Làng quê nông thôn mới nâng cao, kiểu mẫu... vào xuân

Với niềm vui hân hoan của những ngày đầu năm mới, những làng quê nông thôn mới nâng cao, kiểu mẫu cũng đang rộn ràng vào xuân với biết bao niềm tin, hy vọng, mục tiêu phấn đấu.

Không khí lao động hăng say, nhộn nhịp trên cánh đồng trồng khoai tây của anh Lê Duy Trọng, Bí thư Đoàn xã Hoằng Tiến (Hoằng Hóa).

Mặc cho những cơn mưa bụi và cái rét đậm như muốn cản bước chân người du xuân, chúng tôi về xã nông thôn mới (NTM) nâng cao Hoằng Tiến (Hoằng Hóa). Mở đầu câu chuyện một cách thân tình, cởi mở, ông Lê Văn Nam, Chủ tịch UBND xã Hoằng Tiến thẳng thắn chia sẻ: “Mục tiêu quan trọng nhất của việc xây dựng NTM nâng cao là gì? Nói một cách ngắn gọn và dễ hiểu nhất, đó là làm cho diện mạo nông thôn, đời sống Nhân dân được nâng lên về mọi mặt”.

Trong những năm qua, được sự quan tâm, tạo điều kiện của các cấp, các ngành và quan trọng nhất là sự chung sức, đồng lòng, năng động, sáng tạo, quyết tâm của cấp ủy đảng, chính quyền và Nhân dân, xã Hoằng Tiến như đang thay da đổi thịt từng ngày. Năm 2021, tổng giá trị sản xuất đạt 386 tỷ 381 triệu đồng (111,6% kế hoạch); tốc độ tăng giá trị sản xuất đạt 11,6%, tăng 6,7% so với cùng kỳ và tăng 1,1% so với kế hoạch; thu ngân sách Nhà nước vượt so với kế hoạch đề ra; các nguồn vốn huy động để đầu tư phát triển tăng khá. Năm 2021, thu nhập bình quân đầu người của xã đạt 63,8 triệu đồng; tỷ lệ hộ nghèo còn 2,14%.

Kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội tiếp tục được đầu tư nâng cấp đồng bộ. Tái cơ cấu nông nghiệp, tích tụ ruộng đất bước đầu mang lại hiệu quả, hình thành vùng sản xuất nông nghiệp hàng hóa quy mô lớn, một số mô hình đã ứng dụng khoa học, công nghệ trong sản xuất...

Sự học trên vùng đất biển tiếp tục được phát triển toàn diện, chất lượng giáo dục đại trà có chuyển biến tích cực. Hoàn thành nhiệm vụ năm học 2020-2021, tỷ lệ học sinh xét tốt nghiệp tiểu học vào THCS đạt 100%; tỷ lệ đậu vào THPT đạt 75%; nhiều học sinh đạt giải tại các kỳ thi cấp tỉnh, huyện: 1 giải ba, 1 giải khuyến khích cấp tỉnh; 10 giải nhất, 21 giải nhì, 36 giải ba và 34 giải khuyến khích cấp huyện. Trường Tiểu học Lê Xuân Lan - ngôi trường mang tên nhà cách mạng, nhà giáo mẫu mực Lê Xuân Lan, người con ưu tú của quê hương Hoằng Hóa được Chủ tịch UBND tỉnh công nhận danh hiệu cơ quan, đơn vị kiểu mẫu...

Trong màn mưa lất phất, nhìn cánh đồng khoai tây của anh Lê Duy Trọng (34 tuổi, xã Hoằng Tiến), Bí thư Đoàn xã Hoằng Tiến phát triển xanh tốt mới nhận rõ hơn khí xuân, sức xuân căng tràn trên vùng quê này. Anh Trọng chia sẻ: “Chương trình xây dựng NTM nói chung đã tạo ra rất nhiều cơ hội, điều kiện thuận lợi để tổ chức, cá nhân vươn lên phát triển kinh tế, cống hiến sức mình xây dựng quê hương, đất nước”.

Quyết định lập thân lập nghiệp với bờ xôi ruộng mật quê hương, mạnh dạn thử sức mình trong lĩnh vực nông nghiệp, anh Trọng trăn trở với từng cây ngô ngọt, củ khoai tây, trang trại chăn nuôi... Anh Trọng nhìn nhận: “Trước khi du lịch phát triển như hiện tại thì người dân xã Hoằng Tiến đã bao đời canh tác nông nghiệp. Điều kiện tự nhiên, tập quán sản xuất, đức tính chăm chỉ, cần cù, chịu thương chịu khó của người dân xã Hoằng Tiến là nền tảng thuận lợi, phù hợp để xây dựng mô hình sản xuất cánh đồng mẫu lớn”. Nhận thức sâu sắc điều đó, được sự quan tâm, động viên, tạo điều kiện của cấp ủy đảng, chính quyền địa phương, năm 2020, anh Trọng mạnh dạn nhận 10 ha đất ở khu vực thôn Kim Sơn – thôn NTM kiểu mẫu của xã để đầu tư, liên kết với Công ty CP Thực phẩm xuất khẩu Đồng Giao (Ninh Bình) trồng cây ngô ngọt.

Khác biệt mới có thể tạo nên giá trị, anh Trọng áp dụng khoa học - kỹ thuật từ công đoạn lên luống, làm đất, phun thuốc bảo vệ thực vật bằng thiết bị bay không người lái... góp phần giảm thiểu chi phí, bảo vệ môi trường, tránh độc hại cho người lao động, nâng cao chất lượng sản phẩm, đáp ứng yêu cầu, tiêu chuẩn khắt khe từ phía đơn vị liên kết, thị trường tiêu thụ... Do đó, vụ đông xuân 2021, sản lượng ngô ngọt đạt khoảng 16 tấn/ha. Với giá bán khoảng 3.800 đồng/kg, anh Trọng đạt mức doanh thu khoảng hơn 600 triệu đồng. Cánh đồng ngô ngọt của anh Trọng góp phần giải quyết việc làm cho 25 – 30 lao động thời vụ ở địa phương với mức thu nhập dao động từ 200 – 250 nghìn đồng/ngày. Cùng với đó, anh Trọng tận dụng phế phẩm nông nghiệp như thân, lá cây ngô bán cho các công ty chế biến thức ăn chăn nuôi...

Nhằm thực hiện có hiệu quả việc chuyển đổi cơ cấu cây trồng, nâng cao giá trị sản xuất nông nghiệp trên diện tích canh tác, phát huy vai trò xung kích, lập thân lập nghiệp của thanh niên, anh Trọng mạnh dạn thí điểm mô hình trồng cây khoai tây Marabel của Đức trên diện tích trồng ngô ngọt trước đây, liên kết với Công ty CP Nông nghiệp quốc tế An Việt (xã Hoằng Đức, Hoằng Hóa) bao tiêu sản phẩm. Cả xã có 10 ha diện tích trồng khoai tây, trong đó riêng anh Trọng làm 4 ha. Anh Trọng cho biết: “Ngay từ khi quyết định thử sức trong lĩnh vực nông nghiệp, tôi mong muốn xây dựng được mô hình có hiệu quả để trình diễn và khẳng định cho người dân thấy hướng phát triển cây nông nghiệp hàng hóa là đúng, từ đó động viên, khuyến khích Nhân dân tích tụ ruộng đất, mở rộng vùng sản xuất, ứng dụng khoa học công nghệ trong sản xuất nông nghiệp”.

Nhìn cánh đồng khoai tây trước mặt, anh Trọng hào hứng khoe: “Cách đây chừng hơn một tháng, cây khoai chỉ tà tà trên mặt đất, ấy vậy mới ra giêng thôi, ngậm đủ lộc xuân nên cây đã phát triển tốt, thảm xanh mơn mởn cả một vùng đất như thế này”. Nếu điều kiện thời tiết thuận lợi, chăm sóc tốt, dự kiến sản lượng khoai tây đạt khoảng 30 – 35 tấn/ha. Với giá bán khoảng 7.000 đồng/kg, anh Trọng dự kiến doanh thu đạt từ 800 – 900 triệu đồng/4 ha. “Xuân này xem chừng hứa hẹn nhiều niềm vui, thắng lợi mới rồi đây” – anh Trọng nói vui.

Ngược miền thượng du, bản Bơn (xã Mường Mìn, Quan Sơn) – bản NTM kiểu mẫu rộn ràng thanh âm, phơi phới khí xuân, sắc xuân trên những cánh hoa đào, hoa mận, bếp lửa nhà sàn... Bản Bơn cách trung tâm xã Mường Mìn 3km, phía Bắc giáp với xã Sơn Thủy, phía Nam giáp với bản Chiềng, phía Đông giáp với xã Sơn Điện, phía Tây giáp với xã Sơn Thủy. Mặc dù còn nhiều khó khăn, thử thách nhưng trong những năm qua, bản Bơn đã không ngừng quyết tâm, kiên trì phấn đấu, từng bước gặt hái được nhiều kết quả tiêu biểu, đáng ghi nhận.

Xuất phát điểm là một trong những bản khó khăn của xã Mường Mìn, sau nhiều nỗ lực, năm 2015, bản Bơn được công nhận là bản NTM. Tạo đà vững chắc, bản Bơn tiếp tục giữ vững và nâng cao các tiêu chí, đoàn kết, chung tay góp sức xây dựng bản NTM nâng cao, NTM kiểu mẫu gắn với phong trào “toàn dân xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư”.

Mộc mạc trong cách hiểu, cách làm, từ nhận thức đến hành động, bản Bơn xác định công tác tuyên truyền là nhiệm vụ quan trọng hàng đầu trong triển khai, thực hiện xây dựng NTM kiểu mẫu. “Bằng nhiều hình thức tuyên truyền với phương châm “Dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra và dân thụ hưởng”, Chi ủy, ban cán sự bản Bơn đã làm cho dân hiểu rõ mục đích, ý nghĩa, tạo được niềm tin và sự đồng thuận nhất trí cao trong Nhân dân, từ đó Nhân dân tự giác, tích cực tham gia hưởng ứng, chủ động thực hiện các phong trào, hăng hái trong lao động sản xuất, phát triển kinh tế, chỉnh trang nhà cửa, đầu tư công trình vệ sinh, bảo vệ môi trường, xanh, sạch, đẹp, hiến đất, hiến cây...” – ông Lương Văn Thủy, Chủ tịch UBND xã Mường Mìn cho biết.

Cùng với đó, bản Bơn chú trọng nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho người dân thông qua nhiều việc làm thiết thực, hiệu quả, như: đẩy mạnh công tác vệ sinh môi trường, phát triển kinh tế vườn hộ, chăm lo công tác giáo dục, nâng cao nhận thức của người dân trong việc thực hiện nếp sống văn hóa...

Sau 5 năm kể từ thời điểm đạt chuẩn NTM, bản Bơn được công nhận bản NTM kiểu mẫu vào đầu năm 2021. Diện mạo bản làng ngày càng khang trang, xanh, sạch, đẹp; kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội được đầu tư nâng cấp, 100% các tuyến đường liên bản được rải nhựa, bê tông hóa; 100% hộ dân trong bản đều được sử dụng điện lưới quốc gia; 100% số hộ có nhà ở đạt tiêu chuẩn, 100% số hộ sử dụng nước sạch hợp vệ sinh và nước sạch theo quy định. Bản có mô hình liên kết sản xuất gắn với tiêu thụ nông sản chủ lực của địa phương, từng bước ứng dụng khoa học - kỹ thuật vào sản xuất, góp phần nâng cao năng suất, giải quyết việc làm, tăng thu nhập, cải thiện đời sống cho Nhân dân. Các phương diện giáo dục, y tế, văn hóa có bước phát triển; an ninh - quốc phòng, trật tự xã hội được giữ vững... Bản không còn hộ nghèo; thu nhập bình quân đầu người được cải thiện; tỷ lệ học sinh đến trường các bậc học từ mầm non đến THPT đạt 100%; tỷ lệ người dân tham gia BHYT đạt 100%...

Mùa xuân này, anh Trọng và nhiều người dân của xã Hoằng Tiến đang khấp khởi hy vọng về một mùa vàng bội thu trên những cánh đồng khoai tây. Trên bản Bơn, tiếng nói cười đã rộn ràng trên nương rẫy. Bên cạnh cây vầu, cây nứa, luồng, bản Bơn đang từng bước thực hiện mục tiêu nhân rộng mô hình kinh tế hiệu quả, hình thành du lịch cộng đồng, tìm hướng đi mới phát triển kinh tế - xã hội của địa phương... NTM nâng cao hay kiểu mẫu, đó chỉ là dấu mốc không phải là điểm “về đích” nhưng là động lực, điểm tựa để mỗi vùng quê trên mảnh đất xứ Thanh này vững bước trên hành trình vươn tới tương lai.

Bài và ảnh: Hương Thảo