Vì sao nhiều mặt bằng quy hoạch khu dân cư người dân chậm được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất?

Người dân mua đất, xây nhà ở ổn định lâu dài tại nhiều mặt bằng quy hoạch (MBQH) khu dân cư trên địa bàn TP Thanh Hóa nhưng vẫn chưa được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (GCNQSDĐ) theo quy định. Việc chậm cấp GCNQSDĐ đã gây không ít khó khăn, bất cập cho người dân trong việc thực hiện các thủ tục hành chính.

Người dân tại MBQH 08 phường Nam Ngạn, TP Thanh Hóa ở ổn định từ 10 năm nay nhưng vẫn chưa được cấp GCNQSDĐ.

Mất quyền lợi vì thiếu GCNQSDĐ

Tại MBQH 2125 giai đoạn 1 ở phường Đông Vệ các hộ dân dù đã xây dựng nhà và ở ổn định lâu dài nhưng vẫn chưa được cấp GCNQSDĐ theo quy định. Bà Nguyễn Thị Thùy - cư dân sinh sống tại đây nói: “Gia đình tôi đã xây dựng nhà ở và hoàn tất các nghĩa vụ tài chính nhưng vẫn không biết đến bao giờ mới được cấp GCNQSDĐ. Việc chưa được cấp GCNQSDĐ khiến gia đình tôi mất quyền lợi ngay trên chính mảnh đất của mình”.

Tương tự, gia đình bà Lê Thị Trang dù mua đất từ lâu nhưng đến đầu năm 2022 gia đình bà mới có điều kiện xây dựng nhà ở. Những tưởng, sau khi xây nhà, làm đúng thiết kế theo quy định, hoàn tất các nghĩa vụ tài chính thì gia đình sẽ nhanh chóng được cấp GCNQSDĐ để làm thủ tục vay mượn ngân hàng lấy vốn đầu tư kinh doanh, nhưng đến nay gia đình bà vẫn chưa được cấp GCNQSDĐ, khiến gia đình bà gặp không ít khó khăn.

Qua tìm hiểu được biết việc chậm cấp GCNQSDĐ diễn ra tại nhiều MBQH khu dân cư trên địa bàn TP Thanh Hóa như: MBQH 08 phường Nam Ngạn; MBQH số 2349, số 1279, số 1279 phường Quảng Hưng... Việc chậm cấp GCNQSDĐ không chỉ làm ảnh hưởng đến quyền lợi của người sử dụng, mà còn làm mất đi niềm tin của người dân khi có nhu cầu mua bất động sản tại các MBQH khu dân cư.

Tại MBQH 08 phường Nam Ngạn, dù các hộ dân đã vào ở ổn định hơn 10 năm, nhưng đến nay vẫn chưa được cấp GCNQSDĐ. Ông Lê Nhân Phương cư trú tại đây cho biết: “Khi làm thủ tục mua đất, Công ty CP Kim loại màu Bắc Hà hứa hẹn khi nào người dân xây nhà xong, 1 tháng sau sẽ được cấp GCNQSDĐ. Vậy nhưng, từ năm 2010 đến nay các hộ dân luôn phải sống trong tình cảnh “mòn mỏi” chờ đợi”. Còn ông Lê Văn Ngũ cùng ở MBQH 08 cho biết dù đã nhiều lần chính quyền địa phương tổ chức đối thoại với doanh nghiệp, người dân, nhưng vẫn không có kết quả.

Đâu là nguyên nhân?

Phó Trưởng Phòng Tài nguyên và Môi trường TP Thanh Hóa Lê Hùng Anh cho biết: Về quy trình, sau khi đơn vị trúng đấu giá thì Nhà nước sẽ cấp GCNQSDĐ tổng (trường hợp các đơn vị trúng đấu giá đã thực hiện hoàn tất các nghĩa vụ tài chính). Từ đó, các đơn vị trúng đấu giá có nghĩa vụ thực hiện việc xây thô (đối với những vị trí bắt buộc theo quy hoạch), trên cơ sở xây thô hoàn thiện đơn vị sẽ căn cứ trên giấy chứng nhận tổng để tách GCNQSDĐ riêng cho hộ dân.

Nhiều trường hợp người dân thỏa thuận tự xây dựng với chủ đầu tư, tuy nhiên quá trình xây dựng lại không đúng với thiết kế, khi thẩm định không đúng quy hoạch sẽ không cấp GCNQSDĐ. Đây là tình trạng phổ biến tại nhiều mặt bằng.

Hiện nay trên địa bàn TP Thanh Hóa có 9 MBQH đấu giá tổng còn nhiều tồn đọng kéo dài khiến người dân chưa được cấp GCNQSDĐ theo quy định, đó là MBQH 08 phường Nam Ngạn; MBQH số 2349, số 1279, số 11808 phường Quảng Hưng; MBQH số 934, số 2107, số 4704 phường Đông Hải; MBQH số 6804 phường Phú Sơn; MBQH số 1078 phường Đông Vệ.

Những tồn đọng tại các MBQH này có thể kể đến như: Việc các đơn vị trúng đấu giá đất còn nợ đọng nghĩa vụ tài chính, chưa hoàn chỉnh các hồ sơ, thủ tục, xây thô theo thiết kế đô thị; có đơn vị đã được cấp GCNQSDĐ theo tiến độ nộp tiền, song GCNQSDĐ tổng đã mang đi cầm cố ngân hàng; năng lực tài chính của một số doanh nghiệp gặp nhiều khó khăn nên không thể hoàn chỉnh thủ tục mua bán cho các hộ dân mua đất... Để giải quyết những vướng mắc trên, từ tháng 4-2022 Ban Thường vụ Tỉnh ủy Thanh Hóa đã chỉ đạo TP Thanh Hóa giải quyết các vấn đề tồn đọng, vướng mắc kéo dài trong công tác cấp GCNQSDĐ cho hộ gia đình, cá nhân tại 9 mặt bằng đấu giá tổng này.

Sau nhiều lần làm việc và đôn đốc các doanh nghiệp tại 9 MBQH khẩn trương tháo gỡ những vướng mắc thực hiện nghiêm việc cấp GCNQSDĐ cho các hộ dân, dù đã có những chuyển biến song vẫn còn chậm và tỷ lệ được cấp GCNQSDĐ còn thấp. Có thể kể đến như: MBQH 08 phường Nam Ngạn, Công ty CP Kim loại màu Bắc Hà là đơn vị trúng đấu giá quyền sử dụng đất theo Quyết định số 1244/QĐ-UBND, ngày 27-4-2009 của UBND TP Thanh Hóa, trong số 201 lô đủ điều kiện chuyển quyền sử dụng đất cho người dân/296 lô đã được cấp GCNQSDĐ tổng, công ty đã phối hợp với các hộ gia đình, cá nhân và các đơn vị liên quan cấp được 51 GCNQSDĐ cho các hộ dân đợt 1 và 2, đồng thời đang phối hợp với các hộ dân để hoàn thiện hồ sơ đề nghị cấp GCNQSDĐ đợt 3 cho 35 hộ (đã lập thêm được 17 hồ sơ đề nghị cấp GCNQSDĐ cho các hộ dân). Hay như tại MBQH số 1279 phường Quảng Hưng, Công ty CP Công nghiệp Tự Cường là đơn vị trúng đấu giá quyền sử dụng đất theo Quyết định số 4680/QĐ-UBND, ngày 29-12-2009 của UBND TP Thanh Hóa. Công ty đã được cấp GCNQSDĐ tổng đối với 112 lô/tổng số 138 lô cần cấp. Song đến nay công ty này mới chỉ lập được 52 hồ sơ đề nghị cấp GCNQSDĐ cho các hộ dân.

Cá biệt, có những đơn vị doanh nghiệp, mặc dù UBND thành phố đã nhiều lần thúc giục, nhưng vẫn cố tình “chây ì” trong việc triển khai phối hợp giải quyết, cấp GCNQSDĐ cho người dân. Cụ thể, với MBQH số 11808 phường Quảng Hưng (điều chỉnh từ MBQH số 1040/QĐ-UBND, ngày 6-3-2013) và MBQH số 1078 phường Đông Vệ do Công ty CP Thương mại và Xây dựng Thanh Minh là đơn vị trúng đấu giá quyền sử dụng đất. Đến nay, công ty này chưa thực hiện được các chỉ đạo của UBND thành phố, không xuất trình được giấy chứng nhận tổng (bản gốc). Do đó, UBND thành phố kiến nghị chuyển hồ sơ đến cơ quan chức năng xem xét, xử lý theo quy định pháp luật.

Nhóm PV Phòng BĐ-TL