướng đến sự hài lòng của người dân, trong quá trình triển khai thực hiện, TP Sầm Sơn đã tăng cường tuyên truyền để cán bộ, đảng viên và Nhân dân hiểu đúng, hiểu sâu về chủ trương, ý nghĩa, mục đích Chương trình XDNTM. Đồng thời, nghiêm túc thực hiện các nguyên tắc dân chủ, công khai, minh bạch, thực sự quan tâm tới lợi ích thiết thực của người dân trong việc quyết định lựa chọn nội dung, quản lý, giám sát và đánh giá kết quả thực hiện Chương trình XDNTM ở địa phương. Đặc biệt, coi người dân là chủ thể trực tiếp để từ đó tạo được sự đồng thuận cao trong cả hệ thống chính trị và mọi tầng lớp Nhân dân. Tính đến năm 2020, thu nhập bình quân đầu người toàn thành phố đạt 49,28 triệu đồng/người/năm, tăng 28,28 triệu đồng so với năm 2010 (năm 2021 đạt 53,36 triệu đồng/người/năm, tăng 32,36 triệu đồng so với năm 2010); trong đó, thu nhập bình quân của 3 xã Quảng Hùng, Quảng Đại, Quảng Minh là 50,9 triệu đồng/năm, tăng 36,4 triệu đồng so với năm 2010.

Diện mạo TP Sầm Sơn ngày càng khang trang hơn.

Từ kết quả đạt được, TP Sầm Sơn phấn đấu đến năm 2025 có 3/3 xã lên phường; đồng thời, duy trì, nâng cao chất lượng tiêu chí NTM gắn với XDNTM nâng cao, NTM kiểu mẫu và từng bước đô thị hóa các xã. Để hiện thực hóa mục tiêu trên, thành phố đã và đang tiếp tục huy động sự tham gia tích cực của cộng đồng, lồng ghép các nguồn vốn đầu tư từ các chương trình cùng với xây dựng cơ sở hạ tầng kỹ thuật đô thị, đủ tiêu chí lên phường và tránh lãng phí nguồn lực đầu tư. Trên cơ sở quy hoạch đối với các xã đạt chuẩn NTM, tổ chức sản xuất hợp lý theo chuỗi giá trị, nhất là sản xuất nông nghiệp sạch, an toàn, áp dụng công nghệ cao; gắn sản xuất nông nghiệp với công nghiệp, dịch vụ; gắn phát triển nông thôn với đô thị. Đồng thời, xây dựng xã hội nông thôn dân chủ, bình đẳng, ổn định, giàu bản sắc văn hóa truyền thống, an ninh được giữ vững, Nhân dân được thụ hưởng đời sống vật chất và văn hóa tinh thần ngày càng cao hơn. Đặc biệt, chú trọng tạo dựng môi trường tự nhiên, môi trường văn hóa an toàn, thân thiện gắn với khai thác và phát huy nguồn tài nguyên tự nhiên, tài nguyên nhân văn hết sức đa dạng, tươi đẹp phục vụ phát triển du lịch. Từ đó, hướng đến xây dựng Sầm Sơn trở thành một đô thị du lịch văn minh, hiện đại, đáng đến và đáng sống của Thanh Hóa nói riêng, Việt Nam nói chung.

Khôi Nguyên