Huyện Thạch Thành phát triển cây ăn quả theo hướng tập trung

Một số loại cây ăn quả trên địa bàn huyện Thạch Thành đã khẳng định chất lượng và trở thành cây chủ lực trong phát triển kinh tế, như: cam, bưởi, ổi, thanh long, mít... Hiện nay, tổng diện tích cây ăn quả trên địa bàn huyện hơn 2.490 ha, sản lượng khoảng 39.864 tấn/năm; trong đó, diện tích cây ăn quả tập trung quy mô lớn hơn 700 ha; diện tích được cấp chứng nhận VietGAP, GlobarGAP là 98 ha.

Nông dân xã Thành Tâm (Thạch Thành) chăm sóc ổi lê Đài Loan.

Theo báo cáo của UBND huyện Thạch Thành, hiện cây ăn quả có múi như cam, bưởi là một trong những sản phẩm chủ lực của huyện, với diện tích hơn 500 ha, sản lượng bình quân hàng năm hơn 10.000 tấn, doanh thu từ 500 - 600 triệu đồng/ha/năm. UBND huyện xây dựng nhãn hiệu chứng nhận cho sản phẩm cam Vân Du và đã được cấp văn bằng bảo hộ, đây là điều kiện thuận lợi để phát triển, quảng bá thương hiệu, tiêu thụ sản phẩm. Cùng với sự phát triển cây có múi, một số loại cây ăn quả cũng đã hình thành vùng sản xuất tập trung và cho hiệu quả kinh tế cao, như: ổi, mít, thanh long, mắc ca... với diện tích tập trung khoảng 600 ha, sản lượng hơn 12.000 tấn/năm.

Nhằm từng bước khai thác tiềm năng về đất đai và phát triển bền vững, hiệu quả các loại cây ăn quả trên địa bàn, Huyện ủy, UBND huyện đã phối hợp với Học viện Nông nghiệp Việt Nam thực hiện quy hoạch vùng cây ăn quả sản xuất tập trung quy mô lớn. Một số vùng cây ăn quả tập trung đã được hình thành, có điều kiện ứng dụng công nghệ cao trong sản xuất và đã nâng cao năng suất, sản lượng, giá trị trên đơn vị diện tích, thu nhập bình quân của các mô hình ước đạt khoảng 300 triệu đồng/ha/năm. Điển hình như 4 mô hình trồng cam, bưởi ứng dụng hệ thống tưới và thâm canh (quy mô hơn 20 ha/mô hình), tại xã Thành Công và thị trấn Vân Du; 2 mô hình trồng thanh long (quy mô 5 ha/mô hình), tại các xã Thành Tiến, Thành Tâm; mô hình trồng mít Thái tại xã Thành Tâm, quy mô 2 ha; mô hình trồng ổi lê Đài Loan tại xã Thành Tâm, quy mô 5 ha; mô hình trồng cây mắc ca tại thị trấn Vân Du, quy mô 20 ha... Nhiều doanh nghiệp, chủ trang trại đã ứng dụng các tiến bộ khoa học - kỹ thuật vào trồng cây ăn quả đạt hiệu quả, như: Hệ thống tưới tự động, tưới và chăm sóc tự động, áp dụng quy trình sản xuất thực hành nông nghiệp tốt theo tiêu chuẩn VietGAP, an toàn thực phẩm; quy trình phòng trừ sâu bệnh tổng hợp.

Đồng chí Đỗ Thị Phiến, Trưởng Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, UBND huyện Thạch Thạch, cho biết: Để phát huy những kết quả đạt được, khắc phục hạn chế và phát triển cây ăn quả trên địa bàn, UBND huyện đã xây dựng Đề án “Phát triển cây ăn quả sản xuất tập trung để thực hiện chương trình mỗi xã một sản phẩm OCOP trên địa bàn huyện đến năm 2025”. Huyện chỉ đạo các xã, thị trấn thực hiện tốt việc chuyển đổi cơ cấu cây trồng; trong đó, chú trọng chuyển diện tích đất màu, đất vườn, đồi thấp sang trồng cây ăn quả. Đồng thời, phát triển cây ăn quả gắn kết chặt chẽ sản xuất với bảo quản, chế biến và tiêu thụ sản phẩm. Ứng dụng nhanh các tiến bộ khoa học tiên tiến; sử dụng hiệu quả nguồn tài nguyên đất, nước, nhân lực; thích ứng với biến đổi khí hậu, bảo vệ môi trường sinh thái. Hình thành các vùng sản xuất cây ăn quả tập trung, ứng dụng công nghệ cao; áp dụng quy trình thực hành sản xuất nông nghiệp tốt hoặc áp dụng các tiêu chuẩn tương tự trong sản xuất nông nghiệp; bảo đảm vệ sinh an toàn thực phẩm. Xây dựng thương hiệu một số loại cây ăn quả trên địa bàn để liên kết tiêu thụ sản phẩm, nâng cao hiệu quả kinh tế cho người sản xuất. Đưa một số loại sản phẩm cây ăn quả chủ lực vào thực hiện chương trình mỗi xã một sản phẩm (OCOP).

Mục tiêu đến năm 2025, tổng diện tích sản xuất cây ăn quả toàn huyện là 2.854 ha, sản lượng 48.023 tấn. Trong đó, ưu tiên phát triển vùng cây ăn quả tập trung đến năm 2025 đạt 1.000 ha, sản lượng 25.000 tấn. Cây cam, đến năm 2025 tăng thêm 100 ha, tập trung tại các xã Thành Công, Thạch Quảng, Thạch Cẩm, Thạch Tượng, Thành Minh và thị trấn Vân Du. Cây bưởi, đến năm 2025 tăng thêm 64 ha, tập trung tại các xã Thành Tân, Thành Công, Thạch Sơn, Thạch Tượng, Thành Tâm, Thành Minh và thị trấn Vân Du. Cây ổi, đến năm 2025 tăng thêm 50 ha, tại các xã Thành Tâm, Thành Tân, Thành Thọ và thị trấn Vân Du. Cây mít Thái, đến năm 2025 tăng thêm 50 ha tại các xã Thành Tâm, Ngọc Trạo và thị trấn Vân Du.

Ngoài ra, để đạt kế hoạch đề ra, Trưởng Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, cho biết: Huyện tổ chức rà soát, điều chỉnh, bổ sung quy hoạch vùng sản xuất cây ăn quả an toàn tập trung đến năm 2025, định hướng đến năm 2030. Trong đó, xác định cụ thể từng vùng cây ăn quả có lợi thế gắn với sản xuất tập trung, quy mô lớn ứng dụng công nghệ cao và an toàn thực phẩm; quy hoạch vùng cây ăn quả liền vùng theo định hướng của huyện. Củng cố, nâng cao năng lực hội làm vườn cấp huyện, cấp xã và các tổ hợp tác, HTX tại các vùng sản xuất tập trung để kết nối, chia sẻ kinh nghiệm sản xuất, làm đầu mối tiếp nhận, chuyển giao kỹ thuật và liên kết tiêu thụ sản phẩm. Khuyến khích chuyển đổi những diện tích cây trồng khác có hiệu quả kinh tế thấp sang trồng cây ăn quả và việc chuyển đổi phải đánh giá điều kiện tự nhiên, đất đai phù hợp để lựa chọn cây trồng đưa vào sản xuất. Tạo điều kiện cho các tổ chức, cá nhân trong và ngoài huyện thuê đất, chuyển nhượng quyền sử dụng đất để đầu tư trồng cây ăn quả, sản xuất giống cây ăn quả; xây dựng nhà xưởng, kho bảo quản, chế biến, tiêu thụ sản phẩm quả. Nghiên cứu, đưa giống cây ăn quả có chất lượng vào sản xuất; trước mắt phối hợp với các viện, trung tâm sản xuất giống lựa chọn, du nhập các giống tốt đưa vào sản xuất, giới thiệu các địa điểm, cơ sở kinh doanh giống cây ăn quả có chất lượng, uy tín trong và ngoài huyện để Nhân dân biết lựa chọn. Ứng dụng, chuyển giao tiến bộ kỹ thuật canh tác các loại cây ăn quả chủ lực trồng tập trung từ khâu giống, gốc ghép phù hợp, ứng dụng công nghệ tưới tiên tiến, tiết kiệm, kỹ thuật bao trái, quản lý dịch hại tổng hợp, quy trình xử lý lộc, ra hoa, đậu quả, vụ sản xuất, cải tạo vườn cây. Ứng dụng các biện pháp phòng trừ sâu bệnh hại cây ăn quả hiệu quả theo hướng an toàn thực phẩm, ưu tiên sử dụng biện pháp sinh học, an toàn với con người và môi trường, áp dụng các biện pháp trồng xen canh để hạn chế sâu bệnh hại. Mở rộng diện tích sản xuất cây ăn quả áp dụng quy trình thực hành sản xuất nông nghiệp tốt theo tiêu chuẩn VietGAP nhằm đáp ứng yêu cầu sản xuất an toàn, hữu cơ tạo ra sản phẩm có chất lượng, hiệu quả; đẩy mạnh liên kết giữa các doanh nghiệp, HTX trong việc tiêu thụ sản phẩm nông sản. Thu hút các doanh nghiệp trong và ngoài huyện đầu tư xây dựng cơ sở bảo quản, chế biến để hình thành các chuỗi giá trị khép kín trong sản xuất cây ăn quả. Tiếp tục thu hút đầu tư, nâng cấp, sửa chữa hoặc xây dựng mới đường giao thông, hệ thống tưới tiêu, hệ thống điện bảo đảm tiêu chuẩn để đưa cơ giới hóa, ứng dụng công nghệ cao vào sản xuất theo quy mô lớn.

Đi đôi với đó, huyện Thạch Thành tiếp tục tổ chức thực hiện có hiệu quả các chính sách hiện có của Trung ương, của tỉnh và của huyện về khuyến khích phát triển cây ăn quả. Đồng thời, nghiên cứu, đề xuất sửa đổi, bổ sung các chính sách hỗ trợ trồng, thâm canh cây ăn quả và sơ chế, bảo quản, chế biến quả phù hợp với điều kiện thực tế của địa phương. UBND huyện nghiên cứu, đề xuất HĐND huyện hỗ trợ sản xuất cây ăn quả ứng dụng công nghệ cao để khuyến khích phát triển sản xuất hàng hóa gắn với tiêu thụ sản phẩm.

Bài và ảnh: Xuân Hùng