Chuyển đổi phương thức sản xuất trong chăn nuôi

Những năm gần đây, ngành chăn nuôi có tốc độ tăng trưởng khá; tuy nhiên, lại bị ảnh hưởng của dịch bệnh, giá thức ăn tăng, đầu ra sản phẩm bấp bênh, không ổn định... Trước thực trạng đó, để hạn chế rủi ro cho người chăn nuôi, các địa phương trên địa bàn tỉnh đã chủ động hướng dẫn, hỗ trợ người dân thực hiện chuyển đổi phương thức sản xuất trong chăn nuôi.

Trang trại chăn nuôi gà siêu trứng tại xã Hoằng Đồng (Hoằng Hóa).

Là huyện có nhiều tiềm năng, thế mạnh về chăn nuôi, tuy nhiên, những năm trước đây đa số các hộ chăn nuôi trên địa bàn Yên Định chỉ sản xuất ở quy mô nhỏ lẻ, chăn nuôi theo phương thức truyền thống, không chú trọng đầu tư xây dựng chuồng trại, ứng dụng các biện pháp khoa học - kỹ thuật nên hiệu quả kinh tế không cao. Để chăn nuôi trở thành một trong những ngành sản xuất chính mang lại hiệu quả kinh tế cao cho người dân, huyện Yên Định đã xác định rõ tiềm năng, lợi thế của từng vùng để định hướng đối tượng nuôi cụ thể, phù hợp để người dân yên tâm đầu tư mở rộng quy mô sản xuất, xây dựng các trang trại chăn nuôi tập trung. Bên cạnh đó, từ nguồn kinh phí hỗ trợ, tại các khu trang trại tập trung, huyện đã đầu tư xây dựng đường giao thông, đường điện...; đồng thời, hỗ trợ người dân áp dụng khoa học - kỹ thuật tiên tiến về giống, quy trình chăn nuôi VietGAP, theo hướng an toàn sinh học; áp dụng các biện pháp xử lý chất thải, như làm bể sục khí, xây dựng hầm biogas, sử dụng chế phẩm sinh học,... góp phần hạn chế ô nhiễm môi trường trong chăn nuôi. Công tác vệ sinh, phòng, chống dịch bệnh được giám sát chặt chẽ. Đến nay, hầu hết các trang trại chăn nuôi trên địa bàn huyện đã áp dụng các biện pháp an toàn sinh học. Đây có thể xem là bước chuyển biến lớn về thay đổi phương thức sản xuất của người chăn nuôi trên địa bàn huyện. Hiện nay, toàn huyện có 105 trang trại đạt tiêu chí theo Thông tư 02/2020/TT-BNNPTNT của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn quy định tiêu chí kinh tế trang trại. Đồng thời, đã hình thành 5 khu trang trại chăn nuôi tập trung, quy mô lớn tại các xã Định Hòa, Định Bình, Yên Phú, Yên Lâm, Quý Lộc. Hầu hết các trang trại đều thực hiện liên kết sản xuất, bao tiêu sản phẩm với các doanh nghiệp và có thị trường tiêu thụ ổn định.

Đối với huyện Hoằng Hóa, việc chuyển đổi phương thức chăn nuôi không chỉ được thực hiện ở những cơ sở chăn nuôi tập trung quy mô lớn mà đối với chăn nuôi nông hộ nhỏ lẻ cũng có sự thay đổi rõ rệt. Các hộ chăn nuôi nhỏ lẻ trên địa bàn đã đầu tư phát triển sản xuất; áp dụng chăn nuôi theo hướng an toàn sinh học; vệ sinh chuồng trại thường xuyên; tiêm vắc-xin phòng bệnh;... Đồng thời, kiểm soát chặt chẽ con giống và nguồn thức ăn trước khi đưa vào chăn nuôi... Bên cạnh việc tuyên truyền, hướng dẫn các hộ chăn nuôi nhỏ lẻ áp dụng các biện pháp nâng cao hiệu quả chăn nuôi, trên địa bàn huyện còn có 171 trang trại chăn nuôi gia súc, gia cầm quy mô vừa; trong đó, có 9 trang trại chăn nuôi gia súc, gia cầm đã áp dụng khoa học - kỹ thuật vào sản xuất, với hệ thống chuồng khép kín, hệ thống làm mát chuồng trại, sử dụng đệm lót sinh học để xử lý chất thải... Qua đánh giá, các trang trại chăn nuôi có quy mô lớn, cơ sở chăn nuôi áp dụng khoa học - kỹ thuật vào sản xuất đã giảm chi phí sản xuất, nâng cao năng suất, sản lượng, giảm thiểu ô nhiễm môi trường và nâng cao hiệu quả kinh tế từ 15 đến 20% so với các cơ sở chăn nuôi thông thường.

Sau khi trên địa bàn tỉnh xuất hiện các loại dịch bệnh trên đàn gia súc, gia cầm như cúm gia cầm H5N1, lở mồm, long móng, dịch lợn tai xanh, dịch tả lợn châu Phi... các địa phương và người chăn nuôi đã có ý thức hơn trong việc chuyển đổi phương thức chăn nuôi, áp dụng các tiến bộ khoa học - kỹ thuật, chăn nuôi an toàn sinh học... Chăn nuôi tập trung, quy mô lớn, công nghệ cao đang dần thay thế mô hình chăn nuôi nông hộ. Tuy nhiên, trong chăn nuôi lợn, chăn nuôi nông hộ vẫn chiếm khoảng 63% tổng đàn và chăn nuôi gia cầm, chăn nuôi nông hộ vẫn chiếm 87,4%. Vì vậy, thay đổi phương thức chăn nuôi để thích ứng với biến đổi khí hậu, cũng như đối phó với tình hình dịch bệnh hiện nay, các địa phương cần tích cực tuyên truyền, hướng dẫn các hộ chăn nuôi áp dụng các tiến bộ khoa học - kỹ thuật vào chăn nuôi, bảo đảm an toàn dịch bệnh, vệ sinh thú y, bảo vệ môi trường chăn nuôi... Có cơ chế hỗ trợ, chính sách hỗ trợ nhằm tạo điều kiện để hộ chăn nuôi chuyển dần sang phương thức chăn nuôi trang trại, thực hiện liên kết theo chuỗi giá trị. Chuyển đổi cơ cấu trong chăn nuôi, tăng tỷ trọng chăn nuôi công nghiệp, ưu tiên phát triển các loại gia súc, gia cầm có nhu cầu tiêu thụ cao trên thị trường; chủ động nguồn thức ăn chăn nuôi, nâng cao giá trị dinh dưỡng nguồn phụ phẩm nông nghiệp. Bên cạnh đó, tạo điều kiện thuận lợi, thu hút doanh nghiệp đầu tư phát triển chăn nuôi quy mô lớn, khu trang trại chăn nuôi tập trung, gắn với giết mổ, chế biến tập trung, bảo đảm vệ sinh an toàn thực phẩm.

Bài và ảnh: Lê Ngọc