Đối thoại để lắng nghe và thấu hiểu nguyện vọng của người dân

Tiếp công dân là một nhiệm vụ quan trọng, góp phần tạo “cầu nối” giữa Đảng, Nhà nước với Nhân dân và mang lại lợi ích thiết thực cho cả hai phía. Bởi, việc tiếp dân, đối thoại trực tiếp với dân sẽ giúp cấp ủy, chính quyền gần dân, sát dân, nắm được tâm tư, nguyện vọng chính đáng của người dân. Đồng thời, tháo gỡ kịp thời các vướng mắc, bất cập phát sinh để đưa các cơ chế, chính sách, pháp luật đi vào cuộc sống.

Nhờ đối thoại và xử lý tốt các vấn đề bức xúc của người dân, nên dự án Quảng trường biển và trục cảnh quan lễ hội TP Sầm Sơn đã được triển khai kịp thời và trở thành sản phẩm du lịch mới hấp dẫn du khách.

Mặc dù rất quan trọng, song không phải ở đâu và lúc nào, việc tiếp dân, đối thoại trực tiếp với dân và xử lý những phản ánh, kiến nghị của người dân cũng được quan tâm đúng mức. Nghị quyết số 04/NQ-TW, ngày 30/10/2016 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng về tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng; ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ, đã chỉ rõ: “Nhiều cán bộ, đảng viên, trong đó có người đứng đầu chưa thể hiện tính tiên phong, gương mẫu; còn biểu hiện quan liêu, cửa quyền, chưa thực sự sâu sát thực tế, cơ sở...”. Cũng chính vì chưa “tiên phong”, “gương mẫu” và “còn biểu hiện quan liêu”, nên có lúc có nơi, cán bộ, đảng viên, đặc biệt là người đứng đầu, chưa thực sự chú trọng đến công tác tiếp dân. Điều này dẫn đến tình trạng xa rời quần chúng, xa rời thực tế, thiên về mệnh lệnh hành chính trong lãnh đạo, điều hành, khiến cho nhiều vấn đề phát sinh không được xử lý thấu đáo, triệt để, thậm chí là xử lý chưa đúng khiến dư luận bất bình.

Trước thực trạng trên, ngày 18/2/2019, Bộ Chính trị đã ban hành Quy định số 11-QĐi/TW về trách nhiệm của người đứng đầu cấp ủy trong việc tiếp dân, đối thoại trực tiếp với dân và xử lý những phản ánh, kiến nghị của dân. Quy định số 11-QĐi/TW nêu rõ trách nhiệm của người đứng đầu cấp ủy trong việc tiếp dân, đối thoại, xử lý, giải quyết những phản ánh, kiến nghị, khiếu nại, tố cáo của dân, nhất là những biểu hiện suy thoái, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong cán bộ, đảng viên. Đồng thời, việc tiếp dân phải được thực hiện theo đúng nguyên tắc, đó là: Người đứng đầu cấp ủy phải trực tiếp lãnh đạo, chỉ đạo công tác tiếp dân, xử lý, giải quyết phản ánh, kiến nghị, khiếu nại, tố cáo của dân; thực hiện nghiêm việc tiếp dân, đối thoại và xử lý, giải quyết những phản ánh, kiến nghị, khiếu nại, tố cáo của dân theo quy định của Đảng và pháp luật của Nhà nước. Đặc biệt, trong việc tiếp dân, đối thoại và xử lý, giải quyết những phản ánh, kiến nghị, khiếu nại, tố cáo của dân, phải tôn trọng, lắng nghe ý kiến, nguyện vọng của dân; dân chủ, công tâm, khách quan, kịp thời, đúng phạm vi thẩm quyền. Ngoài ra, trình tự, thủ tục cần đơn giản, tạo thuận lợi cho người dân; bảo mật thông tin, bảo đảm an toàn cho người phản ánh, kiến nghị, khiếu nại, tố cáo theo quy định...

Nắm vững quan điểm, nguyên tắc của Quy định số 11-QĐi/TW, trong 5 năm qua, Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã lãnh đạo, chỉ đạo các cấp ủy, tổ chức đảng tổ chức thực hiện nghiêm túc việc tiếp dân, đối thoại trực tiếp với dân và xử lý những phản ánh, kiến nghị của dân. Theo đó, Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã ban hành Quyết định số 2916-QĐ/TU, Quyết định số 2917-QĐ/TU ngày 19/4/2019 về ban hành nội quy, quy chế tiếp dân, đối thoại trực tiếp với dân và xử lý những kiến nghị, phản ánh của dân của đồng chí Bí thư Tỉnh ủy. Thực hiện chỉ đạo của Ban Thường vụ Tỉnh ủy, đến ngày 31/6/2019, 100% ban thường vụ cấp ủy cấp huyện, cấp ủy cấp xã đã ban hành nội quy, quy chế tiếp dân, đối thoại trực tiếp với dân và xử lý những kiến nghị, phản ánh của dân của đồng chí bí thư cấp ủy.

Kết quả, từ năm 2019 đến nay, người đứng đầu cấp ủy các cấp đã tổ chức 68.969 cuộc tiếp công dân định kỳ và đột xuất, với 12.141 lượt người, về 7.658 vụ việc (có 162 lượt đoàn đông người). Trong đó, đồng chí Bí thư Tỉnh ủy thực hiện 58 cuộc tiếp công dân, với 1.749 lượt người, về 214 vụ việc (có 32 lượt đoàn đông người). Người đứng đầu cấp ủy cấp huyện thực hiện 1.342 cuộc tiếp công dân, với 2.056 lượt người, về 932 vụ việc (có 37 lượt đoàn đông người). Người đứng đầu cấp ủy cấp xã thực hiện 67.569 cuộc tiếp công dân, với 8.336 lượt người, về 6.512 vụ việc (có 73 lượt đoàn đông người). Ngoài ra, người đứng đầu cấp ủy các cấp đã tiếp nhận, xử lý 7.658 phản ánh, kiến nghị, khiếu nại tố cáo. Trong đó, số phản ánh, kiến nghị, khiếu nại tố cáo thuộc thẩm quyền xử lý, giải quyết và chỉ đạo xử lý, giải quyết là 7.381 vụ việc. Đến nay đã xử lý, chỉ đạo xử lý, giải quyết 7.370 vụ việc; đang giải quyết 11 vụ việc.

Trong các nội dung phản ánh, kiến nghị của người dân, thì nội dung liên quan đến đất đai chiếm tới 78%. Trong đó, chủ yếu là về thu hồi đất, bồi thường giải phóng mặt bằng, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, tranh chấp quyền sử dụng đất, đòi lại đất cũ. Ngoài ra, việc thực hiện chế độ, chính sách đối với người có công; chế độ BHXH, tiền lương, tiền công... cũng là những vấn đề được người dân khiếu nại nhiều. Trong khi đó, các nội dung tố cáo chủ yếu liên quan đến các vi phạm trong quản lý, sử dụng đất đai; thu, chi tài chính; xây dựng cơ bản; thu, sử dụng các khoản đóng góp của Nhân dân...

Trước những vấn đề, sự việc phức tạp đòi hỏi người đứng đầu cấp ủy trong quá trình tiếp dân phải thực sự công tâm, khách quan và trách nhiệm để thấu hiểu và giải quyết sao cho đúng lý, hợp tình. Trong các cuộc tiếp công dân của đồng chí Bí thư Tỉnh ủy, có tới 36 vụ việc phức tạp, kéo dài đã được người đứng đầu Đảng bộ tỉnh trực tiếp đối thoại và chỉ đạo giải quyết. Điển hình như vụ việc khiếu kiện của các hộ dân khu phố Trung Kỳ, phường Trung Sơn (Sầm Sơn) do không đồng thuận triển khai dự án Quảng trường biển và trục cảnh quan lễ hội TP Sầm Sơn. Hay vụ việc bà Vũ Thị Khanh, đại diện cho các hộ dân ở 2 thôn Trung Thành và Hưng Lâm (thôn 6, xã Thiệu Giang, huyện Thiệu Hóa) đề nghị cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho các hộ dân thuộc diện di dân xây dựng vùng kinh tế mới, với hạn mức 500m2/hộ, như đã cấp cho các hộ đi cùng thời điểm. Vụ việc tập trung đông người cản trở, phản đối việc triển khai thi công xây dựng Bến số 3, Cảng Container Long Sơn. Vụ việc khiếu kiện của các hộ tiểu thương kinh doanh tại chợ Còng, tiểu khu 2, phường Hải Hòa (Nghi Sơn) liên quan đến việc sắp xếp vị trí kinh doanh tại chợ Còng mới và bồi thường thiệt hại do cháy chợ Còng tạm...

Có thể khẳng định, công tác tiếp dân, đối thoại trực tiếp với dân và xử lý những phản ánh, kiến nghị của dân những năm qua đã được các cấp ủy, tổ chức đảng xác định là nhiệm vụ chính trị quan trọng, thường xuyên. Thông qua đối thoại trực tiếp, người đứng đầu cấp ủy các cấp, nhất là đồng chí Bí thư Tỉnh ủy, đã lắng nghe để thấu hiểu tâm tư, nguyện vọng của dân và thu nhận những phản ánh, kiến nghị của dân gửi đến cấp ủy, chính quyền. Đồng thời, phát hiện những vướng mắc về cơ chế, chính sách, hay những thiếu sót trong quá trình giải quyết các vấn đề phát sinh từ cơ sở để kịp thời chỉ đạo giải quyết. Nhờ đó, nhiều vụ việc khiếu kiện đông người, phức tạp, kéo dài đã được giải quyết dứt điểm, góp phần ổn định tình hình an ninh trật tự, thúc đẩy kinh tế - xã hội phát triển. Hơn thế nữa, không chỉ nắm bắt tâm tư, nguyện vọng, mà việc giải quyết dứt điểm các kiến nghị, khiếu nại, tố cáo của người dân còn góp phần thực hiện quyền dân chủ, quyền làm chủ của người dân. Từ đó, tạo được sự đồng thuận và niềm tin của Nhân dân trong công tác lãnh đạo, điều hành của cấp ủy, chính quyền, cũng như trong thực hiện các chủ trương, chính sách, pháp luật của Đảng và Nhà nước trên địa bàn tỉnh.

Bài và ảnh: Khôi Nguyên