Nhức nhối tình trạng thuốc lá điện tử “tấn công” học sinh

Tình trạng thuốc lá điện tử “tấn công” học sinh, không phải là chuyện mới, nhưng đang diễn biến ngày càng phức tạp, thậm chí có những đối tượng là học sinh tiểu học sử dụng.

Tuyên truyền phòng, chống sử dụng thuốc lá điện tử, “cỏ Mỹ” trong học sinh Trường THCS Cù Chính Lan (TP Thanh Hóa).

Trẻ hóa đối tượng sử dụng

Ghi nhận tại một quán cà phê trên đường Lê Hoàn (TP Thanh Hóa) có view khá đẹp, trong những ngày gần đây, dù hàng quán khá đông, nhưng nhiều học sinh trong đồng phục của một trường THPT thản nhiên đặt nhiều loại thuốc lá điện tử trên bàn rồi chuyền tay nhau “thưởng thức”. Sau mỗi lần “rít”, trên những gương mặt non trẻ là nét “phiêu” cùng làn khói phả mù mịt. Sau đó, những học sinh này bàn tán rôm rả về hương vị, độ tạo khói... của thuốc lá điện tử để thể hiện chất “chơi”, “trình” hiểu biết của mình.

Không những ở quán cà phê, ghé qua một vài cổng trường THPT trên địa bàn tỉnh vào giờ tan lớp, rất dễ dàng nhìn thấy cảnh học sinh tay cầm thuốc lá điện tử, miệng nhả khói. Trong cảnh tượng đông người ấy, nhiều học sinh phát hiện bạn hút thuốc, nhưng đó là ngoài đường, bên ngoài phạm vi quản lý của nhà trường nên không tố giác với thầy, cô giáo.

Theo tiết lộ của một học sinh lớp 10 trên địa bàn huyện Hoằng Hóa, thuốc lá điện tử thu hút giới trẻ bởi thiết kế bắt mắt, nhỏ gọn, có nhiều loại tinh dầu, mang hương vị khác nhau... Đa số các em không sử dụng trong trường học, nếu có chỉ lén lút hút trong nhà vệ sinh vào giờ ra chơi, còn đa số hút khi ra khỏi cổng trường. Nhiều học sinh hút nhiều thành quen, nên rất khó bỏ. Nhưng cũng có nhiều cháu hút vì hùa theo kiểu a dua.

Tuy nhiên, điều những học sinh này không hề hay biết rằng hút thuốc lá điện tử trong thời gian dài sẽ gây ra rất nhiều hệ lụy cho sức khỏe. Đơn cử như đầu tháng 4-2023, 4 học sinh Trường THPT Hà Đông (Hà Nội) sau khi sử dụng thuốc lá điện tử có biểu hiện mệt, buồn nôn, ngã ra sàn lớp học phải nhập viện cấp cứu. Trước đó, vào tháng 12-2022, 8 học sinh lớp 3 (6 nam, 2 nữ) của Trường Tiểu học Hoàng Liệt (Hà Nội) cũng phải nhập viện do sử dụng thuốc lá điện tử trong lớp dẫn đến bị ngộ độc nặng... Theo chia sẻ của nhiều phụ huynh, các cháu sử dụng thuốc lá điện tử thường ảnh hưởng tiêu cực đến việc học. Anh Lê Trọng H., một phụ huynh ở phố Nam Sơn 2, phường Nam Ngạn (TP Thanh Hóa), cho biết: “Tôi có con trai học lớp 9, thời gian gần đây thấy cháu học hành sa sút, tôi tìm hiểu thấy cháu vẫn lên lớp đều đặn, không bỏ giờ. Tuy nhiên, hành động bất thường của cháu là sau khi đi học về thường vào phòng riêng, khóa cửa bên trong và rất lâu mới ra ngoài. Vợ chồng tôi đã lắp camera giấu kín trong phòng thì mới tá hỏa phát hiện cháu hút thuốc lá điện tử”. Sau khi phát hiện, anh H. đã động viên con bỏ thuốc lá điện tử, nhưng là chuyện không hề dễ. Bởi trong thời gian “cai” cháu đã rất nhiều lần tức giận, cãi lại bố mẹ, thậm chí bỏ đi khỏi nhà. Sau cùng, vợ chồng anh H. đã phải nhờ tới các bác sĩ tâm thần can thiệp và điều trị theo phác đồ.

Không chỉ có học sinh THPT, THCS, vào cuối năm 2022, tại một trường tiểu học trên địa bàn phường Trường Thi (TP Thanh Hóa) giáo viên đã phát hiện một nhóm học sinh nữ hút thuốc lá điện tử trong khu vực nhà vệ sinh, giờ ra chơi. Sau buổi làm việc với phụ huynh học sinh, được biết, do ở nhà bố mẹ có bán thuốc lá điện tử nên con đã cất giấu một điếu và mang đến lớp cho các bạn thử. Sự việc sau đó đã được ngăn chặn kịp thời và chưa tái lại ở ngôi trường này. Tuy nhiên đây cũng là lời cảnh tỉnh cho các nhà trường và phụ huynh về tình trạng độ tuổi học sinh sử dụng thuốc lá điện tử đang bị trẻ hóa.

Vẫn còn nhức nhối

Tình trạng học sinh sử dụng thuốc lá điện tử là điều không mới, nhưng để giải quyết lại là chuyện không hề dễ dàng, bởi lứa tuổi này hiếu động, ưa khám phá. Ông Lê Thành Đồng, quyền Trưởng Phòng Giáo dục và Đào tạo TP Thanh Hóa, cho biết: Không phủ định tình trạng học sinh trên địa bàn thành phố sử dụng thuốc lá nói chung và thuốc lá điện tử nói riêng, trong đó có cả học sinh tiểu học. Để đẩy lùi, tiến tới ngăn chặn tình trạng này, thời gian qua, phòng đã tích cực, chủ động chỉ đạo các nhà trường thực hiện nhiều giải pháp tích cực, như thường xuyên tổ chức sinh hoạt dưới cờ để tuyên truyền tác hại của thuốc lá nói chung và thuốc lá điện tử nói riêng... Đặc biệt, ngày 23-3, UBND TP Thanh Hóa đã ban hành công văn về việc tăng cường công tác tuyên truyền và phòng, chống việc sử dụng thuốc lá điện tử, “cỏ Mỹ” ở đối tượng là học sinh. Trong đó huy động sự vào cuộc không chỉ của các nhà trường, ngành chức năng, phòng, ban có liên quan mà có cả vai trò của chính quyền địa phương.

Tương tự, tại huyện Thường Xuân, Phòng Giáo dục và Đào tạo huyện cũng đã tích cực triển khai nhiều giải pháp nhằm đẩy mạnh tuyên truyền phòng, chống tệ nạn học đường nói chung và thuốc lá điện tử nói riêng. Ông Lâm Anh Tuấn, Trưởng Phòng Giáo dục và Đào tạo huyện, cho biết: Cho đến nay phòng chưa nhận được báo cáo của các nhà trường về tình trạng này, nhưng sẽ khó tránh khỏi việc học sinh sử dụng thuốc lá điện tử. Phòng cũng đã chỉ đạo các nhà trường thường xuyên tuyên truyền về tác hại của thuốc lá nói chung và thuốc lá điện tử nói riêng.

Trên thực tế, cách làm của TP Thanh Hóa trong phòng, chống việc sử dụng thuốc lá điện tử đang được xem là bài bản và đồng bộ, do có sự tham gia của lực lượng chức năng phối hợp thực hiện nhiều giải pháp. Tuy nhiên để thực hiện thành công lại là điều không dễ, bởi đa phần học sinh sử dụng thuốc lá điện tử có bố mẹ đi làm ăn xa, hoặc bận bịu với công việc mà không quản lý được các con. Trong khi thành phố lại là nơi nhộn nhịp, có nhiều hàng quán, khó kiểm soát, phát hiện hành vi bán thuốc lá điện tử. Về phía nhà trường khi phát hiện học sinh sử dụng thuốc lá điện tử thì cũng chỉ phê bình, nhắc nhở, gọi phụ huynh lên làm việc để phối hợp giáo dục.

Một nguyên nhân quan trọng khác là máy hút thuốc lá điện tử và các loại tinh dầu sử dụng vẫn đang được rao bán công khai, rầm rộ trên mạng xã hội. Phụ huynh quan tâm chỉ cần gõ dòng chữ “mua thuốc lá điện tử” vào công cụ tìm kiếm trên mạng internet, chỉ trong vài giây đã được giới thiệu hàng trăm loại máy hút thuốc cùng các loại tinh dầu. Tiếp tục để lại số điện thoại, rất nhanh sau đó, phụ huynh sẽ được shipper giao hàng tận nơi. Trong khi đó, cho đến nay đây vẫn là những mặt hàng chưa được phép nhập khẩu vào thị trường Việt Nam. Điều này đồng nghĩa với việc không ai kiểm soát về chất lượng... Vậy nên, việc phòng, chống sử dụng thuốc lá điện tử trong đối tượng học sinh vẫn đang còn nhức nhối.

Đồng Thành